Staking in de gevangenissen wordt voortgezet: “Minister Van Tigchelt weigert op pauzeknop te duwen voor korte straffen”

Sinds maandagavond is er een staking van onbepaalde duur aan de gang in de Belgische gevangenissen. De vakbonden kaarten al jaren de overbevolking en het personeelstekort aan. De dagenlange foltering van een gedetineerde in het arresthuis van Antwerpen drie weken geleden zette het conflict nog eens op scherp. Donderdag vond opnieuw overleg plaats tussen de cipiersbonden en het kabinet van minister van Justitie Paul Van Tigchelt (Open Vld). Beide partijen zoeken een uitweg uit het sociaal conflict. Maar dat lijkt voorlopig echt niet te lukken.

Volgens De Kaey weigert de minister “op de pauzeknop te duwen” voor de kortere straffen. De vakbonden vragen dat de uitvoering van dergelijke kortere straffen on hold wordt gezet, om de overbevolking in de gevangenissen te helpen oplossen. “Als de minister niet op de pauzeknop wil duwen, dan is er ook geen enkele reden voor het personeel om op de pauzeknop te duwen”, klinkt het.

Dat zegt ook Frank Conings, secretaris voor ACV Openbare Diensten. “Het overleg over de overbevolking was een maat voor niks. Er zijn geen bijkomende maatregelen aangekondigd”. De stakingsactie wordt dan ook voortgezet, aldus de ACV-secretaris. In welke vorm dat zal gebeuren, wordt eerstdaags beslist.

Naast overleg met het kabinet-Van Tigchelt was er ook overleg met het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) over de plaatsing van geïnterneerden in forensische psychiatrisch centra (FPC). Volgens Conings is afgesproken dat op korte termijn 250 geïnterneerden plaats kunnen krijgen in die centra. “Dat is een stap vooruit”, erkent de vakbondsman. “Maar het blijft een druppel op een hete plaat”.

In de Kamer werd donderdag intussen de druk op minister van Tigchelt opgevoerd. Anja Vanrobaeys (Vooruit) verweet de minister het conflict met de vakbonden “volledig te laten escaleren”. “Ze vragen om maatregelen, en uw antwoord is hun stakingsrecht inperken”, zei ze. Ook Khalil Aouasti (PS) vindt dat de Open Vld-vicepremier moet inzetten op maatregelen tegen de overbevolking, en niet op het opvorderen van stakende cipiers.

Van Tigchelt zei in de Kamer dat er voor hem vanaf het begin van een staking een minimale dienstverlening moet gelden in de gevangenissen. “Dat is geen beknotting van het stakingsrecht, maar gaat om de basisrechten van gedetineerden die we moeten garanderen.” In de gevangenissen geldt er op dit moment eigenlijk al een minimale dienstverlening. Alleen kan er in de eerste 48 uur van een actie geen personeel worden opgevorderd, waardoor er tijdens kortere acties vaak een beroep moet worden gedaan op politieagenten. De minister wil daar komaf mee maken.

“De minimale dienstverlening is een kwestie van mensenrechten en van de veiligheid van ons personeel. Ik wil dat die wordt gegarandeerd vanaf het begin”, antwoordde hij. “De gedetineerden moeten vanaf minuut één van een staking één warme maaltijd per dag krijgen, één uur per dag uit cel mogen en twee keer per week douchen. Dat is geen beknotting van het stakingsrecht, maar gaat om de basisrechten van gedetineerden die we moeten garanderen”, zei hij.

Ook Groen zet druk op Van Tigchelt. De partij kwam gisteren met een hoop suggesties aan het adres van de minister, en die bracht Kamerlid Stefaan Van Hecke donderdag nog eens in herinnering bij Van Tigchelt. De groenen pleiten er onder meer voor om te bekijken of kortgestraften niet vaker een enkelband kunnen krijgen.

De oppositie was donderdag al helemaal niet mals voor Van Tigchelt. Sophie De Wit (N-VA) noemde de hele situatie “een knoeiboel”. “De liberalen zitten op alle sleutelposities, en ze krijgen nog geen steen verlegd.” De N-VA pleit voor een spreidingsplan om gedetineerden beter over de gevangenissen te verdelen. Marijke Dillen (VB) vroeg een betere verloning en een aantrekkelijker statuut voor de cipiers en verweet de minister dat hij “weigert te luisteren naar de realistische voorstellen van het Vlaams Belang”. Peter Mertens (PVDA) noemde de standpunten van Van Tigchelt dan weer “een aanval op de vakbonden”.

Volgens Van Tigchelt is het aantal gevangenismedewerkers dat de voorbije dagen moest worden opgevorderd al bij al beperkt gebleven. Woensdag waren het er 68, zei hij.

Vandaag werden opnieuw personeelsleden opgevorderd, maar wel een stuk minder dan woensdag, blijkt uit een overzicht van het gevangeniswezen. Volgens de cijfers van het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen ging het in Vlaanderen om twee mensen in de nachtploeg, tien in de vroege ochtendploeg, twee in de dagploeg en één in de late ploeg. Voor een aantal gevangenissen zijn de gegevens nog wel niet volledig, klinkt het.

In de Brusselse gevangenissen moest voor de nacht hulp ingeroepen worden van negen politieagenten, voor de vroege shift moesten zeven agenten worden opgetrommeld. In Wallonië was het niet nodig om personeel op te vorderen.