50 procent meer vacatures, maar ze geraken niet ingevuld: "Lat ligt te hoog"
Het afgelopen jaar ontving de VDAB een recordaantal nieuwe vacatures. En toch is dat niet alleen maar goed nieuws, zegt de uitzendsector. Een groot deel van die vacatures wordt namelijk niet ingevuld. "Bedrijven leggen de lat zo hoog dat ze economische groei dreigen mis te lopen."
Uitzendkantoren weten dezer dagen niet waar eerst te beginnen. Het aantal vacatures steeg de afgelopen jaren spectaculair. In de twaalf maanden voor 1 januari 2015 noteerde de VDAB bijvoorbeeld 159.088 nieuwe vacatures. Tussen 1 juni 2016 en 31 mei 2017, de meest recente cijfers, klokte de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling af op 242.192 vacatures. Een stijging met 52 procent en een absoluut record.
Nooit eerder waren er meer jobs beschikbaar op de Vlaamse arbeidsmarkt, zowel in vast dienstverband als tijdelijke contracten. Het is het gevolg van een aantrekkende economie, van de vergrijzing en van onze veranderende kijk op werk: mensen zweren al lang geen trouw meer aan een werkgever.
Lees ook: "Het diplomafetisjisme moet de wereld uit"
Klein bassin
Maar het blijkt bijzonder moeilijk om voor die extra vacatures ook de gepaste werknemers te vinden. Een van de redenen daarvoor is, ironisch genoeg, het feit dat het aantal werkloze werkzoekenden flink gedaald is. Eind mei 2017 waren dat er nog 201.762, 5,3 procent minder ten opzichte van jaar eerder. "Daardoor is er een steeds kleiner bassin om uit te vissen", zegt Paul Verschueren, directeur van de studiedienst van de beroepsfederatie voor HR-diensten Federgon. "We merken bovendien dat een deel van die werklozen heel moeilijk te activeren is."
'Allemaal zijn ze nog steeds op zoek naar die perfect witte raaf. Terwijl die al lang gaan vliegen is, natuurlijk'
Maar een minstens even precaire knoop zit aan werkgeverszijde. Want bedrijven focussen nog steeds veel te hard op diploma en ervaring, merken de uitzendkantoren in de praktijk. "Allemaal zijn ze nog steeds op zoek naar die perfect witte raaf. Terwijl die al lang gaan vliegen is, natuurlijk", zegt Verschueren. "Bedrijven leggen de lat zo danig hoog dat ze geen geschikte werknemers kunnen vinden. Zo dreigen ze economische groei mis te lopen."
Zeker voor de heel gewilde profielen is er nu al sprake van een war on talent, bevestigt arbeidsmarktspecialist Jan Denys van Randstad. Door de gunstige conjunctuur en de snel veranderende noden van de arbeidsmarkt dreigt de kloof tussen vraag en aanbod de komende tijd enkel groter te worden.
Druk op lonen
"En dat kan niet alleen een negatieve weerslag hebben op de economische groei, maar het zet ook druk op de lonen in een aantal sectoren. Vaak zijn de moeilijkste jobs om in te vullen ook diegene die minder betalen", zegt Denys. De grootste knelpunten zitten dan ook onder meer in de bouw, bij technici en in de verpleegkunde. "Vraag is of bedrijven meer kunnen betalen. Ze zullen zichzelf aantrekkelijk moeten maken om voor te werken, en vooral ook: om voor te blijven werken."
'Vaak is de juiste instelling veel belangrijker dan ervaring of diploma. De juiste inhoudelijke vereisten vallen dikwijls snel aan te leren op de werkplek'
Op aansturen van minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) sensibiliseert de VDAB bedrijven om veel meer te focussen op competenties van een potentiële werknemer dan op zijn ervaring en diploma. "Vaak is de juiste instelling veel belangrijker. De juiste inhoudelijke vereisten vallen dikwijls snel aan te leren op de werkplek", zegt Shaireen Aftab van de VDAB.
Het is overigens van moeten. "Bedrijven moeten op een andere manier gaan rekruteren, of we gaan er niet geraken. Zeker niet als je weet dat voor 100 arbeidsmarktverlaters door de vergrijzing, er maar 80 nieuwe instromers zijn."