Er zullen altijd sextende jongeren zijn. Wanneer ze dan toch sexten, doen ze dat best met iemand die ze kunnen vertrouwen'
Niels Van Paemel is projectmanager eSafety en seksuele uitbuiting bij Child Focus
In Ninove liep sexting uit op een wanhoopsdaad. Naarstig gaat men op zoek naar schuldige(n), maar de waarheid is complex. En zoals altijd zijn er een hoop mensen betrokken.
Wanneer sexting fout loopt, komt de lichamelijke, psychische en seksuele integriteit van de betrokken persoon in gevaar. Daarom zetten we met onze organisatie in op het bestrijden van diverse vormen van seksuele uitbuiting. Ook problematische sexting valt hieronder.
Ik schrijf 'problematische sexting'. Want op zich – en dit zou geen progressieve uitspraak meer mogen zijn – is sexting niet verkeerd en vormt het zelfs een normaal onderdeel binnen de seksuele ontwikkeling van jongeren. Tenminste, zolang het niet onder druk gebeurt, maar binnen de context van een gezonde, gelijkwaardige relatie verloopt. Penibel wordt het pas wanneer foto’s ongevraagd worden doorgestuurd.
'Op zich is sexting niet verkeerd en vormt het zelfs een normaal onderdeel binnen de seksuele ontwikkeling van jongeren. Penibel wordt het pas wanneer foto’s ongevraagd worden doorgestuurd'
En het is niet zo dat elke jongere zijn intimiteit te grabbel gooit. Uit onderzoek blijkt: 8,1 procent van de jongeren deelde in de voorbije twee maanden een sext van zichzelf terwijl maar liefst 25,6 procent een dergelijke foto ontving. Een teken aan de wand: sexting loopt nog váák verkeerd.
Problemen met sexting ontstaan vaak na ruzie of spaak gelopen relaties, wanneer de beelden doorgestuurd worden naar derden. Wanneer men ongevraagd deelt, loopt het mis. Grondig mis. Child Focus krijgt steeds meer oproepen over misgelopen sexting. In 2016 resulteerde dat in niet minder dan 123 verschillende dossiers. De gevolgen hiervan kunnen desastreus zijn in het hoofd van een onzekere tiener.
Eigen schuld, dikke bult?
Hoe komt het zover? Maar liefst 81 procent van alle Vlaamse sexts worden verzonden via Snapchat, blijkt uit onderzoek. Een app, die jongeren een vals gevoel van veiligheid geeft. Ze durven dan verder gaan in hun pikante berichtjes, aangezien de foto’s toch meteen verdwijnen. Maar tegelijk blijkt 50 procent van de jongeren verschillende screenshots per week te nemen. En deze blijven wél bewaard, en vooral door jongens. Een op de vier jongens zou een gekregen sext tonen aan een vriend, terwijl dat bij de meisjes slechts 7 procent is.
En de schuldvraag? Meer dan 70 procent van de jongeren gaat akkoord met de stelling dat, wanneer een sextingverhaal misloopt, dat enkel de schuld kan zijn van de verzender. Natuurlijk, de jongere in kwestie heeft toch zelf beslist om (half)naakt te poseren? 'Eigen schuld, dikke bult' is hier het gangbare discours. Over de rol van de ontvanger van een sext wordt nauwelijks gerept, noch over de groep meelopers die voor de verdere verspreiding zorgen. En dit wordt ons pijnlijk duidelijk gemaakt op een dag als gisteren...
Preventie van problematische sexting is voor ons tweeledig. Enerzijds gebruiken we de 'omaregel' voor de verzender: verzend geen foto’s via sociale media die je niet bij je oma op de schouw zou willen zien staan. Maar er is ook nog de ontvanger en alle andere omstanders. Hiervoor geldt: iemand heeft jou in vertrouwen genomen door je iets heel persoonlijks te geven. Dat is enkel voor jou bedoeld, dus schaad dat vertrouwen niet.
'Er zullen namelijk altijd sextende jongeren zijn. Dus: wanneer ze dan toch sexten, doen ze dat het best met iemand die ze kunnen vertrouwen'
Als we niet willen dat kinderen naïef zijn, moeten we dat vooral zelf niet zijn. Er zullen namelijk altijd sextende jongeren zijn. Dus: wanneer ze dan toch sexten, doen ze dat het best met iemand die ze kunnen vertrouwen. Liefst zonder gezicht op een neutrale achtergrond en in het volle besef dat Snapchat niet zo veilig is als je denkt. En nog belangrijker, dat jongeren weten dat een sext krijgen iets persoonlijks is dat je simpelweg voor jezelf houdt.
Want sharing ain’t caring.