Waarom je het kookvocht van aardappelen niet mag hergebruiken in sauzen of gerechten
Echte kookliefhebbers maken gebruik van het kookvocht van pasta en rijst, om bijvoorbeeld een extra smaakvolle saus te maken. Maar met het kookvocht van aardappelen mag je níét hetzelfde doen, waarschuwt professor en bio-ingenieur Bruno De Meulenaer: “Bij grote hoeveelheden kan dat dodelijk zijn.”
Yannick Jansen
De aardappel is een traditioneel Belgisch ingrediënt: veel Belgen vinden de groente vandaag nog altijd een basisproduct in de keuken. En wanneer je je geliefde aardappelen kookt, lijkt het je misschien wel handig om ook iets te doen met het kookvocht. Maar dat is vaak niet het beste idee.
Waarom is het goedje giftig?
Professor en bio-ingenieur Bruno De Meulenaer waarschuwt voor het giftige stofje solanine dat in aardappelen voorkomt. “Aardappelen behoren tot de nachtschadefamilie, net als aubergines en paprika’s”, legt hij uit. “Deze planten produceren solanine, een giftig stofje als verdedigingswapen tegen de insecten en dieren die de planten zouden opeten.”
Solanine komt voornamelijk voor in de voorkiemen van aardappelen (de kiemen die op oudere aardappelen beginnen te groeien, red.). Die voorkiemen eet je normaal gesproken niet, maar zelfs na de grootste stukken te verwijderen, komen deeltjes ervan wel nog in aanraking met het kookwater. “Wanneer je aardappelen kookt, komt zo een deel van het solanine vrij in het kookwater, waardoor hergebruik af te raden is.”
De hoeveelheid solanine varieert per aardappel, maar vooral bij de groene exemplaren moet je extra voorzichtig zijn. “Groene aardappelen zijn langdurig blootgesteld aan zonlicht. Die bevatten altijd meer solanine dan andere aardappelen, waardoor er dus ook meer kan vrijkomen in het kookvocht. Dat is absoluut niet gezond.”
Wat zijn de gevolgen voor je gezondheid?
“De impact van solanine hangt natuurlijk af van hoeveel je ervan consumeert”, zegt De Meulenaer. “Hoewel ons lichaam kleine hoeveelheden kan verdragen, kunnen grote hoeveelheden ernstige gevolgen hebben. Maar wat een ‘grote’ hoeveelheid precies is, is moeilijk te bepalen.”
Solanine kan ook schadelijk zijn voor je spijsverteringssysteem. Dat kan resulteren in ernstige krampen of plotse diarree
Professor en bio-ingenieur Bruno De Meulenaer
“Solanine verstoort in zulke hoeveelheden je zenuwstelsel, waardoor dat geen zenuwprikkels meer doorgeeft. Dat kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat bepaalde spieren uitvallen.”
“Daarnaast kan solanine ook schadelijk zijn voor je spijsverteringssysteem, omdat het de normale werking ervan belemmert. Dat kan resulteren in ernstige krampen of plotse diarree. Bij grote hoeveelheden kan het zelfs dodelijk zijn. Al is dat wel vrij uitzonderlijk.”
Als je het kookvocht niet wil verspillen, kan je er deze alternatieve dingen mee doen
Hoewel solanine in elke aardappel aanwezig is, varieert de hoeveelheid. “Als je toch kookwater wil gebruiken, is het slim om de aardappel goed te schillen voor je hem kookt en ervoor te zorgen dat je alle groene plekken verwijdert”, zegt de expert. “Op die manier haal je er een hoop solanine uit en zie ik er geen probleem in om het kookvocht alsnog te hergebruiken.”
Wil je het kookvocht niet gebruiken voor voedsel, maar wil je het ook niet verspillen? Er zijn nog andere handige toepassingen. Je kan het water bijvoorbeeld gebruiken als een schoonmaakmiddel voor je kookpannen, aangezien het stofje veel zetmeel bevat, wat als een ontvetter werkt. Ook kan je het prima gebruiken om je planten water te geven. Het stofje is rijk aan magnesium en fosfor, wat hun gezondheid ten goede komt.
