Strijd om Mosul: "Elke dag zo'n 150 meter grond heroverd op IS, nog 10 dagen te gaan"

Elke dag veroveren de Iraakse troepen zo'n 150 meter grond op IS, hoort Vranckx van de militairen op het terrein. "Volgens militaire experts is nog 1 procent van Groot-Mosul in handen van IS. Dat lijkt niet veel, maar het is wel de helft van de oude stad waar zo'n 10.000 burgers vastzitten. Volgens realistische schattingen zal het nog een week tot tien dagen duren."

De strijd om Mosul is bijzonder onoverzichtelijk, een echte stadsguerrilla. "Dit is zelden meegemaakt, misschien behalve Aleppo. De huizen lopen door elkaar, smalle steegjes, je kan er niet door met pantservoertuigen. Men gaat door gaten binnen de huizen. Je weet meestal ook niet waar de sluipschutters zitten, het is vaak wachten tot wanneer die toeslaan om ze dan te bestoken."

"Het is nu wel het feest voor het einde van de ramadan. Ik vraag me af welke hallucinante sfeer daar nu moet heersen in die relatieve stilte, en dat er dan voort gevochten wordt", zegt Vranckx. 

Men spreekt van enkele honderden IS-strijders die nog in Mosul zouden vechten. "Maar als je telkens nieuwe doden ziet, vraag ik me af hoelang je kan blijven tellen", aldus Rudi Vranckx. "Wat ikzelf van IS-strijders heb gezien: een die onder een laken lag omdat hij moest verscholen blijven in het ziekenhuis. Die werd bewaakt door de politie, die zou meegepakt worden."

"Je ziet bij de mensen die wegvluchten alleen maar vrouwen en kinderen. Jongemannen en tieners waren niet te zien. Toen we een klein kantoortje achterin binnengingen, zagen we daar verschillende jongemannen die bewaakt werden door special units. Zijn dat mensen die probeerden te ontsnappen? Men weet het niet goed... IS'ers hebben een baard, maar ze zien er allemaal hetzelfde uit."

(lees verder onder tweet)

Af en toe slagen mensen erin om Mosul te ontvluchten, maar duizenden anderen zitten nog steeds vast tussen de strijdende partijen. "Laten we hopen dat het nu snel voorbijgaat. Laten we ook hopen dat IS nu niet in een soort ultieme apocalyps mensen massaal begint te doden", zegt Vranckx.

"Wat me ook opviel in het frontlijnhospitaal: iedereen die uit de stad komt, is vel over been. Het zijn schrijnende toestanden. Dan hoor je verhalen van mensen die maandenlang enkel bloem eten, dat ze er zelfs geen brood mee kunnen bakken."

Iemand die de ellende vanaf de eerste rij beleeft, is de Vlaamse psycholoog Koen Sevenants. In een pakkende getuigenis met VRT NWS vertelt hij over zijn leven en werk aan het front.

Maar wat na de val van IS in Mosul?  "Een jonge dokter uit het ziekenhuis vertelde me dat het hier nog lang gaat duren. De stad zal misschien heroverd worden, maar ze zullen infiltreren en er zullen cellen achterblijven om aanslagen te plegen."

"Zolang de instabiliteit in deze regio blijft en de wrok en de woede sluimeren, gaat de voedingsbodem blijven. Het is wel belangrijk dat deze eerste stap nu wordt gezet, want bij vele burgers merk je "Dit nooit meer". Maar hoe zorg je ervoor dat dit nooit meer gebeurt?", getuigt Rudi Vranckx.