Europese Commissie wil zo goed als alle winst op geblokkeerd Russisch geld gebruiken om wapens voor Oekraïne te kopen
De Europese Commissie zal voorstellen om 90 procent van de winsten op geblokkeerd Russische geld te gebruiken om wapens aan te kopen voor Oekraïne. Dat heeft Josep Borrell, vicevoorzitter van de Europese Commissie, gezegd in aanloop naar de Europese top komende donderdag.
Russisch geld gebruiken om Oekraïne te steunen in de oorlog: het is al maanden een hot topic in Brusselse beleidskringen. De komende dagen komt het dossier ter sprake op de top van Europese regeringsleiders in Brussel. En België speelt een hoofdrol in het hele verhaal.
Waar komt dat Russische geld vandaan?
Bij het bedrijf Euroclear in Brussel staat sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zeker 190 miljard euro aan Russisch geld geblokkeerd, vooral van de Russische centrale bank. Euroclear regelt transacties op de financiële markt en blokkeerde het geld in het kader van sancties tegen Rusland. Het geld blijft in handen van de Russische eigenaar, maar die kan er tijdelijk niets mee doen.
Het geblokkeerde Russische geld werd de afgelopen jaren belegd en heeft al miljarden aan interesten opgeleverd, juridisch het eigendom van Euroclear. Het zijn deze winsten die de Europese Commissie nu grotendeels wil aanwenden om wapens aan te kopen voor Oekraïne. Dat voornemen had Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen eind februari al geuit, maar wordt nu concreter.
Winst gebruiken voor militaire aankopen
Volgens het voorstel van Josep Borrell, hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid en vicevoorzitter van de Europese Commissie, zou 90 procent van de winsten naar de Europese Vredesfaciliteit vloeien. Dat is een fonds voor onder andere militaire steun aan Oekraïne. De afgelopen jaren werd er al munitie en raketten voor Oekraïne mee gekocht.
"Rusland zal niet erg tevreden zijn als we dat doen", zei Borrell vandaag. "Het geld, zo'n 3 miljard euro per jaar, is niet uitzonderlijk veel. Maar het is ook niet verwaarloosbaar." Volgens Borrell zal niet al het geld voor de Vredesfaciliteit uiteindelijk naar Oekraïne gaan, maar wel het grootste deel. Een andere Europese bron had het over een bedrag van 2 miljard euro, specifiek voor Oekraïne.
België wil beslissing voor eind juni
Euroclear, het bedrijf in Brussel dat de Russische tegoeden blokkeerde, waarschuwde de afgelopen weken om niet te ver te gaan met het Russische geld. Het geld gebruiken als onderpand, of de tegoeden zelf in beslag nemen, zou voor instabiliteit kunnen zorgen op de financiële markt.
Anderzijds wilden Europese regeringsleiders in oktober 2023 de winsten nog vooral gebruiken voor de heropbouw van Oekraïne. Nu zou het geld dus ingezet worden voor militaire aankopen, een verharding van de strategie. Intussen raakt een stemming over een steunpakket van 55 miljard euro voor Oekraïne nog steeds niet door het Amerikaanse Congres.
Het Commissievoorstel zal de komende dagen nog verder verfijnd worden en de verschillende lidstaten moeten er nog op reageren. Het voorstel zal wellicht donderdag besproken worden op de Europese Raad. België hoopt als EU-voorzitter nog een akkoord te bereiken in het dossier voor eind juni.
Bekijk: De CEO van Euroclear waarschuwde 2 weken geleden in Terzake om niet te los om te springen met het geblokkeerde Russische geld:
