Poetin bevestigt dat daders van aanslag in Moskou "radicale moslims" zijn, maar blijft ook naar Kiev wijzen

"We weten dat de aanslag gepleegd is door radicale moslims", zegt de Russische president Poetin in een nieuwe toespraak. 

Poetin erkent dat de aanslag op een concertzaal in Moskou, waarbij 139 doden vielen, het werk was van "radicale islamisten". Tot dusver weigerde het Kremlin, dat al vlak na de aanslag naar Oekraïne wees, commentaar te geven op de opeising door terreurgroep IS-K. Poetin voegde er wel aan toe dat de daders naar Oekraïne vluchtten.

"We weten wie deze gruweldaad tegen Rusland en zijn volk heeft begaan. Wat ons interesseert, is wie de opdracht heeft gegeven. Het is belangrijk om een antwoord te geven op de vraag waarom de terroristen na hun misdaad probeerden om naar Oekraïne te vertrekken. Wie wachtte daar op hen?", zei Poetin tijdens een regeringsbijeenkomst.

Volgens Poetin past de aanval in Moskou ook binnen het aanvalsplan van de Oekraïners tegen Rusland. Ruslandcorrespondent Geert Groot Koerkamp benadrukte eerder al dat Poetin dat narratief aanhoudt, omdat het goed binnen zijn oorlogskraam past. Kiev heeft van bij de start iedere betrokkenheid ontkend.

Ria Laenen, KU Leuvenprofessor en Ruslandkenner, bevestigt dat in De Afspraak. "Het is makkelijk voor Poetin om naar Oekraïne te wijzen", benadrukt Laenen. "De gevolgen laten zich ook voelen: de laatste dagen is de intensiteit van de bombardementen op Kiev en meer westelijke gebieden toegenomen. Op die manier laat Poetin weten dat verdere aanvallen op Oekraïne gelegitimeerd zijn, voor het geval ze iets met de aanslag te maken hebben."

De Russische autoriteiten pakten na de aanslag 11 mensen op, onder wie de 4 vermoedelijke daders. Op beelden die de rechtbank verspreidde, is te zien dat de 4 geboeid in een glazen kooi moesten plaatsnemen.

Ze hadden allemaal zichtbare verwondingen: van een blauw oog over een verband aan het oor tot bloed in het gezicht. Een van de vermoedelijke daders werd zelfs binnengebracht in een rolstoel en leek de hele hoorzitting bewusteloos. Volgens het Russische gerecht hebben twee van de verdachten al schuld bekend.

Dat de verdachten tekenen van marteling vertonen, zijn volgens Laenen geen toeval. "Dit is een boodschap voor de bevolking", stelt Laenen in De Afspraak. "Net als in het verleden heeft hij even zijn tijd genomen om orde op zaken te stellen. Nu kan hij tonen dat hij de daadkracht en stabiliteit - die hij vrijdag even kwijt was - snel heeft kunnen rechtzetten."

Daarnaast is het volgens Laenen voor Poetin een teken van zwakte om toe te geven dat IS-K eigenlijk achter de aanslag op zijn hoofdstad zat. Zij spreekt over een falen van de Russische veiligheids- en inlichtingendiensten.

Die stelling beaamt ook professor internationale en geopolitiek David Criekemans. "De Amerikanen hadden enkele weken geleden al gewaarschuwd", vertelt Criekemans. "De inlichtingendiensten zijn momenteel te sterk gefocust op de dreigingen vanuit Oekraïne, vooral omdat Poetin die regio als zo'n groot gevaar bestempelt. Daardoor hebben ze minder aandacht voor de reële bedreigingen van het moment, zijnde IS-K. Die groep mag niemand onderschatten."

Laenen: "Sinds het einde van het IS-Kalifaat in het Midden-Oosten hebben mensen het gevoel dat de groep volledig verdwenen is. Dat is zeker niet het geval. In een rapport van de Verenigde Naties - van na de terugtrekking uit Afghanistan - staat dat IS-K de grootste bedreiging is voor de stabiliteit in Afghanistan, maar ook voor de rest van de wereld."