Hoewel het inzetten van uitzendkrachten in ons land strikt gereglementeerd is, blijken flink wat bedrijven een loopje te nemen met de wettelijke voorwaarden. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de PVDA-studiedienst dat onze redactie kon inkijken. De partij ging op zoek naar de 100 bedrijven (met minstens 250 medewerkers) die in 2015 het vaakst uitzendkrachten inzetten.

De honderd grootste ‘interimgebruikers’ telden dat jaar 45.000 ‘vaste’ medewerkers tegenover 13.000 uitzendkrachten. “Telkens uitgedrukt in voltijdse equivalenten, want in de praktijk worden interims vaak voor minder dan een voltijdse baan ingeschakeld. Het aantal mensen over wie we het hebben, ligt dus nog een pak hoger”, zegt Koen Dereymaeker van de PVDA.

“Bijna een op de vier banen in de top 100 – 22,4 procent – wordt door uitzendkrachten ingevuld. Bij de top 20 stijgt dat cijfer al tot ver boven de 40 procent en de top 10 zit zelfs boven de 50 procent. Als minder dan de helft van de uren gepresteerd wordt door medewerkers met een vast contract, dan kan je toch spreken van een uitholling van het werknemersstatuut. De top 100 toont aan dat misbruiken legio zijn en er veel meer controle moet komen.”

Opvallend: de massale inzet van uitzendkrachten komt in alle sectoren voor. “Dat logistieke bedrijven, de call centers en de voedingsindustrie veel en vaak een beroep doen op interims is bekend, maar de 100 onderzochte bedrijven vallen onder 22 verschillende paritaire comités, dus onder 22 verschillende sectoren. Een extra bewijs, voor zover nog nodig, dat het systeem structureel geworden is.”

Met alle gevolgen van dien, zegt Dereymaeker: “Probeer als jongere in zo’n situatie van economische onzekerheid maar een toekomst op te bouwen, een gezin te stichten, te lenen voor een huis...”

“Flexibiliteit is noodzaak”

Bij Federgon, de federatie van HR-dienstverleners (waaronder de interimsector valt), zijn ze die kritiek intussen al gewend. “Voor ons is en blijft interimwerk een belangrijk kanaal om tijdelijke pieken op te vangen en nu ook om mensen aan een vaste job te helpen. De meesten stromen door naar een vaste baan, bij 45 procent is dat zelfs al het geval na nog geen halfjaar”, zegt algemeen directeur Herwig Muyldermans. “Al klopt het wel dat de bedrijven almaar meer flexibiliteit verwachten van hun medewerkers, dat is nu eenmaal de tijdgeest.” Dat sommige bedrijven daarbij het randje van het wettelijke opzoeken of er misschien zelfs overgaan, daarover wil of kan hij zich niet uitspreken. “Maar ik wil er toch op wijzen dat bedrijven van deze omvang een vakbondsvertegenwoordiging hebben.”

Toch heeft ook hoogleraar arbeidsrecht Frank Hendrickx van de KU Leuven bedenkingen bij de cijfers. “Natuurlijk zijn er heel wat bedrijven en sectoren met een sterk fluctuerende activiteit: de ene dag is het zeer druk, de andere minder. Dan zijn uitzendkrachten ideaal. Maar als het inschakelen van interims niet langer occasioneel of tijdelijk is maar structureel wordt, dan moeten we ons als maatschappij toch de vraag durven te stellen of dit nog wel legitiem is. Zeker in de wetenschap dat die bedrijven de wetgeving dan wel niet overtreden, maar ze toch minstens flink naar hun hand zetten”, aldus nog de professor.