“Would you like to try cocaine?”: Amsterdam gooit het over andere boeg bij ontmoedigen feesttoerisme

Wiet roken? Niet in de oude binnenstad! Een georganiseerde kroegentocht? Nee, geen optie. En uitgaan tot na 02.00 uur? Dan weet je het vast, dat kan niet op de Wallen!

De Amsterdamse wethouder (schepen) van Binnenstad Sofyan Mbarki vertelde woensdagavond over de opvallende nieuwe campagne tijdens een raadsvergadering. Het is versie 2.0 van de vorig jaar gelanceerde Stay-Awaycampagne, toen de Nederlandse hoofdstad video’s maakte waarop de “gevaren” van feesten in Amsterdam zijn te zien: een dronken jongen wordt opgepakt en krijgt een boete van 140 euro. In een ander filmpje verdwijnt iemand in een ambulance na het nuttigen van een te grote dosis drugs.

“Maar we doen het nu net iets anders”, zei Mbarki. Toekomstige toeristen die googelen op ‘Amsterdam coffee shop’, ‘Amsterdam red light district’ en ‘Amsterdam stag do’ kunnen nu een website met een vragenlijst via Google Ads tegenkomen. Het is niet langer slechts via een video, maar de website moet associaties die feesttoeristen hebben bij los gaan in Amsterdam, ontkrachten. Bijvoorbeeld met vragen als: ‘What famous Dutch products would you like to try? Cocaine?’

De website is nu al live voor Britten en op korte termijn komen er ook sites in het Italiaans, Spaans en Frans. Daarna komt er ook nog een Nederlandse website voor overlastgevers uit eigen land (en Belgen).

De campagne loopt tot eind 2024. Het Nederlandse ministerie van Justitie en Veiligheid betaalt mee, zo’n 85.000 euro in het kader van de bestrijding van drugstoerisme. Zelf betaalde de gemeente 55.000 euro voor de ontwikkeling en het testen en daar komt nog advertentiebudget bij: aan de site voor Britten is nu 25.000 euro uitgegeven.

De gemeenteraad is overigens niet onverdeeld enthousiast over de speciale campagnes. Uit de evaluatie van de eerste campagne bleek niet dat deze de feesttoerist had afgeschrikt, wat Mbarki woensdagavond kritiek opleverde in de raad. SP-raadslid Erik Bobeldijk: “Een aantal mensen is wat bewuster geworden, maar iedereen kwam nog steeds. Moeten we daar dan weer geld aan uitgeven?” Ook D66, VVD en Partij voor de Dieren hadden vragen over de manier waarop het effect te meten is van dit soort campagnes.

GroenLinks-fractievoorzitter Imane Nadif steunt de campagnes, maar maakt zich ook zorgen: “We zien veel influencers die tripjes betaald krijgen om naar Amsterdam te komen, met honderdduizenden likes. Als je dat tegenover de Stay-Awaycampagne zet, bereiken we dan wel genoeg publiek?”

Volgens Mbarki leidt de nu al bestaande site voor Britten tot betere resultaten en hij belooft een goede effectmeting voor de zomer. “Maar een influencer die enorm bereik heeft... Kijk, we moeten wel realistisch zijn, ook omdat Amsterdam gewoon hoog op lijstjes staat van droombestemmingen voor mensen. Ik richt me op tegengaan van overlast.”

Tegelijkertijd benadrukte hij dat het effect van campagnes als deze alleen te zien is in combinatie met de andere maatregelen in de binnenstad. “We kunnen bij elke maatregel los kijken en zeggen dat het niet alles oplost, maar het gaat ook om de totaliteit. De Stay-Awaycampagne is een van vele acties.”

Fundamentele kritiek kwam er van CDA-raadslid Rogier Havelaar: “We willen graag een ander imago voor onze stad. Daarom voeren we campagnes. Tegelijkertijd halen we de internationale pers met het grootste bordeel van Europa en de wens tot legalisering van cocaïne. Voorzitter, op welke manier paste dit in onze imagocampagne? Is ons gewenste imago soms een ‘morele vakantie’?”

D66-raadslid Erik Schmit vindt dat er in de campagnes wel erg veel aandacht ging naar wat Amsterdam niet wil zijn. “Ik heb geleerd dat je ook moet uitdragen wat je wél wilt zijn.”