Ex-NAVO-topman Jaap de Hoop Scheffer: "Trump had gelijk, Europa moet nog veel meer in defensie investeren"
De NAVO is vandaag meer nodig dan ooit en er moet dringend fors meer Europees geld gaan naar defensie. Dat is de boodschap van de voormalige secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer op de 75e verjaardag van het militaire bondgenootschap.
De NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie) blaast vandaag 75 kaarsjes uit. De militaire alliantie werd (onder meer door België) in 1949 opgericht als antwoord op de dreiging van de toenmalige Sovjet-Unie in het oosten. Die dreiging is vandaag weer brandend actueel, alleen komt ze niet van de Sovjet-Unie, maar van haar 'opvolger' Rusland.
De roep om meer investeringen in Europese defensie klinkt dan ook steeds luider. Vandaag komt die boodschap van de Nederlander Jaap de Hoop Scheffer, secretaris-generaal van de NAVO van 2004 tot 2009. "De NAVO is vandaag meer nodig dan ooit en we hebben defensie jarenlang verwaarloosd", zei De Hoop Scheffer in De Ochtend.
Beluister het hele gesprek met Jaap de Hoop Scheffer in De Ochtend:
Oud-NAVO-baas Jaap de Hoop Scheffer: "Trump had gelijk, Europa moet nog veel meer in defensie investeren"
De voormalige NAVO-topman heeft het dan over de vredesperiode waarin massaal is bespaard op defensie of zoals De Hoop Scheffer het sappig verwoordt: "We zijn op het strand gaan zitten, hebben ons een glas witte wijn laten inschenken en dachten dat de eeuwige vrede was uitgebroken."
De laatste jaren zijn de defensiebudgetten in Europa weer opgeschroefd. Onder impuls van de Russische inval in Oekraïne, maar ook door de Amerikaanse oud-president Donald Trump. "Trump heeft op 1 punt gelijk", legt De Hoop Scheffer uit. "Europa heeft jarenlang defensie verwaarloosd, hij spoorde ons aan om de defensie-uitgaven op peil te houden."
Dat is nodig, want de VS is hofleverancier van de NAVO en veruit de grootste geldschieter. Donald Trump voerde onlangs de druk nog stevig op door te zeggen dat "hij (Poetin, red.) mag doen wat hij wil met landen die te weinig investeren in hun defensie". Trump kan volgend jaar weer president worden als hij het haalt van zijn Democratische tegenstander Joe Biden in november.
De financiële inhaalbeweging zal niet van een leien dakje lopen, weet De Hoop Scheffer: "We moeten nu in ijltempo de investeringen op peil brengen, maar een fregat koop je niet van de plank. Het zal tijd kosten om op het gewenste niveau te komen."
Vrede en stabiliteit zit in ons West-Europese DNA
Hoe is het eigenlijk zover kunnen komen? "In ons West-Europese DNA zit eigenlijk alleen vrede en stabiliteit. Het oosten van Europa heeft ons herhaaldelijk gewaarschuwd voor Rusland en wij hebben onvoldoende geluisterd. Nu moeten we dat in een hoog tempo repareren."
Dat dat een werk van lange adem is, bewijst ons land. In 2014, tien jaar geleden al, is afgesproken dat NAVO-landen 2 procent van hun bbp (de waarde van alles wat een land jaarlijks produceert) moeten uitgeven aan defensie. Vandaag zit België op 1,1 procent, alleen Luxemburg doet het nog slechter.
En voor Jaap de Hoop Scheffer is die 2 procent nog lang niet genoeg. "Om de NAVO weer op peil te brengen is eigenlijk 3 à 4 procent nodig", een verdubbeling dus.
Wie wordt de nieuwe NAVO-baas?
Binnenkort weten we trouwens wie de opvolger wordt van de huidige NAVO-baas Jens Stoltenberg. De Nederlandse premier Mark Rutte ligt in poleposition en dat zint zijn landgenoot De Hoop Scheffer wel.
"Rutte heeft een groot voordeel: omdat hij zolang premier is, kent iedereen hem en hij kent iedereen. Hij heeft een groot gezag opgebouwd de afgelopen jaren en als er overeenstemming komt, is hij de goede persoon om iedereen bij elkaar te brengen."