“Steden moeten sociale criteria opnemen in openbare aanbestedingen om onze werklozen werk te geven”

“De Vlaamse regering wil met het Integratiepact een aantal zaken tegelijk aanpakken”, legt Jef De Vrij uit: “Racisme, de uitstroom van jongeren van vreemde afkomst zonder diploma, de hogere werkloosheid... Ook de beeldvorming moet worden bijgestuurd. Aan het pact werken werkgevers, werknemers, media en onderwijsinstellingen mee.”

Vanwaar komt het geld?

“Van Europa en van minister Homans. Het Minderhedenforum heeft de opdracht gekregen om het Integratiepact uit te voeren. Daarvoor is een vzw opgericht met drie werknemers. Wouter Van Bellingen is directeur, ik ben voorzitter en help nu ook met de opstart.”

Zit je daar namens CD&V?

“Nee, dit heeft niets met politiek te maken. Ze hebben me gevraagd omdat ik wat bestuurservaring heb als voorzitter van het Internationaal Comité. Dat heb ik zestien jaar gedaan. In 2001 hadden we dertig afdelingen, nu 359 en zitten we over heel Vlaanderen.”

Ga je mee in het ‘rechten en plichten’-verhaal van N-VA?

“Nee, want je kan niet tegen een allochtoon zeggen: ‘gij moet’, en tegelijk tegen ‘ne dikke: ‘gij moet niks’.”

‘ne Dikke’, dat woord heb ik al even niet meer gehoord.

‘Dat is uit de mode zeker.” (lacht)

Zal integreren pas echt lukken met zo’n pact?

“Het zal in elk geval geen kwestie van middelen zijn, of van kunnen. Wel van willen. Iedereen is nu met iets bezig, overal zie je initiatieven, maar er is niets gemeenschappelijks. Nochtans is dit zowel ethisch als economisch noodzakelijk. We moeten in elk geval ophouden met klagen en zagen, en met naar elkaar wijzen – zowel werknemers als werkgevers. Want intussen zijn grootsteden poelen van armoede aan het worden. We willen nu engagementen die omgezet worden in concrete projecten.”

Geef eens voorbeeld.

“De scholen gaan er van uit dat iedereen thuis een computer en wifi heeft. Ga maar eens in de cité kijken, daar zie je dat veel kinderen dat niet hebben. Hoe moeten die hun huiswerk maken?”

Maar ook in asielcentra zijn jongeren tegenwoordig continu bezig met hun smartphone.

“Voor asielzoekers is een smartphone dan ook de enige manier die ze nog hebben om contact te houden met hun land van herkomst. Maar ik heb het eerder over eenoudergezinnen die niet rondkomen. De cijfers voor kinderarmoede in steden als Genk zijn zeer hoog.”

Is het eeuwige probleem niet dat we met te veel concentratiescholen zitten?

“Tja, het is logisch dat kinderen in hun eigen buurt naar school gaan. Maar de elitaire witte scholen mogen ze wat mij betreft afschaffen. Net als richtingen als kantoor waarin nu veel allochtonen belanden. Maar ook dat heeft vaak een reden. Zo hoorde ik laatst van een jongen dat hij liever voor kok had gestudeerd dan voor kantoorbediende, maar de hotelschool was te duur.”

Uit het Pisa-rapport blijkt dat we in Vlaanderen zeer goed onderwijs aanbieden, maar de kloof tussen allochtoon en autochtoon is nergens zo groot als hier. Verbaast je dat?

“Eens er in Vlaanderen problemen zijn, krijgen we die moeilijk bijgebeend. In Nederland zet men meer in op remediëring.”

Heb je nog een tip voor de arbeidsmarkt?

“We zetten overal institutionele blokkades op, ook bij de vakbonden. Ze beschermen wie al beschermd is en intussen werken veel mensen met dagcontracten. Wat me ook stoort is dat Nederlandse bedrijven het groenonderhoud van de stad Genk doen. In zo’n openbare aanbesteding moet je sociale criteria schrijven zodat je onze werklozen werk kan geven.”