Niet langer voorzitter tot in de kist
Vlaams minister van Sport Philippe Muyters (N-VA) professionaliseert het bestuur van de Vlaamse sportfederaties. De sector reageert positief. "Nu blijven sommige mensen aan tot hun dood."
De voorzitter die tegelijk de grootste sponsor is van de sportfederatie, mensen die decennialang in de raad van bestuur zitten, vader en zoon die samen het reilen en zeilen bepalen van een sporttak. Heel gezond is het allemaal niet.
Daarom komt minister Muyters met een nieuwe gedragscode die die zaken verbiedt. Duidelijke regels moeten het amateurisme bij Vlaamse sportfederaties weren. Wie de code niet volgt, kan een deel van de subsidies verliezen. "We verwachten goed bestuur in de bedrijfswereld, nu ook in de sport", stelde hij in Het Nieuwsblad. Voor een goed begrip: het gaat om de koepels, niet om de clubs zelf.
Echte wantoestanden zijn er niet in ons land. De tijd dat sommige bondsvoorzitters zichzelf een riant loon of een dure auto cadeau deden, ligt al een tijdje achter ons. Toch kan het nog een stuk strakker. De raden van bestuur van de sportkoepels worden verkozen door de clubs en waren geen strikte voorwaarden aan verbonden. Scherp gesteld: het gebeurde nog altijd dat ze vanachter de toog van de clubkantine geplukt werden, waarna ze zich één keer per maand in hun kostuum hijsen voor de algemene vergadering in Brussel.
Kleine wereld
Geheel onlogisch is dat ook niet. De wereld binnen één sporttak is klein. Hoeveel mensen vind je bereid om zich buiten de werkuren in te zetten voor pakweg de Vlaamse Karate Federatie? Die persoon moet dan ook nog eens over competenties beschikken om een langetermijnvisie te ontwikkelen, de hoofdtaak van de raad van bestuur.
"De juiste mensen vinden, is niet altijd gemakkelijk", weet ook Guy Haaze. Hij is de voorzitter van de raad van bestuur van de Vlaamse Roeiliga, met 1.700 leden een eerder kleine sportfederatie. "Het is een goede zaak dat die mensen uit de clubs zelf komen, ze kennen de sport van binnenuit. Maar met zestien clubs over heel Vlaanderen is de keuze bij ons niet zo groot."
'Een eerste stap is gezet. Laten we dit nu eerst uitproberen, later kunnen we nog heel wat verder gaan'
Toch staat hij positief tegenover de Code Muyters. "Natuurlijk moet er werk gemaakt worden van goed bestuur", stelt hij. "Een andere zaak is dat onze subsidies de komende jaren zullen terugvallen. Van de drie vaste medewerkers, moeten we er allicht twee laten gaan. Zo wordt er steeds meer van ons verwacht met minder middelen." Zelf zwaait hij na twee ambtstermijnen van vier jaar af als voorzitter. "Vernieuwing is af en toe nodig. En daardoor kan ik me opnieuw focussen op mijn werk bij de club."
Tegenstrijdige belangen
Tille Scheerlinck, topsportcoördinator van de Vlaamse atletiekliga, is eveneens voorstander om het amateurisme weg te werken. Ze begeleidde onder meer Thomas Van der Plaetsen en Philip Milanov naar een gouden en zilveren medaille op het EK in Amsterdam. Terwijl ze dag in dag uit intens bezig is met haar sport, botst ze bij momenten op een stugge raad van bestuur. "Topsporters zijn de lastpakken binnen een club. Ze vragen speciale begeleiding, doen niet mee aan lokale kampioenschappen", zegt ze. "De belangen zijn al eens tegenstrijdig."
Een ander probleem is dat mensen lang op hun stoel blijven zitten. "Sommige mensen zullen alleen door natuurlijke afvloeiing hun post verlaten", zegt ze. "Ze blijven aan tot hun dood. Dat is jammer, want af en toe moet er een nieuwe wind waaien. En we zijn al zo'n conservatieve sport." Dat Muyters een maximale zittingsperiode van twaalf jaar invoert, vindt ze daarom ook een uitstekende zaak.
De minister had nog een stuk verder kunnen gaan. Het samengaan van kleinere koepels zou de professionalisering een grote duw in de rug kunnen geven door schaalvergroting. In het najaar komt hij met een plan, maar de ambities zijn naar beneden bijgesteld. Ook komen er geen specifieke functieomschrijvingen voor de vrije plaatsen in de raden van bestuur, zoals in Angelsaksische landen. Daar wordt geëist dat kandidaten ervaring kunnen voorleggen in bijvoorbeeld sportmarketing, boekhouden of op juridische vlak. "Een eerste stap is gezet", zegt Lode Grossen van Vlaamse Sportfederatie, die de 82 sportkoepels in Vlaanderen verenigt. "Laten we dit nu eerst uitproberen, later kunnen we nog heel wat verder gaan."