‘Ik heb schrik dat ik nog iets anders moet gaan zoeken op mijn 54ste’: 2.500 werknemers Van Hool lopen risico om op straat te belanden

“Natuurlijk hadden we dit zien aankomen, zelfs voor de coronacrisis ging het toch al wat minder. Maar ik had wel niet gedacht dat het zo snel zou gaan.” Mario Janssens werkt nu al 35 jaar – sinds zijn achttiende – bij Van Hool als lasser-monteerder. Net als vele andere werknemers is het nu bang afwachten wat er de volgende dagen te gebeuren staat.

Crisis-CEO Marc Zwaaneveld kwam maandag met het pijnlijke nieuws dat hij geen oplossing had gevonden om Van Hool nog te redden. Nu lijkt het slechts een kwestie van dagen voordat het faillissement effectief wordt uitgesproken. Dat beseffen ze ook bij de vakbond. “Je wilt altijd blijven geloven in een overname tot het doek effectief valt”, zegt ABVV-secretaris Hans Vaneerdewegh. “Maar dat de kans met de dag kleiner wordt, dat is wel duidelijk. Daarin ben ik eerder realistisch dan idealistisch.”

Zo bestaat het risico dat er 2.500 mensen op straat belanden. Al zijn er wel investeerders geïnteresseerd om een doorstart te maken. Volgens Zwaaneveld zijn er op dit ogenblik gesprekken aan de gang met drie kandidaat-overnemers. De West-Vlaamse zakenman Guido Dumarey heeft al te kennen gegeven dat hij interesse heeft. In zijn plan belooft hij de productie van de bussen en 1.800 jobs te behouden.

Maar welk scenario er ook uit de bus komt, het is nu al zeker dat er honderden jobs zullen verdwijnen. De werknemers die ontslagen worden, moeten sowieso niet rekenen op een hoge ontslagvergoeding. “Bij een faling vallen zij onder het fonds Sluiting van Ondernemingen”, zegt Vaneerdewegh. “Zij krijgen een premie naargelang het aantal dienstjaren, maar die bedraagt maximaal 30.500 euro. Daar zit je al aan na tien à twaalf gewerkte dienstjaren. Als je weet dat de gemiddelde werknemer bij Van Hool twintig jaar in dienst is, dan is het duidelijk dat het voor hen een bijkomende zorg is.”

Dat is het geval voor Janssens. Hij werkt wel op de afdeling industriële voertuigen, die nog winstgevend is. Hij hoopt dus dat hij niet ontslagen zal worden. “Wij kregen zelfs de afgelopen dagen nog orders binnen. Maar ik heb natuurlijk schrik dat ik nog iets anders moet gaan zoeken op mijn 54ste. Ik zal dan sowieso onderaan de ladder moeten beginnen. Dat zal financieel een heel zware dobber zijn. Gelukkig staan mijn kinderen al op eigen benen.”

Ook David Jacops werkt op die afdeling en hoopt op een doorstart. “Ik ben 30 jaar geleden als lasser begonnen en heb mij in die jaren opgewerkt naar operator van een lasrobot tot uiteindelijk ploegbaas van die afdeling. Ik kan dus niet zomaar ergens beginnen met wat ik nu doe. Uiteindelijk ben ik ook maar een lasser van bijna 50 jaar.”

7.000 vacatures

De zoektocht naar een nieuwe job zal voor iedereen van toepassing zijn, ook voor de oudere werknemers. Sinds de aanpassing van het brugpensioen worden ook 55+’ers geactiveerd om zo snel mogelijk opnieuw aan de slag te gaan. Uit een analyse van De Tijd op basis van gegevens van de VDAB blijkt dat er 7.000 vacatures in de regio openstaan die aansluiten bij de capaciteiten van de werknemers van Van Hool. Er zouden meer dan 250 bedrijven in de rij staan. Genoeg dus om snel weer aan de slag te gaan.

“Ik hoor het graag zeggen”, aldus Janssens. “Maar ik lig er ’s nachts toch van wakker, en dat hoor ik ook uitdrukkelijk van mijn collega’s. Vooral ook omdat we bijna familie zijn geworden. Er zijn mannen met wie ik meer dan twintig jaar op de vloer sta en die ik bijna evenveel zie als mijn eigen vrouw.”

Dat beseffen ze wel bij de VDAB. “We geven de nodige ruimte voor rouwverwerking voordat we samen met de outplacementpartners op zoek gaan naar een nieuwe job”, zegt woordvoerster Joke Van Bommel.

VDAB wil wel benadrukken dat die formeel nog niet aan zet is. “We geven het sociaal overleg momenteel alle ruimte”, aldus Van Bommel. “Maar als het toch tot een faillissement komt, dan zullen we voorbereid zijn. We richten een tewerkstellingscel op en zullen desgewenst jobdagen organiseren.”

Ook Janssens heeft online toch al eens wat rondgekeken. “Klopt, en nu hoef ik er zelfs niet meer naar te zoeken. Ik krijg op sociale media automatisch allerlei vacatures voorgeschoteld. Er is wel werk, maar dan is het vaak toch wat verder weg. Nu woon ik op amper een kwartier van mijn werk. Dat wil ik ook niet graag verliezen.”

Geen dag gestaakt

Een aantal werknemers heeft al het zekere voor het onzekere gekozen. “Ik heb toch weet van een aantal jonge koppels met kinderen, die al vertrokken zijn”, zegt Janssens. “En ik begrijp dat helemaal: ze kiezen het zekere voor het onzekere. Binnenkort zullen er ineens heel veel werknemers op zoek moeten naar een andere job en dan wordt het heel wat moeilijker. Je moet nu gewoon aan jezelf denken.”

Maar de meeste werknemers blijven trouw op post. Zelfs dinsdagochtend stonden ze klaar om aan de slag te gaan, onder wie ook Mario Janssens. “We kregen toen wel te horen dat de laatste helft van ons loon van maart misschien niet uitbetaald zou worden. Toen sloeg de sfeer wel wat om. Iedereen is toen naar huis gegaan. Maar op het moment dat we opnieuw mogen beginnen, zal ik als eerste weer aan de poort staan.”

Vaneerdewegh: “Dat ze nog geen enkel dag gestaakt hebben, zegt alles over hun loyauteit aan het bedrijf. Het zijn heel trouwe mensen. Ik hoop dat een volgende overnemer dat meeneemt en zoveel mogelijk werknemers aan de slag houdt. Het zijn echte vaklui.”