Waarom Polen, Hongarije en Tsjechië voor het Europees Hof van Justitie moeten verschijnen

Viktor Orban kreeg in 1989 zelf een beurs van CEU-stichter George Soros om in Groot-Brittannië te studeren. © BelgaImages
Lukas De Vos
Lukas De Vos Europakenner

Drie lidstaten van de Europese Unie respecteren het spreidingsplan voor de vluchtelingen niet. Daarom heeft de Europese Commissie beslist dat ze voor de rechter moeten verschijnen.

Polen, Hongarije en Tsjechië moeten zich verantwoorden voor het Europees Hof van Justitie in Luxemburg voor hun blijvende onwil om het mee ondertekende spreidingsplan van 160.000 vluchtelingen ook uit te voeren. Dat heeft de Europese Commisse beslist, na maanden aarzelen en onder druk van het Europees Parlement.

De Nederlandse Europarlementariër Jeroen Lenaers (CDA/EVP) vindt het een terecht besluit om deze landen aan te pakken: ‘Sinds 2015 is er gewoonweg te weinig gebeurd. Het laatste jaar hebben Hongarije en Polen niemand toegelaten. Dat is niet uit te leggen in de rest van Europa, dat wel gewoon Eritreeërs en Syriërs opneemt uit de opvangkampen in Griekenland en Italië.’

Alle andere lidstaten zijn de dupe van de vertragingstechnieken.

Jeroen Lenaers (CDA/EVP)

Slovakije ontspringt de dans omdat het land uiteindelijk bereid werd gevonden een zeventigtal vluchtelingen over te nemen van Oostenrijk. Maar de stap van de Commissie om drie landen in gebreke te stellen dreigt de kloof tussen de oude kernlanden van de EU en de nieuw toegetreden landen uit Oost-Europa nog uit te diepen. Hongarije heeft in elk geval zelf al een procedure aangespannen tegen de Unie om het spreidingsplan onwettig te verklaren.

‘Dat zijn vertragingstactieken waar alle andere lidstaten de dupe van zijn’, zegt Lenaers. ‘Het besluit is met gekwalificeerde meerderheid genomen. Het zou van de zotte zijn als landen zelf gaan kiezen aan welke gezamenlijke besluiten ze zich gaan houden of niet. Europa is niet à-la-carte te nemen of te laten. Wat geldt voor asielzoekers geldt ook voor de lidstaten,’ zegt Lenaers.

Vertraging

Eerder al was met name Hongarije al de wacht aangezegd door de Duitse EVP-leden toen premier Viktor Orbàn de doodstraf opnieuw wou invoeren, en door Ivo Belet (CD&V/EVP) en Esther de Lange (CDA/EVP), die vonden dat met de voorgenomen sluiting van de Europese Universiteit van George Soros the point of no return overschreden was.

Het risico bestaat nu dat de drie geviseerde lidstaten stemrecht kunnen verliezen en/of dat structuur- en cohesiefondsen worden gekort of ingehouden. Hongarije in het bijzonder is de grootste ontvanger van Europese subsidies, Polen is zeer afhankelijk van de grote landbouwtoelagen.

De inbreukprocedure komt wel op een vreemd ogenblik. Eigenlijk loopt het spreidingsplan pas af in september dit jaar. De lidstaten hadden dus nog alle tijd voor er inbreuken kunnen vastgesteld worden. Maar Europa heeft al te kennen gegeven dat de herverdeling van de vluchtelingen aanzienlijk vertraging oploopt: amper een achtste van het voorziene contingent is nu al geplaatst.

Het is allicht de onophoudelijke kritiek op Brussel die mee de doorslag heeft gegeven. Hongarije voerde onlangs nog een politieke campagne tegen Brussel, Polen ligt dwars uit religieus verzet. Tsjechië heeft een dozijn vluchtelingen aanvaard, die alweer naar Duitsland zijn vertrokken, en kondigde onlangs aan geen vluchtelingen meer te zullen plaatsen. De Commissie wilde de zaak niet laten verrotten en heeft dus nu gekozen voor een juridische arbitrage. De kans dat de drie hun slag thuishalen, is zo goed als onbestaande.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content