Kim Putters, die zijn bevindingen donderdag meedeelde op een persconferentie naar aanleiding van zijn eindverslag, had een maand geleden de opdracht gekregen om als informateur de regeringsonderhandelingen in Nederland recht te trekken. Deze week heeft hij samengezeten met de PVV, VVD, BBB en NSC, de partijen die eerder al bij de onderhandelingen betrokken waren.

In zijn eindverslag stelt Putters dat de vorming van een traditionele meerderheidsregering momenteel niet tot de mogelijkheden lijkt te behoren. Ook een minderheidsregering ligt erg moeilijk.

“Programkabinet”

De informateur adviseert daarom een ‘programkabinet’ te vormen. Met die nieuwe term verwijst hij naar een regering die werkt op basis van een akkoord op hoofdlijnen. Dat akkoord moet volgens hem dan wel op brede steun in de Tweede Kamer kunnen rekenen. Putters vraagt aan PVV, VVD, NSC en BBB om daar verder over te onderhandelen. In een volgende fase van het formatieproces moet wel worden nagegaan of er voldoende vertrouwen is tussen die vier partijen.

Putters stelt ook voor om zowel mensen van binnen als van buiten de politiek ministerfuncties te laten bekleden. In het ideale geval heeft de helft van de ministers geen binding met de meerderheidspartijen. “Politieke ervaring is nodig omdat het kabinet in de Kamer op zoek zal moeten naar wisselende meerderheden voor zijn plannen. Maatschappelijke ervaring is nodig om met een kritische blik naar de plannen te kijken”, zegt hij daarover. Of de premier van binnen of buiten de politiek moet komen, moet nog worden beslist.

Tot nu toe is er dus vooral over de ‘vorm’ van de volgende Nederlandse regering gepraat. In de volgende ronde moet de inhoud aan bod komen, zegt Putters.

Geert Wilders

Woensdag was al bekend geworden dat de extreemrechtse politicus Geert Wilders (PVV) bereid is afstand te doen van het premierschap, om zo een rechtse regering tot stand te kunnen brengen. Ook de leiders van VVD, NSC en BBB zouden dan geen ministerfunctie opnemen. Ze blijven wel in de Tweede Kamer zetelen.

De bedoeling van die constructie is om een regering tot stand te brengen die een lossere band heeft met het parlement. Vooral de partij NSC van Pieter Omtzigt had zich een voorstander getoond van die werkwijze. Hij hoopt dat er op die manier meer macht bij het parlement komt te liggen.