Schrijfster Laura Spinney bracht een boek uit over de Spaanse Griep. In het boek probeert ze de wetenschappelijke, culturele en maatschappelijke gevolgen van de ziekte te belichten. Ook geeft het boek de impact weer die de ziekte had op de 20e eeuw en zelfs nu nog.

Bakermat

In 1918 kwam de Spaanse griep op. Men is nog altijd niet zeker waar de ziekte voor het eerst uitgebroken is, maar er zijn wel verschillende plaatsen gekend die aan de bron zouden kunnen liggen dan de pandemie.

Een van de eerste slachtoffers van de Spaanse Griep zou bijvoorbeeld gevallen zijn in Kansas in een trainingskamp voor Amerikaanse soldaten die mee zouden vechten in de Eerste Wereldoorlog. Een andere populaire theorie plaatst het eerste slachtoffer aan de Franse kust, waar toen ook een kampplaats was voor soldaten.

De Spaanse griep kende zijn oorsprong dus zeker niet in Spanje, maar werd zo genoemd voor twee redenen. De Spaanse pers berichtte als eerste over de mysterieuze pandemie. En omdat Spanje een neutraal land was in de Eerste Wereldoorlog hadden heel wat mensen op dat moment een wrok tegen de Spanjaarden. Andere landen gaven de griep soms ook andere namen. Zo heette de ziekte in Senegal bijvoorbeeld de Braziliaanse griep en in Brazilië werd het de Duitse Griep genoemd.

Symptomen

In het eerste stadium van de ziekte hadden de slachtoffers keelpijn, hoofdpijn en koorts. Ze verspreidden de ziekte al hoestend en niezend en besmetten daardoor zeer snel andere mensen. In het volgende stadium begonnen de voeten en handen van de patiënten eerst blauw en daarna zwart te kleuren. Er kwam vocht op hun longen, waardoor het ademen moeilijker ging en de verkleuring begon zich te verspreiden. Ook begonnen het haar en de tanden van patiënten uit te vallen.

In een laatste stadium was de hele huid verkleurd. De Franse poëet Guillaume Apollinaire, die in november 1918 stierf aan de ziekte, zag zo zwart als kool. In de laatste dagen van de ziekte ijlde het slachtoffer, was de zieke te zwak om te bewegen en stierf hij uiteindelijk door te verdrinken in zijn eigen lichaamssappen.

Mirakel middeltjes

De vreselijke ziekte woedde 3 jaar lang en maakte ongeveer 100 miljoen slachtoffers over de hele wereld. Niemand bleef gespaard.

Wat het allemaal nog verschrikkelijker maakte, was dat bijna niet te voorspellen viel wie de Spaanse Griep zou krijgen. In Zuid-Afrika gingen zo bijvoorbeeld bijna alle mijnwerkers uit de Kimberley diamantmijn dood aan de Spaanse griep, maar bleven zo goed als alle mijnwerkers uit de goudmijn van de Rand van de ziekte gespaard.

Omdat de ziekte zo onvoorspelbaar en hard toesloeg, probeerden heel wat kwakzalvers fortuin te verdienen op de kap van de zieken door allerlei miraculeuze geneesmiddelen aan te bieden. Kettingroken of extreem alcoholgebruik werden bijvoorbeeld aangeprezen als middeltjes om de griep af te houden. Beide waren zeer populaire middeltjes en voor sommigen leek het ook te werken. De Frans-Zwitserse architect Le Corbusier sloot zich op in zijn appartement in Parijs waar hij wekenlang grote hoeveelheden rookte en dronk. Hij had geluk, want nadat hij verschillende weken aan dat tempo leefde, bleek dat de griep hem had overgeslagen.

Aspirine

Aspirine was een ander middel waarvan men dacht dat het de ziekte zou afhouden. Mensen slikten de ene na de andere pil, waardoor er zelfs mensen zijn overleden aan aspirinevergiftiging. Loodinjecties, een middel dat bij syfilis een hogere overlevingskans garandeerde, werd gedacht om hetzelfde effect te hebben bij de Spaanse griep, maar ook dat hielp niet. Een echt geneesmiddel of preventiemiddel werd er niet gevonden. Men kon niets anders doen dan afwachten en hopen op genezing.