Klacht bij Grondwettelijk Hof tegen voorrang in kinderopvang voor werkende ouders: "Discriminatie kan geen oplossing zijn"

De nieuwe regels bepalen dat uitbaters van een gesubsidieerde kinderopvang maximaal 10 procent van hun plaatsen kunnen voorbehouden voor kinderen uit gezinnen met bijvoorbeeld een laag inkomen, langdurig zieke ouders of halftijds werkende ouders. Tot nog toe was er een verplichting van 20 procent.

De andere 90 procent is voorbehouden voor ouders die (samen) minstens vier vijfde werken of een beroepsgerichte opleiding volgen. Volgens de Vlaamse regering zal dat vermijden dat ouders moeten stoppen met werken omdat ze geen plaats in de kinderopvang vinden.

Het tekort aan plaatsen in de opvang is nog steeds nijpend. De regering wijst wel op de extra investeringen die ze doet om bijkomende plekken te creëren en het aantal kinderen per begeleider te doen dalen.

De voorrangsregels lokken al langer stevige kritiek uit bij oppositie en middenveldorganisaties. "Een discriminerende maatregel kan geen oplossing zijn voor schaarste", zegt Klara Segers, woordvoerder van De Kinderopvangzaak, de verzamelnaam waaronder 19 organisaties de nieuwe regels aanvechten.

"Veel mensen zullen hierdoor uitgesloten worden van de kinderopvang", aldus Segers. "Vrouwen die vaak deeltijds werken om de combinatie met hun gezin te kunnen bolwerken, vrouwen die werken in sectoren waar ze geen voltijds contract aanbieden zoals de zorg- of dienstenchequesector, mensen met een handicap die niet voltijds kunnen werken, gezinnen die in armoede leven, mensen die langdurig ziek zijn, enzovoort."

De stap naar het Grondwettelijk Hof is volgens Segers de enige optie die nog overblijft. "We hebben in november al actie gevoerd. We zijn in gesprek gegaan met ministers Crevits (CD&V, Welzijn) en Diependaele (N-VA, Begroting). We hebben een open brief geschreven die door heel veel experten en organisaties ondertekend is. We hebben alles geprobeerd, maar het is toch goedgekeurd."

Werkgevers en vakbonden waren eerder al kritisch voor de nieuwe regels. Zij vrezen dat een grote groep mensen die al aan het werk is, maar die niet aan 80 procent tewerkstelling komt, uit de boot zal vallen. Deeltijds werken is ook niet altijd de keuze van de werknemer, luidt het. In de praktijk zijn het overigens al werkende ouders die voorrang krijgen, zeggen experten.

Ook enkele kinderopvang-initiatieven scharen zich achter De Kinderopvangzaak. "Voor ons zouden die nieuwe regels betekenen dat we 40 procent van de ouders moeten weigeren", zegt Patrick Blondé van CGK Kapoentje en D'n Opvang in Oostende. Zij zetten net extra in op plaatsen voor kwetsbare groepen.

"Onze opvang telt 84 plaatsen en wordt op jaarbasis gebruikt door 300 kinderen. Ongeveer de helft van de ouders zijn tweeverdieners, de andere helft zijn mensen in allerlei trajecten. Dat zijn vaak alleenstaande ouders, mensen die een opleiding volgen of een inburgeringscursus, mensen die het niet makkelijk hebben op de arbeidsmarkt."

Volgens Blondé zal die tweede groep niet meer aan de bak komen. "Onze crèche zal dan evolueren naar een modale crèche voor tweeverdieners", zegt hij. "Dat staat haaks op het beleid van inburgering en gezinsondersteuning en de sociale functie van de kinderopvang. Het is onbegrijpelijk dat men dit heeft goedgekeurd."

Bekijk: Kinderdagverblijf Kapoentje in Oostende is niet van plan de nieuwe regels te volgen:    

De Kinderopvangzaak gaat in mei een verzoekschrift indienen bij het Grondwettelijk Hof. Het hof zal de zaak dan onderzoeken en kan eventueel de beslissing van de regering vernietigen. Maar die procedure kan makkelijk 1 jaar tot anderhalf jaar duren.

De kinderopvangzaak is een initiatief van de Vrouwenraad, Furia, ZIJkant, Femma, Rebelle, Ella, Lokaal Loket Kinderopvang Brussel, Elmer, Eva BXL, CKG De Kapoentjes, de Ketjes, Netwerk tegen Armoede, Humanistisch Verbond, Vlaams Patiëntenforum, Grip, ABVV, ACV, ACLVB, D’n opvang.