"Groen zit in de lift en dus is het niet onlogisch dat zij de lead nemen"
Wordt Wouter Van Besien (Groen) in 2018 dé uitdager van Bart de Wever (N-VA) in Antwerpen? Sp.a en Groen praten al maanden over progressieve samenwerking, en lijken nu hun lijsttrekker te hebben gevonden.
Een kartel mag het niet genoemd worden, maar sp.a en Groen trekken volgens Gazet van Antwerpen meer dan waarschijnlijk samen naar de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen. Dat beide linkse partijen de handen in elkaar zullen slaan, lijkt al maanden onafwendbaar.
Welke vorm de progressieve samenwerking precies zal aannemen, is nog niet duidelijk. Wel zeker is dat het meer moet zijn dan louter een optelsom van sp.a en Groen. Op de lijst moet ook plaats zijn voor mensen uit middenveldorganisaties, ondernemers en opiniemakers. Van Besien zou de term 'bondgenootschap' gelanceerd hebben om die lijst te omschrijven. De gesprekken met de 'verbreders' moeten wel nog aangeknoopt worden. Er is nog geen definitief akkoord tussen de partijen, maar als er een gezamenlijke lijst komt, is de kans groot dat Van Besien die trekt. Daarover groeit een consensus.
En dat is opvallend. In januari zei Antwerps sp.a-kopman Tom Meeuws nog dat zijn partij in Antwerpen "een big band" heeft, en Groen "een jazzcombo". Anders gezegd: wie is hier het kleine broertje op links? Intussen heeft de realiteit hem echter ingehaald. Groen heeft de wind in de zeilen en komt uit de laatste peilingen steeds een pak groter dan sp.a. "Groen zit in de lift en het is daarom niet onlogisch dat zij de lead nemen", zegt politicoloog Carl Devos (UGent). "In Gent zag je dat ook al (in de nasleep van de Optima-affaire, RA/DBA). In sommige grote steden lijken de groenen de bovenhand te nemen."
Collega-politicoloog Dave Sinardet (VUB) spreekt van een afspiegeling van de realiteit. "De socialisten staan er in Antwerpen op het vlak van politiek personeel niet zo goed voor. Je kunt daarom ook besluiten dat het nog pijnlijker zou zijn om alleen een lage scoren te behalen."
'Groen zit in de lift en dus is het niet onlogisch dat zij de lead nemen'
Meeuws wou gisteren niet reageren, maar zijn woorden uit januari geven wel aan dat het voor sp.a absoluut niet vanzelfsprekend is om het lijsttrekkerschap af te staan aan de groenen. Het deed de traditionele achterban al veel pijn toen sp.a in 2012 na 90 jaar besturen uit het stadhuis gewipt werd. Nu ook nog eens een groene kopman dulden, is voor sommigen een brug te ver. "Het is niet omdat je eens goed scoort in een peiling dat je meteen het lijsttrekkerschap moet claimen", verwoordt een vooraanstaand socialist het gevoel bij een deel van de achterban.
Andere sp.a'ers zijn pragmatischer en beseffen dat ze, door Van Besien het lijsttrekkerschap te gunnen, hun kansen fors vergroten om weer aan de knoppen te zitten. "Als er een gemeenschappelijk doel gevonden wordt, moet je voorbijgaan aan die pijntjes." Devos ziet nog een ander voordeel: "Als ze er alleen voor zouden gaan, zouden ze wellicht hun eigen nederlaag organiseren. Nu kan Meeuws zich niet verbranden en heeft hij de mogelijkheid om achter de rug van Van Besien te groeien. Bovendien is de koppositie veel waard, maar komen er misschien veel socialisten op de lijst of is de impact op de inhoud groter."
Vraag is of Van Besien charismatisch en populair genoeg is om een kans te maken tegen stemmenkanon De Wever. Devos wijst erop dat Van Besien als voormalig partijvoorzitter en Vlaams Parlementslid de nodige adelbrieven kan voorleggen, en dus geloofwaardig is als kandidaat-burgemeester.
"Meeuws is veel offensiever en meer een vechter. Van Besien is meer een consensuspoliticus. Ze zullen zijn voorkomen in de verf zetten. Hij kent alle truken van de foor en is een sluwe politicus. Van Besien is hier al lang mee bezig. Hij zei wel dat hij een stap terugzette toen hij stopte als partijvoorzitter, maar dat was absoluut niet het plan."
Geen haantje-de-voorste
Sommigen omschrijven Van Besien als een soort anti-De Wever. "Van Besien is geen haantje-de-voorste. Hij is een zachtere mens, die meer naar samenwerking en compromissen zoekt", zegt sp.a-Kamerlid Monica De Coninck. "Mensen hebben het na een tijd misschien ook gehad met tafelspringers."
De gesprekken over progressieve samenwerking lopen intussen discreet verder. "De uiterste deadline is een jaar voor de verkiezingen (in oktober 2018, RA/DBA). We gaan ons niet laten opjagen", zegt een hoofdrolspeler.
Van PVDA lijkt geen sprake meer in het progressieve verhaal. De stijl van de extreemlinkse partij stuit velen tegen de borst. "Er is een groot verschil tussen partijen die dingen aanklagen en partijen die ook nog constructieve voorstellen doen", klinkt het fijntjes bij een socialist.
