Direct naar artikelinhoud
De gedachteAnn De Boeck

Wallonië juridisch tackelen om terugdraaiende teller: is dit nu het volwassen confederalisme dat N-VA bepleit?

'In volle kiescampagne het Waalse gunstregime onderuit proberen te halen: het is poets wederom poets. En het leidt de aandacht af van het eigen geknoei.'Beeld Eva Beeusaert/ Photo News

Vlaams minister Demir daagt Wallonië voor de rechter over de terugdraaiende teller. Principieel heeft ze een punt, vindt Ann De Boeck. Maar kun je niet eerst overleggen met de Waalse collega’s?

Het blijft de ultieme droom van N-VA: Vlaams zelfbestuur. Met deelstaten die baas zijn in eigen huis, zodat ze zelf kunnen beslissen hoe ze hun sociale zekerheid, belastingen of migratie vorm willen geven. Geen gedoe meer over centen. Gewoon een confederaal land waarin Vlaanderen en Wallonië vrolijk hun eigen koers varen, zonder elkaar in de weg te lopen.

Toch is het uitgerekend N-VA-minister voor Leefmilieu Zuhal Demir die Wallonië voor de rechter daagt, omdat de deelstaat het waagt om een andere koers te varen dan Vlaanderen. Dat zit zo: in Wallonië mogen burgers nog tot eind 2030 een elektriciteitsmeter met een terugdraaiende teller hebben, als zij voor het einde van vorig jaar zonnepanelen hadden gelegd. Wanneer ze stroom in het net injecteren, loopt hun teller terug en daalt hun elektriciteitsfactuur.

Dat de Vlaamse demarche tegen die regeling is ingegeven uit afgunst, staat buiten kijf. ‘Waarom zouden Walen wél financiële voordelen mogen hebben die Vlamingen ontnomen zijn?’ Demir werpt de vraag letterlijk op in haar persbericht. Ook Vlaanderen had burgers met zonnepanelen en een digitale meter beloofd dat ze nog vijftien jaar hun voordeel van de terugdraaiende teller mochten houden. Maar het Grondwettelijk Hof vernietigde die regeling in 2021.

‘Waarom zouden Walen wél financiële voordelen mogen hebben die Vlamingen ontnomen zijn?’ Demir werpt de vraag letterlijk op in haar persbericht

Met dank aan de vrienden van de federale regering, onder andere, die beroep aantekenden wegens een schending van de bevoegheidsverdelende regels in dit land. Tegen Wallonië deden ze dat niet, merkt Demir op. Daarom grijpt de N-VA-minister nu diezelfde bevoegdheidsregels aan om in volle kiescampagne ook het Waalse gunstregime onderuit te halen. Poets wederom poets.

Dat zo de aandacht wordt afgeleid van het eigen geknoei, is handig meegenomen. Het Vlaamse fiasco rond de terugdraaiende teller leidde tot heel wat onbegrip en boosheid bij eigenaars van zonnepanelen. Begin dit jaar werd ook duidelijk dat de kosten voor de plaatsing van de digitale gas- en elektriciteitsmeters hoger oplopen dan verwacht. Tot bijna 3 miljard euro, waarmee de tellers dubbel zo duur blijken als elders in Europa.

En toch is het protest van Demir meer dan een afleidingsmanoeuvre. Want de Waalse vrijgevigheid jaagt Vlamingen wel degelijk op extra kosten. Al die Waalse eigenaars van zonnepanelen trekken zich namelijk weinig aan van de overtollige stroom die ze op zonnige dagen in het elektriciteitsnet injecteren, en die hun leverancier moet aankopen tegen een negatieve prijs. Dat verlaagt het rendement van de leverancier, die de kosten verrekent in zijn nationale elektriciteitsprijs.

Ook merkt Demir terecht op dat de Waalse eigenaars van zonnepanelen geen btw moeten betalen op het terugdraaiende gedeelte van hun stroom. Zo moeten ‘wij’ een groter aandeel van ‘hun’ energiefactuur voor onze rekening nemen - ook al merken specialisten op dat dat om bescheiden bedragen gaat.

Heeft Demir dus een punt? Ja, principieel wel. Het is alleen jammer dat ze dat punt per se via een rechter wil en moet maken, in plaats van overleg te plegen met de Waalse collega’s. Is dat het volwassen confederalisme dat N-VA bepleit?