‘Péter Magyar is jong, charismatisch en gedurfd, maar zijn sterkste troef is dat hij het systeem van binnenuit kent’

Een aantal weken geleden had nog niemand van Péter Magyar gehoord. Nu zingt zijn naam over de lippen van de Hongaren. Toch is de nieuwe politieke hotshot zeker niet uit het niets opgestaan.

We sommen op: zijn moeder is een hooggeplaatste figuur in het Hongaarse rechtssysteem, zijn grootvader was een beroemde rechter, zijn broer is journalist en een van zijn familieleden was begin jaren 2000 president van Hongarije. Hijzelf is advocaat, was lid van de Fidesz-partij, werkte tien jaar als Hongaars diplomaat in Brussel en stond aan het hoofd van staatsbedrijven. Er zijn slechtere cv’s.

Faam kreeg hij toen hij openlijk brak met de regering van premier Viktor Orbán: Magyar stapte naar het Openbaar Ministerie met een corruptiezaak. Hij openbaarde ook een opgenomen gesprek met zijn ex-vrouw Judit Varga, de voormalige minister van Justitie, waarop zij spreekt over corruptie in de hoogste gelederen van Orbáns Fidesz-partij. Het koppel, dat drie kinderen heeft, scheidde vorig jaar.

“Péter Magyar is jong, charismatisch en gedurfd, maar zijn sterkste troef is dat hij het systeem van binnenuit kent. Hij begrijpt hoe Orbán en Fidesz werken, hoewel dit hem ook controversieel maakt, aangezien hij decennialang heeft geprofiteerd van het systeem”, verklaart de Hongaarse journalist Viktória Serdült zijn succes. Ze werkt bij hvg.hu - een prominente, onafhankelijke Hongaarse nieuwswebsite.

Zijn timing komt niet helemaal uit de lucht vallen. In februari nam Magyars voormalige vrouw Judit Varga ontslag als parlementslid, samen met de Hongaarse president Katalin Novák. Dit volgde op hun besluit om gratie te verlenen aan een man die veroordeeld was voor het verdoezelen van seksueel misbruik in een kindertehuis. Het nieuws leidde tot publieke protesten. Normaliter had Varga de Europese Fidesz-lijst getrokken bij de komende verkiezingen, maar haar politieke carrière ligt voor nu stil. Magyar schoot meteen in actie.

Hij heeft zijn beweging op het juiste moment gelanceerd, zegt historicus Ferenc Laczo (Universiteit Maastricht), gespecialiseerd in Hongarije. “Zijn patriottische moralisme, kalme en zelfverzekerde stijl en heldere argumenten worden zeer goed ontvangen. Het is een sensatie dat een insider de problemen begint aan te pakken.”

Eigen partij

De 43-jarige advocaat is van plan zijn eigen politieke partij op te richten. In een gesprek met The Guardian zegt hij dat hij een centristische beweging wil, naar het voorbeeld van de Franse president Emmanuel Macron. Hij benadrukt dat hij dingen gemeen heeft met zowel Orbán als de oppositie.

Hij uitte daarnaast kritiek op Brussel, maar vindt een constructieve relatie met de EU nodig. “Ik geloof in sterke lidstaten en een sterke EU”, sprak hij.

Hongarije moet heropgebouwd naar een souverein, modern en Europees land, zei hij zaterdag tijdens zijn toespraak. Hij belooft werk te maken van corruptie, de economie, het onderwijs en de gezondheidszorg: thema’s die de Hongaren wakker houden. Magyar is mateloos populair, zowel op straat als op sociale media. “De ontevredenheid over het steeds centralistischer wordende Orbán-regime en de zwakke oppositie is in de afgelopen jaren gegroeid”, verklaart Ferenc Laczo zijn succes.

Niet onomstreden

Toch is het nieuwe boegbeeld van de oppositie geen onbeschreven blad. “Hij heeft mij gechanteerd en geterroriseerd” schreef Judit Varga op Facebook, die zegt dat er sprake is van verbaal en fysiek geweld tijdens het huwelijk. Magyar ontkent deze beschuldigingen en beweert dat zijn ex-vrouw wordt gechanteerd door de overheid.

“Magyar verklaart dat hij zijn persoonlijke leven en privédetails van zijn vorige huwelijk buiten de politiek zal proberen te houden”, zegt Ferenc Laczo, die het ziet als poging om hem in diskrediet te brengen.

Ook heeft de advocaat zijn mond vol over corruptie. Maar hoe geloofwaardig is dit, gezien het feit dat hij jarenlang deel heeft uitgemaakt van de elite rondom Orbán? Magyar is niet onomstreden, zegt Serdült. Maar zijn bold move om documenten in te dienen bij het Openbaar Ministerie hebben hem wel credits gegeven. “De meeste van zijn supporters vinden dat hij zichzelf heeft bewezen door tegen Orbán in te gaan, wat een riskante zaak is.”

Zijn aanhangers vinden dan ook dat hij een kans moet krijgen. Serdült: “De oppositie heeft 15 jaar lang de kans gehad maar heeft niets bereikt, nu is het tijd om het aan Péter te geven”, was wat veel demonstranten me zaterdag op straat vertelden.”

Bondgenoot

Magyar’s doel is om bij de Hongaarse parlementsverkiezingen in 2026 de grootste te worden. Voor nu is zijn oog gericht op de Europese verkiezingen in juni, waarbij hij Orban’s partij wil dwarsbomen. Daarvoor moet hij eerst zelf nog een partij vinden om zich bij aan te sluiten: een nieuwe partij aanmelden kan niet meer.

“Daarna zullen we zien hoeveel steun hij tot nu toe heeft weten te vergaren en het zal ook laten zien of hij een bedreiging vormt voor Fidesz, of alleen de oppositie verstoort”, zegt Serdült.

Dat is de vrees van sommige politici en oppositieleden: hij zal de oppositie nog meer verdelen. De Hongaarse oppositiepartij Momentum ziet vooral een bondgenoot in Magyar. “In onze visie is iedereen die zich inzet voor een leefbaarder Hongarije nodig”, zegt woordvoerder van de centrumpartij Varsányi Áron in een reactie aan De Morgen. “We hopen dat de boodschappen die we al lange tijd verkondigen met de hulp van Péter Magyar nog meer mensen zullen bereiken, en dat we samen kunnen slagen in het ontmantelen van het Orbán-regime.”