DEBAT VAN DE DAG. Moeten winkels ook op zondag open zijn?

“We stellen voor om de economische en sociale wetgeving op elkaar af te stemmen en winkels de vrijheid te geven om elke zondag te openen, vergelijkbaar met toeristische centra en bijvoorbeeld Zweden”, dat schrijft de organisatie Comeos op zijn site. “Hierbij is het belangrijk om redelijke loon- en arbeidsvoorwaarden te hanteren en niet-concurrentiële toeslagen tot 200% boven op het basisloon op zondag te vermijden. Dit zou ook het zondagswinkelen over de grens helpen verminderen”, aldus Comeos.

“NSZ blijft er bij dat zes koopzondagen overal in het land volstaan, voor alle steden en gemeenten. Meer koopzondagen zullen enkel leiden tot een verschuiving van de economie. Aangezien elke consument zijn of haar euro maar één keer kan uitgeven, zal de handelaar de omzet die hij normaal op een zaterdag boekt nu op een zaterdag en een zondag boeken. Extra koopzondagen zullen dus niet leiden tot extra omzet”, duidt Cedric Tack.

“Daarnaast zullen ruimere openingsuren vooral zorgen voor heel wat personeelsproblemen: het is geen evidentie met de krapte op de arbeidsmarkt personeel te vinden dat op atypische uren moet werken. Als ze het personeel vinden zal dit de personeelskost verhogen zonder dat de omzet stijgt. En ‘last but not least’ hebben ook handelaars recht op zondagsrust. We hebben lang gevochten om onze handelaars de nodige verplichte rust te geven en we gaan dit nu niet zomaar uit handen geven”, benadrukt hij.

“We merken op dat klanten vaker en liever op zondag gaan winkelen, maar we hebben niet de vrije keuze om buiten de zes toegestane zondagen te openen, wat wel kan in toeristische centra. Klanten gaan nu naar de buurlanden, omdat ze daar wel de mogelijkheid hebben om te winkelen. Dat is voor ons als winkelier een nadeel en we zouden eigenlijk de vrije keuze moeten hebben om al dan niet meer zondagen per jaar te openen”, legt de storemanager uit.

Open Vld-Kamerleden Kathleen Verhelst en Tim Vandenput vonden de wetgeving met strikte openingsuren én een verplichte rustdag in 2022 al absurd. “Het holt het begrip ‘zelfstandig zijn’ compleet uit”, klinkt het. Ze kwamen toen met een nieuw wetsvoorstel: “We willen ondernemers opnieuw de vrijheid geven om hun zaak te runnen op de manier waarop zij dat menen te moeten doen. Mag het even? We doen dat niet door eens te meer te morrelen in de marge, maar wel door twee concrete maatregelen te nemen: we verruimen het sluitingsuur tot 22u en de verplichte sluitingsdag wordt, beter laat dan nooit, eindelijk afgeschaft”, aldus de Kamerleden. Het wetsvoorstel kon echter niet op voldoende steun rekenen.

“Wij zijn tegen een uitbreiding van het aantal zondagsopeningen, omdat onze winkeliers in de toeristische centra merken dat zij vooral een verschuiving zien van de verkoop en dus geen extra verkoop. Daarnaast is er al een algemene arbeidskrapte en dan zou je op een klassieke rustdag nog eens vragen om extra te komen werken. Dat is niet realistisch, de uitdaging voor de werkgever om geschikt personeel te vinden wordt zo bijna onmogelijk”, zegt de Unizo-retailspecialist.

“Bovendien heeft de winkelier niet echt een keuze, want als de concurrentie wel opent, dan moet hij ook volgen. Er zijn genoeg mogelijkheden in de huidige wetgeving om extra’s te doen zoals opendeurweekends. En tot slot: als elke winkel mag kiezen of ze wel of niet openen op zondag, weet de consument niet waar hij terechtkan. Er zijn dus uiteindelijk enkel verliezers en daarom zijn wij er tegen”, legt hij uit.

Ook N-VA kwam drie jaar daarvoor, in 2019, met een wetsvoorstel waarbij ze winkels de mogelijkheid wilden geven om steeds tot 21 uur open te zijn en waardoor ook de verplichte sluitingsdag weg zou vallen. “Het aantal tweeverdieners stijgt, waardoor de combinatie tussen werk en gezin voor veel mensen een dagelijkse uitdaging vormt. De overheid kan die mensen helpen door meer flexibiliteit toe te laten. Door winkels langer open te houden, blijft er meer tijd over om door te brengen met de kinderen”, zei Kamerlid Valerie Van Peel.