TERUGLEZEN GAZA. Tientallen militairen gedood bij Israëlische aanvallen Noord-Syrië - Netanyahu stemt in met nieuwe onderhandelingen over bestand in Gaza

De Amerikaanse regering stuurt meer bommen en gevechtsvliegtuigen naar Israël ondanks de groeiende kloof met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu over het Israëlische offensief in de Palestijnse Gazastrook. 

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de afgelopen dagen stilletjes de overdracht van miljarden dollars aan bommen en gevechtsvliegtuigen aan Israël goedgekeurd, meldt de krant 'The Washington Post'.

De regering van president Joe Biden doet dit ondanks de zorgen over een verwachte grote aanval in het zuiden van Gaza die het leven van honderdduizenden Palestijnen zou kunnen bedreigen, benadrukt het dagblad. 

De wapenleveranties omvatten meer dan 1.800 zware MK84 bommen, die eerder massaal slachtoffers maakten.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft toestemming gegeven voor een nieuwe ronde onderhandelingen in Doha en Caïro over een bestand in de Gazastrook en de vrijlating van gijzelaars. Dat meldt zijn kabinet vrijdag. De gesprekken zaten tot nu toe in een impasse.

In een persmededeling klinkt het dat Netanyahu een gesprek had met de topmannen van Mossad, de buitenlandse inlichtingendienst van Israël, en Shin Bet, de binnenlandse tegenhanger. Hij keurde een volgende onderhandelingscyclus goed die in de komende dagen zal plaatsvinden om vooruitgang te boeken, klinkt het. Het gaat om delegaties van Shin Bet en Mossad die naar de hoofdsteden van Egypte en Qatar zullen afzakken.

Sinds de VN-Veiligheidsraad maandag een resolutie goedkeurde met de eis voor een onmiddellijk staakt-het-vuren, schuiven Israël en de extremistische Hamas de verantwoordelijkheid voor de falende gesprekken naar elkaar door.

Qatar had dinsdag nog aangeven dat de onderhandelingen over een bestand en de vrijlating van gijzelaars voortgaan. Maar sindsdien was er weinig communicatie door de verschillende betrokkenen.

Het Israëlische leger heeft naar eigen zeggen een verantwoordelijke van de Libanese militaire beweging Hezbollah uitgeschakeld in buurland Libanon. Het gaat om Ali Abdel Hassan Naïm, de adjunct-commandant van de raketeenheid van de militaire tak van Hezbollah. Hij werd gedood bij een luchtaanval in de regio Bazouriyeh, in het zuiden van Libanon.

De aanval met een Israëlisch vliegtuig vond vandaag plaats. De adjunct-commandant zou aanvallen op Israëlische burgers gepland en geleid hebben.

Eerder op de dag werd gemeld dat de Israëli's in de regio Aleppo in Syrië luchtaanvallen hebben uitgevoerd. De aanvallen zouden gericht zijn op opslagplaatsen van raketten van Hezbollah. Volgens waarnemers van het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten zijn er meer dan 40 doden gevallen, onder wie Hezbollahstrijders.

Hezbollah beschikt over goed getrainde en goed bewapende strijdkrachten die ook in Syrië, samen met Iran, aan de kant van de regering van president Bashar al Assad actief zijn.

PS-Kamerlid André Flahaut vindt dat België de Israëlische ambassadeur in Brussel op het matje moet roepen en onze Belgische ambassadeur in Israël moet terughalen. 

Volgens Flahaut moeten er maatregelen ondernomen worden omdat Israël het internationaal recht in de strijd tegen Hamas niet respecteert. Hij wijst naar de VN-resolutie over een staakt-het-vuren die maandag werd goedgekeurd, maar tot nu toe zonder gevolf bleef.

"Geen enkele staat staat boven de wetten. (..) België moet akte nemen van de Israëlische weigerachtigheid en de nodige gevolgen trekken", vindt Flahaut, die spreekt van een "genocide tegen het Palestijnse volk". "We mogen niet de medeplichtigen noch de gijzelaars zijn van de extremistische uitwassen van  Netanyahu en zijn regering." 

Flahaut vindt daarnaast dat als een reactie van België uitblijft, we politieke en economische sancties moeten durven treffen, en desnoods de bilaterale relaties met Israël opschorten. 

Tijdens het vragenuurtje in de Kamer riep Kamerlid Els Van Hoof (CD&V) de regering donderdag al op om "verder te gaan" in de reactie tegen Israël. Ze pleitte er ook voor om met gelijkgezinde staten te kijken naar een eventueel importverbod voor producten uit de bewette Palestijnse gebieden

Ze pleitte ervoor om samen met gelijkgezinde staten te bekijken hoe er een importverbod kan komen voor producten uit de bezette Palestijnse gebieden en verdedigde het idee voor de erkenning van de Palestijnse staat. "België heeft een voortrekkersrol en moet die blijven spelen", zei ze. "We moeten heilige huisjes durven laten sneuvelen."

Premier Alexander De Croo maakte duidelijk dat de regering botst op de Europese onenigheid: "Onze missie is de Europese lidstaten verenigen rond het Belgische standpunt. Dan kunnen we impact hebben."

Minstens 36 Syrische soldaten zijn vrijdag bij zonsopgang omgekomen bij een Israëlische luchtaanval in de regio Aleppo, in het noorden van Syrië. Dat meldt het in het Verenigd Koninkrijk gevestigde Syrische Observatorium voor de Mensenrechten.

Eerder meldde het Syrische staatspersbureau Sana "meerdere doden en gewonden onder burgers en soldaten" door een Israëlische aanval op militaire posities in de omgeving van Aleppo. De militaire bronnen waarop Sana zich baseerde, hadden ook schade aan de infrastructuur gemeld.

Duizenden mensen hebben donderdagavond gedemonstreerd bij de Israëlische ambassade in de Jordaanse hoofdstad Amman. Zij eisen dat Jordanië zijn vredesverdrag met Israël beëindigt en de Israëlische diplomatieke missie in het land sluit.

De protesten tegen Israël over zijn oorlog tegen Gaza zijn enkele van de grootste uitingen van publieke woede die Jordanië ooit heeft gezien. De demonstranten droegen Palestijnse vlaggen en scandeerden onder meer "Geen zionistische ambassade op Jordaans grondgebied" en "Ze zeggen dat Hamas terroristisch is. Heel Jordanië is Hamas."

De demonstranten eisten dat Jordanië de ambassade zou sluiten en een einde zou maken aan een vredesverdrag dat de banden met Israël in 1994 normaliseerde.

Het vredesverdrag uit 1994 waarin Jordanië de banden met Israël normaliseerde na decennia van onenigheid is impopulair onder veel Jordaanse burgers. Zij beschouwen het verdrag als een schending van de rechten van hun Palestijnse landgenoten. Er wonen volgens de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) 2,2 miljoen Palestijnen in Jordanië.

Het Israëlische leger heeft donderdag een hooggeplaatst Hamaslid uitgeschakeld bij de operaties in het Al-Shifaziekenhuis, het grootste ziekenhuis in het noorden van de Gazastrook. Dat heeft legerwoordvoerder Daniel Hagari donderdagavond medegedeeld.

Het zou gaan om Raad Thabit, die tot de kring vertrouwelingen van Hamasleider Yahya Sinwar zou hebben behoord. Hamas bevestigde zijn dood niet, maar doet dat in de regel nooit.

Volgens Hagari werden bij de operaties in het ziekenhuis al 900 verdachten opgepakt, van wie minstens 513 lid zouden zijn van Hamas of Islamitische Jihad, een organisatie die kleiner is dan de extremistische Palestijnse beweging Hamas, maar als radicaler geldt.

Op het moment van de inval zouden er zich nog 350 patiënten en artsen in het ziekenhuis hebben bevonden. Of die daar nog altijd zijn, deelde Hagari niet mee.

Wel stelde de legerwoordvoerder dat Israël circa 200 terroristen in en rond het ziekenhuis heeft uitgeschakeld.

Die beweringen konden niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Hamas beschuldigt het Israëlisch leger ervan mensen die bescherming zochten in het ziekenhuis en artsen in gevaar te brengen. Het leger wijst dan weer naar Hamas dat het ziekenhuis onder meer door het gebruik van explosieven zwaar zou hebben beschadigd.

Ook de gevechten elders in de Gazastrook gaan onverminderd voort. Donderdagnacht bliezen Israëlische soldaten een tunnel van 2,5 kilometer op, aldus nog Hagari.

De Belgische regering prees de nieuwe maatregelen die door het Internationale Gerechtshof (ICJ) in Den Haag zijn opgelegd aan Israël. Dat laat vicepremier Petra De Sutter (Groen) weten op berichtenplatform X (voorheen Twitter).

"Wij verwelkomen deze broodnodige, nieuwe bindende voorlopige maatregelen", schrijft De Sutter. "En dringen er bij Israël op aan basisvoorzieningen en humanitaire hulp aan de Palestijnen in Gaza te garanderen. Door deze niet na te leven, zal Israël zich verder isoleren van de internationale orde. #StaakthetvurenNU"

Van het ICJ moet Israël "alle noodzakelijke en doeltreffende maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat er, zonder enig uitstel, in volledige samenwerking met de Verenigde Naties, ongehinderde bevoorrading op grote schaal" van de hulpgoederen aan Gaza kan plaatsvinden.

De Palestijnse Autoriteit is bereid deel te nemen aan een voorbereidende vredesconferentie die in België zou worden georganiseerd. Dat heeft Mahmoud Abbas, de president van de Palestijnse Autoriteit, donderdag gezegd tijdens een onderhoud met de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR).

België neemt momenteel het roterend voorzitterschap van de EU waar. Ons land is binnen die rol ook bereid om als gastheer op te treden voor zo'n conferentie.

Lahbib bracht het onderwerp donderdagavond ter sprake tijdens haar ontmoeting met Abbas in Ramallah, op de Westelijke Jordaanoever. "De president van de Palestijnse Autoriteit heeft de belangrijke rol van de EU onderstreept (...) en ook de rol van België als bruggenbouwer", verklaarde de minister na afloop van het overleg.

"Maar we moeten een Palestijnse Autoriteit hebben die werkt", beklemtoonde de Belgische minister wel. Zondag treedt een nieuwe Palestijnse regering aan, Lahbib zegt dat ze "ernaar uitkijkt om samen te werken" met de nieuwe bewindsploeg, die wel nog haar autoriteit zal moeten aantonen.

De 88-jarige Abbas verklaarde ook dat hij bereid is om een stap opzij te zetten "zodra er een staakt-het-vuren is en er verkiezingen zijn". In de huidige omstandigheden is dat louter hypothetisch, maar de Palestijnse Autoriteit is wel bereid om daartoe over te gaan, besluit Lahbib.

"De Palestijnen verdienen beter dan een symbool." Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib geeft er de voorkeur aan om te werken aan concrete oplossingen voor de Palestijnen in plaats van simpelweg over te gaan tot een erkenning van de Palestijnse staat, hoewel die er zal komen. "Dat ligt in de loop van de geschiedenis."

Lahbib brengt deze week een werkbezoek aan Israël en de Westelijke Jordaanoever. In Ramallah sprak de minister met haar Palestijnse tegenhanger Riyad al-Maliki en uittredend premier Mohammad Shtayyeh.

Uitgerekend op donderdag trad een nieuwe regering in Ramallah aan. Lahbib hoopt dat dit kabinet van technocraten "het probleem kan depolitiseren". Tegenover haar gesprekspartners drong ze aan op een versterking van de Palestijnse Autoriteit, die weinig populair is onder de bevolking. "We zullen aan jullie zijde staan voor de heropbouw en het bestuur", verzekerde ze.

Lahbib sneed ook het bestuur in Gaza aan. In dat andere Palestijnse gebied deelde de extremistische organisatie Hamas de lakens uit, maar na de terreuraanval op Israël op 7 oktober en het Israëlische offensief in de Gazastrook rijst de vraag wie het gebied moet besturen na de stopzetting van de vijandelijkheden. Hamas "is geen gesprekspartner", maakte Lahbib nog eens duidelijk.

Ook de erkenning van de Palestijnse staat kwam ter sprake, maar Lahbib verkiest eerst en vooral te werken aan concrete oplossingen voor de Palestijnen. "De Oslo-akkoorden (uit 1993) worden niet toegepast. Het gebied is een raster met 700 checkpoints", stelde ze vast. "Dat maakt elke vlotte communicatie onmogelijk", luidde het.

Bovendien worden de nederzettingen "getolereerd of zelfs aangemoedigd" door de Israëlische regering. In die context geloven vele Palestijnen niet meer in een tweestatenoplossing. Voor Lahbib moet elke partij een stap zetten: Israël moet aan de onderhandelingstafel komen en de Palestijnse staat erkennen, aan de andere kant is er een akkoord over veiligheidsgaranties voor Israël nodig.

Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) heeft donderdag gewaarschuwd voor de gevolgen van de stopzetting van de financiering van UNRWA, het VN-agentschap voor Palestijnse vluchtelingen. Ze deed dat tijdens een bezoek aan het vluchtelingenkamp Ammari in Ramallah, op de Westelijke Jordaanoever.

Het VN-agentschap heeft in het kamp een medisch centrum en een school, die Lahbib allebei bezocht.

UNRWA zit in het midden van een controverse sinds Israël eind januari twaalf van de 13.000 werknemers in de Gazastrook ervan beschuldigde betrokken te zijn geweest bij de dodelijke aanslag door Hamas in Israël op 7 oktober. Er loopt nog steeds een onderzoek.

Vijftien landen, waaronder de Verenigde Staten, hadden na het nieuws de financiering opgeschort, wat neerkomt op een daling van de fondsen met meer dan de helft tegenover vorig jaar. Verschillende landen hebben hun financiering intussen hervat.

De verlaging van de steun betekent volgens UNRWA dat in Ramallah na de maand mei niet meer alle nodige hulp kan geboden worden.

België had de financiering van UNRWA niet stopgezet, maar wel opgeroepen om duidelijkheid te scheppen over de eventuele rol van bepaalde medewerkers binnen Hamas.

UNRWA "beschikt over een expertise en kennis op het terrein die niet zomaar vervangen kunnen worden", aldus Lahbib donderdag. "Hier worden 72 patiënten per dag en per arts ontvangen. Heel deze streek loopt gevaar. Een volledige bevolking dreigt in een wanhopige en explosieve situatie terecht te komen."

Lahbib brengt deze week een werkbezoek aan Israël en de Westelijke Jordaanoever. Nadat ze woensdag ontmoetingen had met de Israëlische zijde, staat donderdag in het teken van de Palestijnen. In de vroege avond staat een ontmoeting gepland met de president van de Palestijnse Autoriteit Mahmoud Abbas.