CdH stapt uit alle regeringen met PS, Franstalige socialisten spreken van "verraad"

De crisis in Wallonië en Brussel lijkt compleet. De christendemocraten van cdH trekken zich terug uit de verschillende regionale regeringen in het Franstalige landsgedeelte. CdH-voorzitter Benoît Lutgen wil een breuk met de PS, die hij een "verpletterende verantwoordelijkheid" toedicht in de recente schandalen. Lutgen roept MR, Ecolo en Défi op om alternatieve meerderheden te vormen. CdH zat al sinds 2004 in de meerderheid met de PS in de Waalse en Brusselse regering.

Lutgen was naar eigen zeggen gedegouteerd door de schandalen. "De politiek moet dienen, niet zichzelf bedienen. Elk schandaal is een nieuwe handicap voor het werk van deze regering", aldus de voorzitter van cdH.

"Wij willen niet uit de regeringen stappen, we willen een andere partner", reageerde cdH-viceminister-president Maxime Prévot na afloop van de verklaring van zijn partijvoorzitter. "We doen niet verder met de PS. We kunnen met de PS niet meer op een serene manier samenwerken. Het is tijd om een nieuw, moderner, meer voluntaristisch beleid te voeren."

Volgens CdH-fractieleider in de Kamer Catherine Fonck zijn er sinds 2014 al een reeks "aardbevingen" gebeurd die samenwerking met de PS onmogelijk maken. Zij meent dat de socialisten de extreemlinkse PTB (PVDA) achterna hollen en op die manier een aantal dossiers rond werkgelegenheid en fiscaliteit "verlammen". Ze vindt ook dat de PS-top een sterker signaal had moeten uitsturen na de verschillende schandalen.

"CdH heeft schrik van cumulverbod"

In een korte reactie spreekt de PS van "verraad" en zegt dat het cdH zich "onverantwoordelijk" gedraagt. "Nu de PS duidelijk stelling inneemt voor een decumul, heeft het cdH blijkbaar schrik gekregen", zegt een mededeling van de PS. 

De Franstalige socialisten zeggen dat verschillende partijen betrokken zijn in de "affaires". "De PS heeft al noodzakelijke maatregelen genomen om het vertrouwen van de burger in de democratische instellingen te herstellen. Intern gaat het werk verder en de PS hoopt dat het de steun krijgt van andere partijen", zegt de mededeling. Het cdH heeft er volgens de PS voor gekozen om "te deserteren".

MR bereid om te praten

De partijvoorzitter van MR, Olivier Chastel, liet Lutgen al weten bereid te zijn om te praten over toekomstplannen. Het partijbureau van de Franstalige liberalen komt vanavond bijeen om zich over de politieke situatie te buigen.

Volgens Chastel sluit de verklaring van cdH-voorzitter Benoît Lutgen aan bij de analyse van de MR. "Al maanden klagen we de stilstand van de deelregeringen aan. In Wallonië, de Franse gemeenschap en Brussel zijn de inspanningen van de socialistische ministers-presidenten gericht op de redding van hun partij. Het beheer van de entiteiten verschuift naar de achtergrond", aldus Chastel.

Didier Gosuin, kopstuk van DéFI, heeft daarentegen kritiek op de werkwijze van cdH. "Ik begrijp dat Lutgen net als ik kritiek heeft op de PS na het Publifin-schandaal, maar regeringen op hun kop zetten is niet de methode", klinkt het. 

"cdH is al lang een compagnon de route van PS. Zich op deze wijze gedragen is een manier om zichzelf gewicht te geven", aldus minister Gosuin. Hij wijst er daarnaast op dat ook MR niet boven alle kritiek verheven is wat behoorlijk bestuur betreft. In het onderzoek naar Kazakhgate spelen de Franstalige liberalen een grote rol. "Ik trap niet in dit soort trucs." 

Sinds 17 uur is het politiek bureau van de Franstalige groene partij Ecolo bijeen. Bronnen binnen de groene partij zeggen dat Ecolo niet vooraf op de hoogte was van de demarche van Lutgen. 

Schandalen

De politiek in Franstalig België wordt de jongste tijd overschaduwd door verscheidene schandalen. Eerst was er de affaire rond de goedbetaalde mandaten bij intercommunale Publifin, en vorige week brak het schandaal uit rond de daklozenorganisatie Samusocial in Brussel. Afgelopen weekend namen ook Armand De Decker (MR) en Jean-Luc Vanraes (Open Vld) ontslag als respectievelijk burgemeester en OCMW-voorzitter van Ukkel. De Decker stapte op nadat de druk in de Kazakhgate-affaire te groot werd.

De PVDA heeft het in een reactie over "een diepe crisis bij de traditionele partijen". CdH-voorzitter Benoît Lutgen verkiest eerder te regeren met de MR van Kazachgate dan met de PS van Publifin en Samusocial, luidt het. "Indien het zijn bedoeling was om het imago van zijn partij te verbeteren, is dat niet gelukt", vindt woordvoerder Germain Mugemangango. "Men lost de affaires niet op door wat koppen te veranderen maar door het systeem waarbij alle traditionele partijen al jaren betrokken zijn aan te pakken."

"Bij de bevolking heerst een diepe woede tegen die partijen waar een elite zijn zakken vult terwijl een groot deel van de bevolking minder en minder in hun portemonnee hebben door de anti-sociale maatregelen van dezelfde traditionele partijen", zegt Mugemangango.

"Uit angst voor de stijgende populariteit van een partij zoals PVDA wil het cdH blijkbaar het vertrouwen herwinnen door de meerderheden dooreen te schudden. Maar ze vergissen zich: zonder concrete en radicale maatregelen voor meer transparantie zal er niets veranderen", aldus nog de partij.

Waals parlement

Bij de verkiezingen van 2014 haalde de PS 30 zetels in het Waals parlement. De MR strandde op 25 zetels, het cdH haalde er 13, Ecolo kwam uit op 4 zetels, de PVDA haalde twee verkozenen en de Parti populaire (nu een onafhankelijke) een zitje. Het Waals parlement telt 75 zetels, dus om een meerderheid te halen, heeft een coalitie in theorie 38 zetels nodig. PS en cdH kwamen samen aan 43 verkozenen.

Om aan een coalitie met twee partijen te beginnen, kunnen PS en MR de handen in mekaar slaan (55). De enige mogelijke andere optie is een coalitie van MR en cdH (38), weliswaar zonder zetel op overschot. In die veronderstelling zouden het duo elders steun kunnen zoeken. Het meest voor de hand liggend is Ecolo, wat een meerderheid van 42 zetels oplevert. In een constellatie met meer dan twee partijen, kan de PS geen andere meerderheid meer vormen in Wallonië zonder het cdH of de MR.

Brussels parlement

In het Brussels Parlement heeft de huidige coalitie (PS, DéFI, sp.a, Open Vld en CD&V) een meerderheid van 52 zetels op 89. De PS is de grootste partner met 22 zetels. Daarna volgen DéF (12), cdH (8), Open Vld (5), sp.a (3) en CD&V (2).

Indien de Franstalige socialisten vervangen worden door de Franstalige liberalen, die 17 zetels hebben, blijft er nog een meerderheid van 47 zetels of twee zetels op overschot. Een meerderheid PS, MR en de huidige Vlaamse coalitiepartners heeft zelfs een meerderheid van 49 zetels. Ook mogelijk is een coalitie MR, DéFI, Ecolo aan Franstalige kant. Wellicht wordt dan aan Nederlandstalige kant de sp.a ingegewisseld voor Groen (beide hebben drie zetels). Deze formule heeft een meerderheid van 47 zetels.