Direct naar artikelinhoud
OverzichtMensenkennis

▶ ‘De 4-7-8-ademhaling heeft een ongelofelijk resultaat’: beluister alle afleveringen van ‘Mensenkennis’

Fleur van Groningen is auteur van ‘Leven zonder filter’ en presentator van de podcastreeks ‘Mensenkennis’.Beeld Marco Mertens / De Morgen

Wie ben ik, wie is de ander en hoe verhouden wij ons tot elkaar? Voor het tweede seizoen van de podcastserie Mensenkennis dook Fleur van Groningen opnieuw acht weken lang in de menselijke psyche. Van schaamte tot het innerlijke kind. Beluister hier alle afleveringen.

1. Wanneer schaamte een trofee wordt: ‘Ik erger me aan het etaleren van onzekerheden op sociale media’

Wat is de functie van schaamte en wanneer wordt het toxisch? Schaamte heeft vaak een negatieve connotatie, maar kan je er ook iets mee? Want wat als schaamte collectief wordt en maatschappelijke knelpunten aanwijst? Fleur van Groningen praat erover met de Nederlandse psychologe en schaamte-expert Aukje Nauta, en bestsellerauteur en voormalig danser Ish Ait Hamou.

Beluister de aflevering ›

Fleur van Groningen en Ish Ait Hamou.Beeld Beeld Marco Mertens / De Morgen / Rebecca Fertinel

2. Niemand rouwt op dezelfde manier: ’Een overlijden kan zo traumatisch zijn dat het overspoelend wordt’

Rouw is het proces dat we doormaken als we iets of iemand verliezen. Dat kan aan de dood, maar ook aan het leven. Want we rouwen niet alleen als iemand sterft. Soms bergen we een droom op. Een aspect van onszelf. Of we nemen afscheid van iemand die nog leeft. Wat dan volgt, kan niemand voorspellen.

Van Groningen praat erover met dr. Uus Knops. Naast psychiater, psychotherapeut en rouwexpert is ze auteur van vier boeken, waaronder Casper, een rouwboek. Ook actrice en auteur Leen Dendievel neemt plaats aan tafel. Recent kwam haar jongste boek uit: De zin van een kind. Daarin beschrijft ze de keuze om kindervrij te blijven, een beslissing waar ze niet rouwig om is. Toch kreeg ze al met heel wat andere verliezen te maken.

Beluister de aflevering ›

Fleur van Groningen en Leen Dendievel.Beeld Beeld: Marco Mertens / De Morgen / Thomas Sweertvaegher

3. Hoogsensitief, ADHD of bipolair: ‘Na mijn diagnose dacht ik: mijn leven is voorbij’

Niemand is normaal. Dat is de rode draad in deze aflevering over neurodiversiteit. Hoogsensitief, ADHD, bipolair… Almaar meer mensen krijgen tegenwoordig een label opgeplakt. Zo’n etiket kan jou helpen om jezelf en je omgeving beter te begrijpen. Maar het kan ook belemmerend werken.

Voor deze aflevering ging van Groningen in gesprek met de Nederlandse professor Floortje Scheepers. Zij is psychiater en lid van de Nederlandse Raad voor Volksgezondheid en Samenleving. Ook Hanna Verboom schuift bij hen aan. Zij is een bekende Nederlandse actrice, presentatrice en documentairemaakster met Belgische roots. Nog niet zo lang geleden maakte Hanna bekend dat zij bipolair is.

Beluister de aflevering ›

4. ‘De 4-7-8-ademhaling heeft een ongelofelijk resultaat’: hoe je een hele reeks klachten kan kwijtraken door beter naar je lichaam te luisteren

We leren de taal die ons lichaam spreekt beter te begrijpen. Want ons brein en ons zenuwstelsel slaan al onze ervaringen op, en ons lijf geeft vervolgens duidelijk aan wat we al dan niet nodig hebben. Toch negeren veel mensen die signalen. Of ze kunnen ze niet meer voelen, ten gevolge van (onbewust) trauma. Dat kan zich op den duur vertalen in fysieke klachten, chronische ziekte, burn-out en depressie. Het goede nieuws: als je leert om je zenuwstelsel tot rust te laten komen, kun je je van de kwalijke gevolgen van stress ontdoen.

Een gesprek met dr. Luc Swinnen, arts en internationaal expert op het vlak van stress en burn-out, en actrice Violet Braeckman. Violet is bekend met ademwerk en de fysieke gevolgen van trauma en stress, maar ze weet intussen ook beter hoe ze zichzelf tot rust kan brengen.

Beluister de aflevering ›

Fleur van Groningen en Violet Braeckman.Beeld De Morgen, Play Media

5. Wat in onze kindertijd niet geheeld werd, blijft vandaag realiteit: ‘Mensen hebben altijd last van dezelfde klachten als er in de eerste duizend dagen iets verkeerd ging’

We maken contact met ons innerlijke kind. Dat is het kind dat we ooit zijn geweest en dat diep in ons nog steeds verder leeft. Verwonderd, maar soms ook verwond. De kindertijd is al voorbij, maar wat er toen niet verwerkt werd, blijft realiteit. Dus hoe kunnen we ons innerlijke kind alsnog geven wat het nodig heeft?

Psychotherapeut en ‘innerlijke kind’-therapeut Remke Kamphuis hanteert de ‘Somatic Expierience’, een methode om met trauma om te gaan. Daarnaast geeft hij ‘innerlijke kind’-cursussen en ontwikkelde hij de methode Adult Attachment Therapy. Hij gaat in gesprek met van Groningen, samen met actrice Ariane van Vliet. Sinds twee jaar volgt van Vliet een opleiding tot psychodynamisch therapeut en leert ze allerlei therapievormen toepassen, waaronder ‘innerlijke kind’-werk.

Beluister de aflevering ›

6. Hij werd seksueel misbruikt door een vrouw: ‘Er is een vrouw van 35 die jou als 16-jarige interessant vindt. Dat is heel dubbel’

We spreken over het trauma zelf, de zoektocht die volgt en de blijvende littekens. Maar ook dat het mogelijk is om, ondanks zulke afschuwelijke ervaringen, toch een vervullend leven te leiden. Beseffen dat je niet de enige bent, en dat dat zo is staat vast: maar liefst een op de vier meisjes en een op de zes jongens krijgt voor z’n achttiende levensjaar te maken met een vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Van Groningen spreekt erover met Marianne Kimmel - ervaringsdeskundige, coach, spreker en auteur van het semi-autobiografische boek Ondersteboven, over haar eigen afschuwelijke ervaringen als kind, maar ook over het standpunt van een dader. Ook Herman Dewit neemt het woord. Hij werd misbruikt door een veertigjarige vrouw en het is de eerste keer dat hij hier zo open over spreekt.

Beluister de aflevering ›

7. Hij vertelt openlijk over zijn alcoholverslaving: ‘Verslaving is niet alleen drinken. Je moet ook aankopen. Je moet die lege flessen zien kwijt te geraken’

Hoe kan een destructieve relatie met gedrag of middelen ons leven en onze omgeving verregaand beïnvloeden? Is verslaving een ziekte, zoals wel vaker gezegd wordt, of is het juist een symptoom van iets onderliggends, zoals bijvoorbeeld trauma. In heel wat gevallen dient een verslaving om iets niet te voelen. Het goede nieuws: er is een leven na verslaving en het ontwenningsproces kan een boeiende innerlijke reis op gang brengen.

Beluister de aflevering ›

8. Hoe sommige mensen authentiek zijn en anderen niet: ‘Hoe vaak gebeurt het dat je denkt: ‘Ik zei ja maar eigenlijk wou ik dat niet’?’

Wat zit er achter onze maskers, onze angsten en onze trauma’s? Dat onderzoeken we in de slotaflevering van het tweede seizoen van Mensenkennis. Bestaat er zoiets als een authentiek zelf, hoe maken we contact met wie we echt zijn en hoe kunnen we ons op een authentiekere manier met anderen verbinden?

Fleur van Groningen praat erover met dr. Edel Maex. Hij is psychiater, zenleraar en een van de grondleggers van Mindfulness in de Lage Landen. Ook actrice, theatermaker en beeldend kunstenaar Joke Devynck doet graag een duit in het zakje. In alles wat ze doet, professioneel of privé, streeft Joke naar een authentieke benadering. Ze heeft een hekel aan hokjesdenken en gelooft in de kracht van luisteren.

Beluister de aflevering ›

Fleur van Groningen en Joke Devynck.Beeld Marco Mertens / De Morgen / Johan Jacobs

Nog meer zin in ‘Mensenkennis’? Dit waren de beste afleveringen van het eerste seizoen

1. Zo voelt het om onveilig gehecht te zijn: ‘Ik werd verliefd op mannen die me moesten redden’

Ben jij veilig of onveilig gehecht? En waarom is het zo belangrijk om dit te weten? In deze aflevering spreekt Fleur van Groningen met klinisch psychologe Alice Braham, voormalig onderzoekster aan de VUB en oprichtster van het Kennis- en begeleidingscentrum voor hoogbegaafdheid en hechting. Terwijl zij ons wegwijs maakt in het boeiende landschap van onze hechtingsstijlen, reflecteert journalist Deborah Seymus op haar kindertijd en hoe die haar woelige relatieparcours nadien verregaand heeft beïnvloed.

Beluister de aflevering ›

2. Als je slachtoffer wordt van een narcist: ‘Hij zei: ik moet altijd alles hebben zoals ik het wil, anders functioneer ik niet’

Persoonlijkheidsproblematiek: zo heet het als menselijke kenmerken ongezonde en schadelijke proporties aannemen. In deze aflevering gaan we dieper in op de narcistische persoonlijkheidsstoornis. Er wordt niet geoordeeld over de persoon, wel wordt het gedrag benoemd, dat zeer schadelijk kan zijn. Narcisten meten zich een masker aan, een glanzend imago, om een ondraaglijke psychische pijn te verhullen. Hierbij kunnen ze manipulatief en grensoverschrijdend te werk gaan.

Van Groningen spreekt met psychiater en psychotherapeut Dirk De Wachter, diensthoofd systeem- en gezinstherapie aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van de KU Leuven. Hij benadert persoonlijkheidsproblematiek hoopvol en humaan, zonder naïef te zijn.

Beluister de aflevering ›

Fleur van Groningen en Dirk De Wachter.Beeld Marco Mertens / Bob van Mol

3. Zo beïnvloedt voeding onze emoties: ‘Vroeger had ik na een feestje ‘hanxiety’, een combinatie van een kater en een angstaanval’

In deze slotaflevering van seizoen 1 spreekt Fleur van Groningen met diëtiste en gecertificeerd ‘intuïtief eten’-counselor Tina Somers. Tina studeerde ook toegepaste psychologie en ziet een duidelijk verband tussen hoe we ons voelen en wat we eten. Voeding verschaft ons energie en genot, maar kan ook een manier zijn om met emoties om te gaan of ze te onderdrukken.

Als getuige schuift Evi Hanssen aan, radiopresentatrice en auteur van onder meer Sinds ik niet meer drink. Sinds Evi drieënhalf jaar geleden met alcohol stopte, voelt zij zich niet alleen fysiek maar ook mentaal beduidend beter. Ze is intuïtiever gaan eten. Zo ontdekte ze na heel wat diëten dat ze niet bijkomt van wat aardappels of een ijsje, als ze maar goed naar haar lichaam luistert.

Beluister de aflevering ›

Fleur van Groningen en Evi Hanssen.Beeld Marco Mertens / Brunopress