Puerto Rico als VS-staat: drie vragen, drie antwoorden
Hoort Puerto Rico al niet bij de Verenigde Staten?
Inderdaad. De Verenigde Staten kochten het Caraïbische eiland in 1898 over van Spanje, maar het is geen federale staat. Puerto Rico is “een niet-geïncorporeerd gebied”. Volgens dat speciale statuut zijn de 3,4 miljoen Puerto Ricanen Amerikaans staatsburger, maar hebben ze niet dezelfde rechten. Zo mogen ze mogen vrij naar de VS reizen en in het leger dienen, maar ze mogen niet deelnemen aan de presidentsverkiezingen. Ze betalen ook geen federale belastingen.
Waarom wil Puerto Rico zo graag dat statuut van staat?
Ricardo Rosselló, sinds 2 januari gouverneur van Puerto Rico, leverde tijdens zijn verkiezingscampagne een vurig pleidooi om het statuut van het eiland te wijzigen. Hij ziet er dé oplossing in voor de grote economische problemen van zijn regering. Puerto Rico kampt met de zwaarste recessie in jaren. Het torst een overheidsschuld van liefst 70 miljard dollar en heeft een armoedecijfer van 45 procent.
Door van Puerto Rico een officiële federale Amerikaanse staat te maken, hoopt gouverneur Rosselló die penibele financiële situatie te verbeteren. Puerto Rico zou dan in Washington kunnen aankloppen voor financiële hulp en meteen ook steun kunnen vragen om de economie op te krikken.
Gaat het lukken?
Wellicht niet, de kans is klein dat het lukt. Want niet de inwoners van Puerto Rico beslissen of het statuut verandert, wel het Amerikaanse Congres. En bij de Republikeinse meerderheid daar bestaat maar weinig enthousiasme om van Puerto Rico de 51e Amerikaanse staat te maken.
Het zou hun meerderheid kunnen uithollen als het Puerto Ricaanse kiespubliek, dat aanleunt bij de Democraten, twee nieuwe senatoren en verschillende leden in het Huis van Afgevaardigden mag kiezen. De VS zou ook veel geld in Puerto Rico moeten pompen, wat niet goed valt in tijdens van oproepen tot besparingen.
Nog een niet-onbelangrijk argument is taal: zowel het Engels als het Spaans zijn officiële talen in Puerto Rico, maar een overweldigende meerderheid van de bevolking spreekt voornamelijk enkel Spaans. Ook de voertaal bij de overheid is Spaans. Een erkenning als 51e staat zou dus verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor het statuut van de Spaanse taal in de VS.