Oud? Zo voelt José De Cauwer (74) zich zeker niet. “Ik voel mij met moeite zestig jaar. Mijn kippen zitten hier 60 à 70 meter van mijn deur. Daar lóóp ik altijd naar toe, zolang het nog kan.”

De wetenschap geeft de wielercommentator gelijk: hij is nog jong. Pas volgende maand wordt hij 74 jaar en 8 maanden. Vanaf die leeftijd wordt iemand gemiddeld als oud bestempeld. Dat blijkt uit een studie die gisteren in het vakbladPsychology and Aging verscheen.

Aan ruim 14.000 Duitsers tussen 40 en 85 jaar wordt al een kwarteeuw dezelfde vraag gesteld: “Vanaf welke leeftijd beschouw jij iemand als oud?” Voor het ‘prototype’ in de studie, een doorsnee ­64-jarige, ligt die grens op 74 jaar en 8 maanden. Maar die grens hangt sterk af van onze eigen leeftijd. Naarmate iemand ouder wordt, schuift de grens telkens een beetje verder. Een 74-jarige, bijvoorbeeld, vindt iemand pas oud als de 77 lentes in zicht komen.

Lees ook

Lees ook

Deze boomer heeft het volledig gehad met leeftijdsdiscriminatie 

De vraag wanneer we iemand als ‘oud’ bestempelen, is uiteraard subjectief. Maar de meeste mensen hebben wel een intuïtief idee wanneer onze oude dag aanbreekt, stellen de onderzoekers. Welke leeftijd u daarop plakt, verraadt ook wel wat over uzelf.

Hoe hoger de inschatting, hoe ouder u waarschijnlijk zelf bent. Mensen die zich eenzaam voelen, in slechte gezondheid zijn of zichzelf ouder voelen, leggen de grens meestal lager. En als u graag wil horen dat u nog jong bent, kunt u dat het best aan een vrouw vragen: vrouwen leggen de grens gemiddeld 2,5 jaar hoger. Ook de pensioenleeftijd speelt een rol: uit een eerdere ­studie bleek dat in landen met een hogere pensioenleeftijd de ouderdomsgrens ook hoger ligt.

Urbanus valt met zijn 74 jaar en 10 maanden voor de gemiddelde nog-net-niet-gepensioneerde in de categorie ‘oud’. Maar dat laat hij niet aan zijn hart komen. “Ik zag er op mijn vijftigste al zeventig uit, dus ik heb daar geen last van. Ik voel mij nog fit, en ga elke dag een halfuur fietsen hier in het Pajottenland. En ik ben nog altijd jong genoeg om vollebak op te treden. In juni eindigt mijn show waarmee ik drie jaar getoerd heb. Dan begin ik aan een nieuwe. In mijn shows zitten veel 50-plussers, maar ook jeugdige gezichten: ik ben besmettelijker dan corona.”

Hoe oud voelt de komiek zich? “Ouder dan toen ik twintig was. Ik moet mij zo focussen op mijn show dat mijn harde schijf redelijk vol zit. Als ik mensen twee jaar niet gezien heb, ontsnapt hun naam mij weleens.”

Ook De Cauwer, die tot zijn 31ste profwielrenner was, voelt de jaren soms. “Als ik een beetje gek doe, dan wel. Als ik een dag echt hard in de tuin gewerkt heb, bijvoorbeeld. Of wanneer ik ga fietsen en het is alweer twee maanden geleden. Maar eerlijk: ik zou niet weten wat er nu anders is dan 25 jaar geleden. Mijn lijf en leden en geest zijn nog oké. Dat zal in mijn genen zitten. Mijn vader is 102 geworden, in relatief goede gezondheid.”

We worden steeds ouder, en blijven ook langer gezond, blijkt uit studies. In 25 jaar is de leeftijdsverwachting bij geboorte in ons land met vier jaar gestegen, van 77,4 naar 81,7 jaar. Uit empirisch onderzoek blijkt dat ouderen nu beter scoren in cognitieve testen, gelukkiger zijn en minder beperkingen voelen dan hun leeftijdsgenoten in het verleden.

Oud op je 45ste

En dus is het logisch dat de ouderdomsgrens over de jaren heen opschuift, stellen de onderzoekers. Een kwarteeuw geleden legde een Duitse 64-jarige die grens nog op 71 jaar, tegenover meer dan 74 jaar vandaag. Of die grens in de toekomst nog verder opschuift, weten de onderzoekers niet zeker. Ze stellen de voorbije jaren nog weinig evolutie vast.

Uit een eerdere Europese studie bleek nochtans dat de ‘ouderdomsgrens’ tussen 2008 en 2018 in Europa nog met gemiddeld vijf jaar is gestegen, van 63,3 naar 68,5 jaar. Dat de grens in die studie lager ligt, wijten de auteurs van de Duitse studie onder meer aan de steekproef. In de Europese studie werden mensen vanaf 15 jaar bevraagd, in de Duitse pas vanaf 40 jaar.

Hoe dan ook moeten we ouderdom niet in jaren tellen, vindt De Cauwer. “Oud ben je pas wanneer je geen ambitie of passie meer hebt. Je kan dus op je 45ste al oud zijn. Ik weet ook wel: er zijn mensen die op hun 60ste al erg ziek zijn, en dat is doodjammer. Maar soms hoor ik mensen zeggen: ‘ik doe mijn job niet graag, ik zal blij zijn als ik 65 ben’. Dan denk ik: of je oud bent, heeft toch vooral te maken met hoe je in het leven staat.”

En u, beste lezer? Hoe oud bent u, en hoe jong voelt u zich? Vanaf welke leeftijd vindt u iemand oud? Mail ons!

Lees ook

 Sorry, maar u ziet er niet jong uit voor uw leeftijd 

 Maj Vandergeten: “In het woonzorgcentrum wachten we op de soep, niet op de dood”