Amateurtheaterfestival Spots op West neemt West-Vlaams dorp over
De aardappelbakken in een loods maken plaats voor een tribune en in de kerk moet het altaar wijken voor een badkuip. Spots op West, een festival voor amateurtheater, bouwt Westouter voor vier dagen om tot een groot toneeldorp. En de locaties zijn bij voorkeur opvallend.
De badkuip ligt al klaar in het kerkportaal, maar voor ze geplaatst kan worden moet het altaar nog weg. Een attribuut voor de Nieuw-Zeelanders die er dit weekend komen optreden. "Het moest wel een propere badkuip zijn, want ze moeten er blijkbaar uit drinken of zo", zegt Frank Verdru, oprichter van Spots op West, het theaterfestival dat voor de vijftiende keer in Westouter plaatsvindt.
Spots op West heeft geluk: dit weekend is er geen eucharistieviering – ook diep in West-Vlaanderen is het tekort aan priesters nijpend – en dus kan het festival zonder probleem de kerk inpalmen. "Waarom ook niet?", zegt priester Igor de Bliquy. "We willen graag dat de kerk goed gebruikt wordt. Het is een grote zaal hé. Bovendien gaan geloof en kunst al eeuwenlang samen. Als theater daar een plaats kan krijgen, lijkt me dat een goede zaak."
'Toen OPENDOEK er bij kwam als organisator, reageerde men afwachtend op 'dat vreemd volk uit Antwerpen''
De Bliquy zal er niet bij zijn als er in zijn kerk gespeeld wordt – hij trekt met een groep jongeren naar Assisi –, maar voor vele inwoners is de vierdaagse een van de hoogtepunten van de zomer. "Al was het in begin anders", herinnert Verdru zich. "Er was wat scepsis. En toen OPENDOEK (de koepelorganisatie voor amateurtheater in Vlaanderen en Brussel, JDB) er bij kwam als organisator, reageerde men ook afwachtend op 'dat vreemd volk uit Antwerpen'. Maar ze zijn ondertussen al lang goedgekeurd en het gros van het dorp vindt het leuk. Ze hebben zelfs twee weken geleden al de vlaggetjes opgehangen."
Kantine
Terwijl op het grasplein naast de kerk de spiegeltent al geplaatst is, bouwen vrijwilligers op locaties in het dorp ijverig podia op. Spots op West wil locatietheater zijn en gewone zalen horen daar liefst zo weinig bij. Dus krijgen de naar schatting 4.000 bezoekers een stoeltje in de voetbalkantine, een klein schuurtje of een grote loods waar de houten bakken waarin aardappelen bewaard worden netjes gestapeld staan. "Het festival is de enige keer op het jaar dat de werkmannen de loods proper moeten maken", lacht Verdru.
Al zijn er nog minder evidente plaatsen. Op de kabelbaan Cordoba bijvoorbeeld, die de Zwarteberg met de Rodeberg verbindt, komt een verteller in de tweezit naast je zitten voor een privévoorstelling. Wie de wijnroute doet, krijgt een stuk dat in drieën opgedeeld is. Elk stuk wordt op een ander wijndomein gespeeld, de veertig toeschouwers stappen zelf van de ene locatie naar de andere.
Op de kabelbaan komt een verteller in de tweezit naast je zitten voor een privévoorstelling
Een speciale gebeurtenis, zeggen Silke Van Beem en Johan Droeshout van CODE vzw, die in een parkje aan het oefenen zijn hoe ze best een wijnrank kunnen spelen. "Het is puur bewegingstheater, we spreken niet. Dat is compleet nieuw voor ons, maar wel leuk. We moeten wel repeteren en spelen, maar eigenlijk is dit hier een week vakantie."
Al is er nog wat werk om iedereen mee te krijgen in het concept, zegt Verdru terwijl hij in de voetbalkantine staat. De normale inrichting, met houten tafeltjes en stoelen die je alleen in kantines vindt, moet er plaats ruimen voor rijen stoeltjes. Verduisterde ramen moeten de indruk geven dat je in een zaaltje staat. "Het is jammer dat veel groepen nog zo'n black box willen. Niet alle groepen zijn makkelijk te overtuigen om echt de locatie te gebruiken tijdens hun voorstelling."
Erezaak
Tijdens de vier dagen Spots op West treden er 38 amateurgezelschappen op. Twee uit het buitenland – naast de Nieuw-Zeelanders komt ook een groep uit Nepal – en voor de rest is zowat heel Vlaanderen vertegenwoordigd. In het amateurtheater geldt het ondertussen als een eer als je op Spots op West mag spelen, zegt Frank Verdru. "We hadden meer dan honderd kandidaturen, maar er is maar plaats voor 35. Ieder jaar krijg ik telefoontjes van groepen die niet geselecteerd zijn."
'Veel gezelschappen kijken nog al te vaak alleen naar zichzelf en denken dat ze beter zijn dan het gezelschap van een dorp verder'
Met Spots op West willen Verdru en OPENDOEK het amateurtheater niet alleen in de schijnwerpers zetten, maar die groepen meteen ook van onder de eigen kerktoren halen. "Veel gezelschappen kijken nog al te vaak alleen naar zichzelf en denken dat ze beter zijn dan het gezelschap van een dorp verder. Die competitie blijft er toch in zitten. Hier kunnen ze ook eens andere groepen en stijlen zien. Zo leren ze ook nieuwe dingen kennen."
Spots op West, vanaf vandaag tot en met zondag in Westouter, Spotsopwest.org