Is er leven op Europa, een maan van Jupiter? Nieuwe NASA-sonde zoekt het uit
NASA heeft ruimtesonde Europa Clipper onthuld, die in oktober op missie vertrekt naar Europa, een van de manen van Jupiter. Daarmee wil de ruimtevaartorganisatie achterhalen of er leven op die ijzige maan mogelijk zou kunnen zijn, maar dat wordt geen eenvoudige opdracht.
Het 5 miljard dollar kostende ruimtetuig Europa Clipper, het grootste ruimtevaartuig dat NASA ooit gebouwd heeft voor een planetaire missie, vertrekt naar verwachting in oktober aan boord van een SpaceX Falcon Heavy raket richting Jupiter.
Als alles volgens plan verloopt, zal Europa Clipper na de lancering meer dan 5 jaar onderweg zijn. De interplanetaire sonde reist eerst langs Mars, voordat hij in 2030 in een baan rond Jupiter komt.
Dan zal het ruimtetuig tientallen keren langs Europa vliegen, 1 van de manen van die grootste planeet van ons zonnestelsel. Door de afstand duurt het 45 minuten voordat de gegevens van de sonde het controlecentrum bereiken.
Het ruimtevaartuig wordt momenteel bewaard in een steriele 'clean room' van NASA in Californië. Al het personeel dat binnengaat moet van top tot teen bedekt zijn, om ervoor te zorgen dat de sonde geen microben van de aarde meebrengt.
Leven mogelijk onder het ijs?
Europa is volgens wetenschappers bedekt met bevroren water, met daaronder vermoedelijk diepe oceanen van vloeibaar zout water, en net dat maakt de maan zo interessant. Wetenschappers weten namelijk al dat onder de ijskappen van onze planeet, een extreem klimaat zonder licht, toch kleine vormen van leven kunnen bestaan.
Europa wordt daarom beschouwd als een van de meest veelbelovende potentieel bewoonbare omgevingen in ons zonnestelsel, maar de wetenschappers van deze missie zijn niet noodzakelijk op zoek naar buitenaards leven. Ze willen vooral achterhalen of er leven mogelijk is onder het ijskoude oppervlak van de maan of niet.
Dat zegt ook Jordan Evens, projectleider van de Europa Clipper-missie aan AFP. "Als de manen rond verre planeten leven zouden kunnen herbergen, dan neemt het aantal mogelijkheden voor leven in het zonnestelsel, in het heelal, volgens mij drastisch toe."
Ook de Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft eind vorig jaar al een ruimtesonde naar 3 ijsmanen rond Jupiter gestuurd.
Europa Clipper zal de met ijs omhulde maan tijdens de missie gedetailleerd inspecteren. Zo zal de sonde zelfs tot op 25 kilometer van het maanoppervlak duiken om gegevens te verzamelen, bijvoorbeeld over de samenstelling van de ijzige schil.
"We hebben instrumenten zoals camera's, spectrometers, een magnetometer en een radar, die ons onder meer kunnen vertellen hoe dik het ijs is en waar het vloeibare water zich bevindt", zegt missiewetenschapper Bob Pappalardo aan AFP.
Geen makkelijke missie
Europa bestuderen zal niet eenvoudig zijn, onder meer omdat de maan omgeven is door een krachtig stralingsveld. Elke passage langs Europa is voor de ruimtesonde het equivalent van 100.000 röntgenfoto's en dat zou de meetinstrumenten ernstig kunnen beschadigen.
Verder beschikt het ruimtetuig over enorme zonnepanelen, maar toch zal het een uitdaging zijn om Europa Clipper draaiende te houden. Dat komt volgens Evans door de afstand tussen Jupiter en de zon. "In de buurt van de aarde zouden de zonnepanelen 20 huizen continu van stroom kunnen voorzien, maar bij Jupiter slechts een paar gloeilampen en kleine apparaten."
De planning van de missie begon al aan het einde van de jaren 90, maar het verhaal zal eindigen rond 2034. Dan heeft Europa Clipper zijn doel volbracht en zal de sonde neerstorten op Ganymedes, een andere maan van Jupiter.
