De drie gemeentes werken al samen binnen Midwest, waar in totaal zestien gemeentes rond de tafel zitten. Door gezamenlijke aankopen te doen of samen voor bepaalde diensten te kiezen, kunnen ze kosten besparen. “Dat verloopt goed, maar het is niet evident om met zestien gemeentes op hetzelfde moment dezelfde beslissing te nemen. Niet elk van ons heeft op hetzelfde moment het budget voor een bepaalde investering bijvoorbeeld”, zegt Dirk Verwilst (CD&V), burgemeester van Meulebeke. Daarom beslisten Wingene, Pittem en Meulebeke om ook buiten Midwest samen rond tafel te zitten en zo resultaten te kunnen boeken op kortere termijn.

“Gedwongen fusie voorkomen”

De burgemeesters willen daarmee niet alleen efficiënter samenwerken. Het is ook een belangrijk signaal naar de hogere overheid. “We willen eens ‘uit ons kot komen’ om een statement te maken”, zegt Ivan Delaere (CD&V), burgemeester van Pittem. “We zijn alle drie niet fusiegezind, maar willen wel voorkomen dat er gedwongen fusies komen met Tielt. Wij hebben geen stadscultuur. Het is hier een heel andere manier van leven en van werken. Ik weet dat dat gevoel ook bij andere gemeentes heerst, maar zij durfden er nog niet mee naar buiten te komen.”

Gemeentes die nog voor 2019 voor een vrijwillige fusie kiezen, krijgen van de overheid 500 euro per inwoner. Voor Wingene en Pittem zou dat meteen een halvering van de schulden betekenen. Toch zijn de burgemeesters niet van plan te fusioneren. Ze betreuren wel dat er voor een intensieve samenwerking geen soortgelijke overheidssteun is.

De samenwerking is geen heksenjacht tegen Tielt, benadrukken ze. “We zijn drie landelijke gemeentes, die dat karakter ook willen bewaren. We hebben absoluut niets tegen Tielt, integendeel zelfs. Een stad functioneert wel helemaal anders dan een plattelandsgemeente en wij willen die mentaliteit niet veranderen”, vult Wingenes burgemeester Hendrik Verkest (CD&V) aan. De drie partners willen er dus alles aan doen om hun eigenheid te kunnen bewaren, ook wanneer ze op termijn zouden gedwongen worden om te versmelten. Al is dat wat ze nog het liefst willen bewijzen aan de overheid: dat er ook zonder fusies tussen gemeentes goed en efficiënt kan worden samengewerkt.

Ook Ardooie wil geen fusie

In het verleden stak burgemeester Carlos Kallens (Open VLD) van Ardooie niet onder stoelen of banken dat hij net om diezelfde reden niet wilde ingaan op een fusie met Izegem of Roeselare. Ook hij is geen vragende partij om te fusioneren en wacht beslissingen van de hogere overheid af. Als de gedwongen fusies er komen, wil hij wel het liefst met andere kleinschalige gemeentes in zee gaan. “Ik heb er net als jullie nota van genomen dat Meulebeke, Pittem en Wingene samenzitten om de mogelijkheden te bekijken. Mij hebben ze niet gecontacteerd en ik heb daar zeker geen problemen mee. Ik wacht af wat de toekomst brengt”, aldus Kallens.