Ons land is Europees koploper in het aantal arbeidsongeschikten door ziekte of handicap

“Er is een zekere urgentie”, stelde ondervoorzitter Steven Vanackere. Hij wees erop dat als België een werkgelegenheidsgraad van 80 procent wil halen, we ook naar deze groep moeten kijken. “Alle werklozen aan het werk zetten, zal niet volstaan.”

Het aantal arbeidsongeschikten door ziekte of handicap is sinds begin deze eeuw maal 2,5 gegaan. De instroom stijgt kwartaal na kwartaal (met uitzondering van de coronaperiode), terwijl de uitstroom uit het stelsel veel trager gaat.

De HRW verwijst als verklaring naar onder meer de vervrouwelijking en vergrijzing van de arbeidsmarkt, maar ook naar institutionele veranderingen. Tijdskrediet zonder motief is afgeschaft, brugpensioen is strenger geworden en de pensioenleeftijd werd opgetrokken.

Daarnaast zijn er ook verschillen volgens de bedrijfstak, waarbij arbeiders of meer precaire jobs zoals schoonmaak, logistiek of gezins- en bejaardenhulp vaker te kampen hebben met arbeidsongeschiktheid.

De meest voorkomende aandoeningen zijn geestelijke gezondheidsproblemen (37 procent), gevolgd door spier- en skeletaandoeningen (32 procent). Twee derde van de arbeidsongeschikten verlaat het stelsel binnen de zes maanden. Nadien blijkt de terugkeer naar de arbeidsmarkt veel moeilijker, zeker bij 55-plussers.

“De eerste zes maanden zijn dus cruciaal. Vroege interventie is belangrijk voor succesvolle re-integratie”, en dus pleit de HRW om de doelgroep voor re-integratie te verruimen en sneller door te verwijzen via de ziekenfondsen. Ook wil de HRW werkgevers responsabiliseren inzake preventie en reïntegratie, wil ze gedeeltelijke erkenning arbeidsongeschiktheid invoeren en een premie voor mensen die vrijwillig kiezen om weer voltijds het werk te hervatten.