Grote verpakkingen zijn niet altijd voordeliger dan kleinere: "Kijk in de supermarkt altijd naar prijs per gewicht of per stuk"
Grote verpakkingen zijn lang niet altijd voordeliger dan producten die je in kleinere hoeveelheden kopen. Door de concurrentie tussen supermarkten onderling komt het vaak goedkoper uit om kleinere verpakkingen van een bepaald product te kopen. De enige manier waarop je dat zeker kunt weten, is door naar de prijs per liter, kilogram of stuk te kijken.
Xavier Taveirne is jouw consumentenman. Hij presenteert elke werkdag tussen 9uur en 10 uur 'WinWin' op Radio2. Heb je een vraag, tip of probleem? Mail naar winwin@radio2.be.
Het lijkt voor veel mensen een economische wetmatigheid: producten worden goedkoper wanneer je ze in het groot aankoopt. Dat klopt heel vaak, maar toch is dat zeker niet altijd het geval. Het consumentenprogramma 'WinWin' op Radio2 vond enkele voorbeelden in de winkel.
Colruyt verkoopt koffiecapsules van een bekend merk in een doos met 20 stuks en een doos met 40 stuks. In de doos van 20 kost een capsule 19 eurocent per stuk. Maar koop je meteen een doos van 40 capsules, dan betaal je plots 23 eurocent per koffie. Je kan dus beter 2 kleine dozen kopen in plaats van 1 grote.
Een blikje cola zero van 33 centiliter kost omgerekend 1,34 euro per liter. Terwijl een grote fles van anderhalve liter cola zero van hetzelfde merk 1,52 euro per liter kost. Dat is bijna 12 procent duurder.
Vanwaar komt dat prijsverschil?
De algemene regel blijft: grotere verpakkingen zijn relatief gezien voordeliger. Volgens supermarktketen Delhaize is dat bij hen in 90 procent van de gevallen zo. "Voor grotere verpakkingen heb je minder verpakkingsmateriaal nodig, dus daar bespaar je al kosten. Ze kunnen ook sneller gevuld en getransporteerd worden. Als je al die dingen bij elkaar optelt, voel je dat in de prijs. Al zijn er natuurlijk altijd uitzonderingen", zegt woordvoerder Roel Dekelver.
Die uitzonderingen hebben alles te maken met de concurrentie tussen alle supermarkten onderling. Om zoveel mogelijk klanten te blijven overtuigen, verlagen winkels geregeld hun prijzen. Enerzijds omdat een product bij een concurrent goedkoper blijkt te zijn, anderzijds door extra promoties aan te bieden. En op dát moment worden kleinere verpakkingen soms toch plots goedkoper.
Nederland heeft kleinere winkels, en Nederlandse consumenten hebben een kleinere voorraadkast. Daar passen kleinere verpakkingen beter in
Kleinere verpakkingen worden om te beginnen veel vaker verkocht omdat er veel meer vraag naar is. Bijna alle supermarkten bieden dezelfde standaardverpakkingen van een product aan, terwijl er maar een paar supermarkten zijn die ook family packs of XXL-verpakkingen in de rekken leggen. Omdat supermarkten de prijzen bij de concurrentie nauwlettend in de gaten houden, staan de kleinere, meer frequente verpakkingen, vaak scherper geprijsd.
Invloed van Nederlandse ketens
Ook de invloed van Nederlandse prijsbrekers zoals Albert Heijn en Jumbo laat zich voelen, zegt professor Gino Van Ossel van de Vlerick Business School. "Nederlandse winkels zetten veel meer in op kleine verpakkingen. In Nederland zijn niet alleen de winkels kleiner dan bij ons, maar ook de voorraadkasten van de mensen." Nederlanders doen ook veel minder vaak boodschappen met de wagen dan Belgen. Ze moeten alles dus makkelijk te voet of op de fiets kunnen meenemen.
"Concurrerende supermarkten moeten hun prijs aanpassen aan die Nederlandse ketens, maar durven dan wel eens meer marge te nemen op de grote verpakkingen."
Net omdat grotere verpakkingen minder vaak worden aangeboden, blijven de prijzen van die producten stabieler. "Colruyt biedt vaak grotere verpakkingen aan. Ze vergelijken hun prijzen dagelijks met die van de concurrenten, maar als de grootte van de verpakking niet dezelfde is, moeten ze de prijs niet aanpassen." Een fles cola van 2 liter en een fles van anderhalve liter met dezelfde cola erin worden niet als hetzelfde product gezien.
"We kijken vooral naar het doel waarmee een consument het product koopt. Bij bijvoorbeeld waspods gaan we wel dezelfde prijs per dosis hanteren wanneer er bij ons 30 dosissen in een verpakking zitten en bij een concurrent 25 dosissen", laat Colruyt weten.
Alleen de concurrent bepaalt onze prijzen. Daardoor kan een kleinere verpakking soms toch goedkoper zijn dan een grote
Waar de meeste retailers met verpakkings-, transport- of andere kosten rekening houden om hun prijzen te bepalen, laat Colruyt zich leiden door de prijzen van anderen. "Wij zijn prijsvolgers. Alleen de concurrent bepaalt onze prijzen. We proberen zo kostenefficiënt mogelijk te werken, maar we kijken niet naar wat het ons gekost heeft om een product in onze winkels te krijgen wanneer we de prijzen bepalen", zegt Michon Van Doorn, zij is verantwoordelijk voor de prijszetting bij Colruyt.
Goed rekenen in de winkel
Waarom bedriegt ons buikgevoel ons dan soms tijdens het winkelen? "Onze economische intuïtie is logisch, maar gaat voorbij aan de drie bouwstenen van prijszetting: hoeveel kost het, hoeveel vraagt de concurrent en hoeveel willen mensen ervoor betalen? Soms zijn de redeneringen van supermarkten voor consumenten niet logisch", legt professor Van Ossel uit.
De enige manier om zeker te weten welke variant van hetzelfde product nu het goedkoopst is, is door te kijken naar de prijs per liter, kilogram of stuk. Die eenheidsprijs moet al jaren verplicht vermeld staan in de winkelrekken.
"Ik haal de rekenmachine in mijn smartphone boven tijdens het winkelen en daar schaam ik mij niet voor. (lacht) Zelfs wanneer er een promotie is op kleinere verpakkingen, ben je vaak nog steeds duurder af dan wanneer je een grotere pot zou kopen."