Ook in Gaza is islamitische vastenmaand Ramadan begonnen: start Israël met grondoffensief in Rafah?
Aan het begin van de Ramadan zit de bevolking van de Gazastrook nog altijd in acute voedselnood. Daarnaast zijn Israël en Hamas er niet in geslaagd een tijdelijke gevechtspauze af te sluiten. De vraag blijft of Israël binnenkort begint aan het beloofde grondoffensief in Rafah. Eerder had Israël in een ultimatum aangegeven dat alle gijzelaars tegen de start van de vastenmaand vrij moesten zijn.
De Ramadan is gisterenavond bij zonsondergang officieel begonnen. Moslims over de hele wereld beginnen daarmee aan een maand vasten. Ook in de Gazastrook werd de start van de Ramadan gevierd: op beelden is te zien hoe Palestijnen hun schuilplaats versierden en hoe kinderen met verlichting speelden.
Wat is dat, de Ramadan?
De Ramadan vindt plaats tijdens de 9e maand van de islamitische kalender. Tijdens die maand zouden de eerste verzen van de Koran meer dan 1.400 jaar geleden aan de profeet Mohammed geopenbaard zijn. Gelovigen zijn verplicht om tussen zonsopgang en zonsondergang te vasten. Dat betekent niet eten en niet drinken, maar ook geen seks.
Moslims mogen dus pas na zonsondergang eten, een maaltijd die bekend staat als de 'iftar'. Toch zijn er uitzonderingen, onder meer voor zieken, zwangere vrouwen of mensen die hard werk leveren. In principe moeten die personen het vasten later inhalen, maar als dat echt niet mogelijk is, kan de gelovige ook geld doneren aan armere mensen.
Het is een start in bijzonder moeilijke omstandigheden. Er is een acuut tekort aan voedsel en drinkwater in de Gazastrook. Niemand van de 2,2 miljoen Palestijnen in het gebied blijft gespaard van honger. Eerder bleek al dat mensen bladeren en veevoeder moeten eten, omdat er weinig anders beschikbaar is.
Met de IPC-schaal kan worden aangeduid hoe ernstig de ondervoeding van de bevolking in een gebied is. Uit de laatste cijfers van januari bleek al dat alle Gazanen in fase 3 of hoger zitten.
De tijd dringt en dat weet de internationale gemeenschap ook. Momenteel voeren verschillende landen 'luchtdroppings' uit boven de Gazastrook. Daarbij worden kratten met voedselhulp en medicijnen boven het gebied gelost, waarna ze met parachutes op de grond terechtkomen. Ook ons land voert zulke hulpmissies uit. Het A400M-vrachtvliegtuig van Defensie blijft ook in het Midden-Oosten, klaar om nieuwe 'droppings' uit te voeren.
Toch is die maatregel geen duurzame oplossing. De hulp blijft onvoldoende om de humanitaire crisis in het gebied op te lossen. De Amerikaanse president Joe Biden kondigde al aan dat de Verenigde Staten een tijdelijke haven zullen bouwen voor de kust van Gaza. Op die manier zou noodhulp op een snelle en efficiënte manier tot bij de Palestijnen kunnen worden gebracht.
Bekijk: In de Gazastrook vieren de Palestijnen het begin van de Ramadan
Grondoffensief in Rafah
Ondertussen blijft het kijken naar Israël. De overheid had eerder een duidelijk ultimatum gesteld: als Hamas voor de start van de ramadan op 10 maart niet alle gijzelaars uit Gaza laat gaan, dan wordt er een militair grondoffensief opgezet in Rafah. Ongeveer 1,5 miljoen Gazanen zochten hun toevlucht tot die stad na het offensief in Gaza-stad en Khan Younis.
Hamas heeft geen gehoor gegeven aan die oproep. Er waren onderhandelingen tussen Israël en de Palestijnse organisatie, maar daar is voorlopig nog geen akkoord voor een tijdelijk staakt-het-vuren uitgekomen.
De vraag is of Israël woord houdt en een offensief in Rafah opstart. Er kwam alvast heel wat verontwaardiging op de plannen van Israël. "Dit mag niet gebeuren", stelde de woordvoerder van het Human Rights Office van de Verenigde Naties.
"Elke grondaanval op Rafah zou een enorm verlies aan mensenlevens met zich meebrengen en het risico op verdere gruweldaden vergroten." De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock waarschuwde dan weer voor een "humanitaire catastrofe".
Ook de Amerikaanse president Biden is niet te spreken over een grondoffensief in Rafah, een plan dat hij als een "rode lijn" beschouwt. Daarmee bedoelt de president dat Israël die grens niet mag overschrijden. Tegelijk benadrukte Biden dat hij "Israël nooit in de steek zal laten".
Biden toont zich de laatste tijd steeds vaker kritisch over het Israëlische beleid in de oorlog. Zo zei hij dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu "meer kwaad dan goed doet voor zijn land", een uitspraak die Netanyahu zelf als "fout" bestempelde.
Israël blijft ook benadrukken dat een grondaanval in Rafah essentieel is. Netanyahu beschreef de stad eerder als het "laatste bolwerk van Hamas". Er zouden namelijk heel wat Hamasterroristen naar Rafah zijn gevlucht, na de aanvallen op Gaza-stad en Khan Younis. De premier benadrukte ook dat hij niet zal buigen voor internationale druk.
"Er is internationale druk en die neemt toe, maar we moeten ons samen verzetten tegen de pogingen om de oorlog te stoppen", zei Netanyahu nog.
