Grenscontrole in Roemenië, archiefbeeld
Foto: AFP

Bulgarije en Roemenië treden deels toe tot Schengenzone: geen grenscontroles meer via zee en lucht

Bulgarije en Roemenië zijn deels toegetreden tot de Schengenzone. Dat betekent dat grenscontroles tussen die landen en de rest van de Schengenzone voor een stuk wegvallen. Het gaat voorlopig enkel over de lucht- en zeegrenzen en (nog) niet over de landsgrenzen. "Een Europees compromis."

Binnen de Schengenzone zijn de paspoortcontroles aan de binnengrenzen afgeschaft. Voorwaarde is wel dat de deelnemende landen hun grenzen met de rest van de wereld afschermen.

Sinds zaterdagavond, 23 uur Belgische tijd, zijn Bulgarije en Roemenië dus ook (deels) lid geworden van de club. Het gaat voorlopig enkel voor de lucht- en zeegrenzen. Intussen wordt verder onderhandeld over de afschaffing van de grenscontroles aan de landsgrenzen. 

Wat is de Schengenzone?

De Schengenzone is een gebied dat bestaat uit 27 Europese landen die onderling (de meeste) grenscontroles hebben afgeschaft. 

De meeste leden van de Schengen zijn lid van de Europese Unie. Al zijn er ook uitzonderingen: ook Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein behoren tot de Schengenzone, maar zijn geen EU-lid.

Er zijn ook nog 2 EU-landen die geen deel uitmaken van de Schengenzone: eilandstaten Ierland en Cyprus. Cyprus kan geen deel van de Schengenzone worden zolang een groot deel van het eiland nog bezet wordt door Turkije.

Het is opmerkelijk dat de controles op de lucht- en zeegrenzen wegvallen, maar dat dat (nog) niet het geval is bij de landsgrenzen. "Een Europees compromis", zegt Hendrik Vos, professor Europese politiek aan de UGent, in De Ochtend op Radio 1. "Een aantal landen, waaronder Nederland, Frankrijk en Oostenrijk hebben zich lang verzet, terwijl de Europese Commissie al jaren zegt dat Roemenië en Bulgarije klaar zijn om toe te treden."

Daarom gaat het in delen. "Vermoedelijk zullen de controles op de landsgrenzen binnen een aantal maanden ook wegvallen", zegt Vos. 

Vertrouwen

Niet iedereen was van in het begin enthousiast, dus. En dat heeft te maken met vertrouwen. "Zodra je de Schengenzone binnenkomt, kan je zonder controles naar andere Schengenlanden gaan. Dat betekent dat de buitengrenzen van de Schengenzone goed moeten worden beveiligd. De grens tussen Roemenië en Moldavië wordt daardoor eigenlijk net zo goed onze grens."

"Sommige landen vertrouwden Roemenië en Bulgarije daarin niet", zegt Vos. "Het gevoel leefde dat de grenswachters niet te vertrouwen zijn en dat ze zich mogelijk laten omkopen. Al zei de Commissie ook daarover dat daar geen aanwijzingen voor zijn."

Historisch moment

Hoe dan ook is de Europese Commissie tevreden dat het er toch (deels) is doorgekomen. "Dit is een historisch moment voor het Schengengebied, het grootste gebied van vrij verkeer ter wereld", zegt Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, in een persbericht. "Samen bouwen we aan een sterker en meer verenigd Europa voor al onze burgers."

Beluister hier het gesprek met professor Hendrik Vos in De Ochtend op Radio 1:

Meest gelezen