Minder kans op slagen bij ivf als man (veel) ouder is
Momenteel houdt de European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE, de Europese vakorganisatie voor fertiliteit en embryologie) haar jaarlijkse congres in de Zwitserse stad Genève. Wetenschappers en artsen komen er samen om de laatste ontwikkelingen op het vlak van fertiliteit te bespreken.
Morgen wordt er een onderzoek voorgesteld van wetenschappers van de Amerikaanse universiteit Harvard. Zij onderzochten de rol van de leeftijd van de man bij koppels die een ivf-behandeling ondergaan om hun kinderwens te vervullen. Daaruit blijkt dat de leeftijd van mannen belangrijker is dan tot nu toe gedacht werd.
8.000 koppels, 19.000 ivf-cycli
De onderzoekers volgden tussen 2000 en 2014 19.000 ivf-cycli op bij 8.000 koppels. Ze bekeken hoeveel baby's als gevolg van die behandelingen geboren werden. Daaruit kwamen onder meer de volgende bevindingen.
- Vrouwen onder de 30 jaar met een man tussen 40 en 42 jaar hadden 46 procent kans om na het maximum van 6 ivf-behandelingen een kind te hebben
- Vrouwen onder de 30 jaar met een man tussen 30 en 35 jaar hadden een slaagkans van 73 procent
- Vrouwen tussen 30 en 35 jaar hadden significant meer kans op een voldragen zwangerschap na het maximum van 6 ivf-behandelingen als hun partner jonger dan 30 jaar was. Het onderzoek spreekt van een succespercentage van 70 procent
- Bij 30 tot 35-jarige vrouwen met een partner in dezelfde leeftijdscategorie, bedroeg het succespercentage 54 procent
Het effect nam af naarmate de leeftijd van de vrouw hoger was. Voor vrouwen boven de 40 jaar maakte de leeftijd van de man geen verschil meer voor de slaagkansen van een behandeling.
Leeftijd van de man maakt een verschil, zeker bij jongere vrouwen
Dat de leeftijd van vrouwen een effect heeft op de vruchtbaarheid, zowel bij een natuurlijke zwangerschap als bij medische behandelingen, staat al lang vast. Het Harvard-onderzoek stelt ook duidelijk dat de leeftijd van de vrouw nog altijd een grotere rol speelt dan die van de man.
Maar de leeftijd van de man lijkt dus een grotere rol te spelen dan we denken. Bij jongere vrouwen maakt het wel een groot verschil of hun man "jong" dan wel "oud" is.
Ook mannen blijven niet eeuwig vruchtbaar
Het onderzoek spreekt de wijdverspreide opvatting tegen dat mannelijke vruchtbaarheid op hetzelfde niveau blijft, ongeacht de leeftijd. Mannen blijven altijd maar nieuw sperma aanmaken, ook als ze ouder worden, terwijl vrouwen bij de geboorte al hun voorraad eicellen meekrijgen en er geen nieuwe eicellen meer bij komen.
Eerder onderzoek over de slaagkansen bij natuurlijke conceptie bracht een hogere leeftijd van de man wel al in verband met een kleinere kans om zwanger te worden en een groter risico op miskramen. Hoe ouder de man, hoe groter ook de kans op genetische afwijkingen in de zaadcellen.
"Hou er een gezonde levensstijl op na"
De oorzaken voor een verminderde mannelijke vruchtbaarheid op hogere leeftijd zijn niet helemaal duidelijk, zegt professor Laura Dodge van Harvard Medical School, die meewerkte aan het onderzoek. Voor vrouwen is het effect van een hogere leeftijd ook duidelijker.
"Bij vrouwen is een verminderde vruchtbaarheid op oudere leeftijd grotendeels toe te schrijven aan het vaker voorkomen van chromosomale afwijkingen. Het vermoedelijke mechanisme dat een rol speelt bij de verminderde vruchtbaarheid bij oudere mannen is meer subtiel."
Kunnen oudere mannen met een jonge partner iets doen om het effect van hun leeftijd bij een ivf-behandeling te compenseren? "Bij gebrek aan een duidelijke oorzaak is het beste advies dat we kunnen geven: hou er een gezonde levensstijl op na."
Wat is ivf?
Ivf (in-vitrofertilisatie) is een ingrijpende behandeling waarbij de vrouw eerst een hormonale kuur moet ondergaan om voldoende eicellen te doen rijpen. Die worden "opgepikt" en in het laboratorium in contact gebracht met zaadcellen. Daarna is het afwachten of en hoeveel eicellen bevrucht raken. Enkele dagen later wordt een bevruchte eicel - het embryo - ingebracht in de baarmoeder en moet het zich zelf innestelen. De eventueel overblijvende embryo's kunnen worden ingevroren voor een latere behandeling.
Elk jaar worden wereldwijd naar schatting 350.000 baby's geboren na ivf. Dat is trouwens maar een van de technieken om mensen met verminderde vruchtbaarheid te helpen, naast onder meer ki (kunstmatige inseminatie), iui (intra-uterine inseminatie), icsi (intracytoplasmatische sperma-injectie) en ivm (in-vitromaturatie). Bij De Verdwaalde Ooievaar en het Expertisecentrum Kinderwens Vlaanderen vindt u meer informatie.