Woningnood
Brussels Gewest heeft nog nul euro in kas voor sociale woningbouw
De sociale woningbouw in het Brussels Gewest dreigt als een pudding in elkaar te zakken. — © Kristof Vadino
De Brusselse regering bouwde de voorbije vijf jaar zoveel sociale woningen, dat er 300 miljoen euro extra moet worden geleend. Het betekent alweer een financiële put.
Nul euro. Zoveel geld heeft de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij (BGHM) nog in kas om nieuwe sociale woningbouwprojecten in de hoofdstad te financieren. Dat schrijft de zakenkrant L’Echo op basis van interne documenten die het kon inkijken, en het nieuws wordt bevestigd aan De Standaard.
Hoe het zover kon komen? Al decennialang is de woningnood in de hoofdstad gigantisch. Op de wachtlijst staan zo’n vijftigduizend kandidaat-huurders, die gemiddeld bijna twaalf jaar moeten wachten. Bij haar aantreden nam de regering van minister-president Rudi Vervoort (PS) zich voor om een turbo te zetten op de sociale woningbouw. Naast de bouwprojecten die al in gang waren gestoken, werd een noodplan opgesteld. Niet zonder effect: de voorbije vijf jaar kwamen er in Brussel alles samen ruim 3.000 nieuwe sociale woningen bij. Lang niet genoeg om de wachtlijst weg te werken, maar een ongeziene prestatie.
Alleen kwam die met een hoge prijs. Het tempo waarin de afgelopen jaren sociale woningen werden bijgebouwd en bestaande woningen werden opgekocht, heeft de kasreserves van de BGHM volledig doen wegsmelten. Normaal financiert de BGHM nieuwe huisvestingsprojecten voor de helft met gewestelijke subsidies en voor de helft met eigen middelen – afkomstig van de verkoop van opgeleverde woningen aan de verschillende openbare vastgoedmaatschappijen in Brussel. Maar vandaag lukt haar dat niet meer.
“Tot nu toe werkte het systeem vlekkeloos. Onze schatkist was groot genoeg om alle voorfinancieringen en leningen te dekken”, zegt Sara Van den Eynde, communicatiemanager van de BGHM. “De huidige regering koos er echter voor om sneller sociale woningen te bouwen en aan te kopen, waardoor onze eigen middelen uitgeput zijn geraakt.”
Regeringsruzie
De huisvestingsmaatschappij vraagt de Brusselse regering om extra geld. “Niet voor nieuwe uitgaven, maar simpelweg om dit jaar aan de engagementen te kunnen voldoen die de Brusselse regering eerder is aangegaan”, benadrukt Van den Eynde. Voor dit jaar is er bijkomend 300 miljoen euro nodig. Voor de ene helft is de BGHM te rade gegaan bij Belfius, verneemt De Standaard, de andere helft wil ze direct van het Brussels Gewest lenen.
Die fondsen probeert Nawal Ben Hamou (PS), Brussels staatssecretaris voor Huisvesting, al maandenlang los te wrikken bij haar collega’s. Tot nu toe kreeg ze in de ministerraad nul op het rekest. Met name Bernard Clerfayt (Défi), minister van Werk, houdt het been stijf. Het meerjarenprogramma voor de BGHM dat Ben Hamou opstelde zou bij een interne controle namelijk door de mand zijn gevallen als “onvoldoende gedocumenteerd en bijgevolg oncontroleerbaar”, schrijft L’Echo. Clerfayts partij is eind maart bovendien in een hoogoplopende ruzie terechtgekomen met de PS in een ander dossier, rond dierenwelzijn. Een deblokkering zit er niet meteen in.
Meer dan één put
Zolang de Brusselse regering het licht niet op groen zet voor de gevraagde 150 miljoen euro, is ook Belfius niet happig om over de brug te komen. Daardoor dreigt de sociale woningbouw de komende jaren als een pudding in elkaar te zakken. Wel probeert de BGHM nog naar andere oplossingen te zoeken, zoals financiering van de Europese Investeringsbank, of een mogelijke verhoging van de huurprijzen.
Het is niet de eerste financiële put die plots opduikt in de hoofdstad. Begin dit jaar al trok de directie van watermaatschappij Vivaqua in De Standaard aan de alarmbel over een schuld van meer dan 1 miljard euro. En de nieuwe metrolijn, metro 3, zal nu al zeker 4,4 miljard kosten – in 2009 was dat project begroot op 850 miljoen euro.
Ben Hamou en Clerfayt waren maandag niet bereikbaar voor commentaar. Een regeringspartner noemt de situatie “vooral op korte termijn een groot probleem”. Op langere termijn wordt de situatie “beheersbaar” geacht, omdat met de middelen van de BGHM vastgoed werd gecreëerd, dat zijn waarde blijft behouden. De oppositie ziet dat anders. “Dit is het zoveelste voorbeeld van budgettair wanbeheer van de Brusselse regering”, zegt Brussels Parlementslid Cieltje Van Achter (N-VA). “En opnieuw zegt die dat de volgende regering het maar moet oplossen.”
