In het Franse parlement maakt een wet opgang die internationaal heel wat aandacht zal trekken. Frankrijk wil de ecologische uitwassen van de kledingproductie aanpakken. Tussen 2000 en 2014 verdubbelde die productie. Het aantal draagbeurten van die kledij daalt in rijke landen, soms tot amper vier of vijf keer. De kledingindustrie heeft er vooral belang bij dat klanten regelmatig iets nieuws kopen. Ze hield daarom de prijzen lager dan de algemene inflatie. Eindresultaat zijn spotgoedkope kleren, overwegend van kunststof.

Het nieuwe wetsvoorstel, gesteund door de Franse minister van Ecologische Transitie Christophe Bechu, voorziet nu in een toeslag voor dat soort extreem goedkope kleren. Concreet: een klant die bij een aanbieder als het Chinese Shein of het Britse Boohoo iets bestelt, zou vijf euro per item moeten bijbetalen. Tegen 2030 kan dat oplopen tot tien euro. De wet bepaalt wel een limiet van zo’n 50 procent van de originele waarde.

Geen extreem lage prijzen adverteren

“Op een jurk van 15 euro zou in dat systeem zo’n 7,50 euro erbij komen”, aldus parlementslid Anne-Cécile Violland (die behoort tot de parlementaire meerderheid van president Macron), indiener van het wetsvoorstel. Dat geld zou gestort worden aan de Franse organisatie Refashion, dat ijvert voor duurzame mode. Omgekeerd voorziet de wet ook in een bonus voor “duurzame bedrijven”. Die zouden via Refashion een bepaalde som kunnen krijgen per geproduceerd kledingstuk.

Het zou moeilijker worden om extreem lage modeprijzen te adverteren. De wet is al door de Kamer goedgekeurd en moet nu naar de senaat.

Taks op tieners?

Bezien door de bril van de belastingrechtvaardigheid is dit een belasting op minder koopkrachtigen die regelmatig een nieuwe outfit willen. Dure kleren wegen in hun budget verhoudingsgewijs zwaarder door dan in het budget van de boetiekshopper. Shein en Boohoo zijn bijvoorbeeld populair bij tieners, die geen stabiel loon hebben, alleen zakgeld. Nochtans ijverden linkse partijen zelfs voor nog strengere maatregelen.

Want ook Shein maakt immers misbruik van sluipwegen in de belasting. Als het pakjes kleren verstuurt vanuit China naar individuele klanten, dan betaalt het geen bedrijfsbelastingen. Maar een groothandelaar die een massa kleren uit China overbrengt naar een depot in Europa, en ze dan verkoopt, betaalt wel die belasting.

Ook is er twijfel of op de vele tonnen pakjes die Shein via vliegtuig verstuurt, wel de juiste douaneheffingen zijn geheven. “De controles op de waarde van die pakjes is een lachertje”, zegt een insider uit de industrie tegen De Standaard. “Europa zou bijna 10.000 douanebeambten moeten aanwerven om alles te controleren. Dat zal nooit gebeuren.”