1.200 dozen rijstpap, 2.300 tomatenblikken: Samusocial liet voedselhulp bederven

Uit een inspectieverslag dat De Morgen kon bemachtigen blijkt dat tonnen voedselhulp stonden te verrotten bij Samusocial. Het beheer van voedsel zou zo ondermaats zijn dat de Voedselbank Brussel-Brabant de organisatie heeft geschrapt van haar lijst. Het zijn problemen waarvoor niet de raad van bestuur, maar wel de directie verantwoordelijk is.

In mei 2014 krijgt Samusocial controle van het Belgische Interventie- en Restitutiebureau (BIRB). De dienst wil nagaan wat er is gebeurd met de leveringen van een Europees voedselprogramma uit 2012. De controleur treft in de loodsen van Samusocial grote overschotten aan. 

Uit haar inspectieverslag blijkt dat er verschillende paletten staan met onder andere fruit op siroop, gepelde tomaten, tonijn en maïsolie. Tienduizenden blikken die twee jaar lang onaangeroerd blijven. 

Het gevolg is dat van verschillende producten de houdbaarheidsdatum verstreken is. Meer dan 1.200 dozen rijstpap zijn bijna een maand over datum. De houdbaarheid van twee paletten rijst is sinds twee maanden verstreken.

De controleur van het BIRB heeft “ernstige problemen vastgesteld bij Samusocial”, zo staat te lezen in de communicatie van de dag na de controle. Zo blijkt er “geen enkele vorm van inventaris te zijn”. 

Het verdelen van voedsel houdt meer in dan enkel het in het oog houden van de houdbaarheidsdata. Een sociale organisatie zoals Samusocial moet het voedsel op tijd ophalen, de voedselpakketten vakkundig voorbereiden en verdelen.  In het geval van Samusocial moest het eten bovendien bereid worden, zo staat in het inspectieverslag.

Dat de organisatie voor daklozenopvang dat hele proces ondermaats beheerde, blijkt niet alleen uit de inspectie van het BIRB, maar ook uit haar relatie met de Voedselbank Brussel-Brabant. Tot vorig jaar kreeg ze immers niet enkel leveringen uit het Europees voedselprogramma, maar ook elke maand 200 tot 300 kilo aan droge voeding van de Voedselbank Brussel-Brabant.

De voedselbank zette dat eten klaar, liet Samusocial weten wanneer hun mensen konden langskomen en bleef er vervolgens al te vaak mee zitten. Ook na herinneringstelefoontjes kwam Samusocial soms niet ophalen. 

“Uiteindelijk hebben we gevraagd of ze wel nood hadden aan onze voedselpakketten,”  zegt Tony Michiels, gedelegeerd bestuurder van Voedselbank Brussel-Brabant. “maar dan bleek dat er niemand daarop kon antwoorden. Er was met andere woorden niemand verantwoordelijk. Dat kon voor ons niet door de beugel.”

Verbetering bleef uit

Na overleg kreeg krijgt Samusocial een tweede kans, maar toen uitbleef, ging de Voedselbank in 2016 over tot drastischere maatregelen.

“Ze waren duidelijk onvoldoende uitgerust om voedsel te bedelen en dus hebben we hun aansluiting bij de Voedselbank geschrapt”, zegt Michiels. “Dat is hoogst uitzonderlijk.”

Deze krant bracht eerder al problemen met het beheer van giften in natura aan het licht. Een ex-werknemer van Samusocial vertelde anoniem hoe waardevolle giften zoals luxueuze matrassen en kleding “eerst langs de directie passeerden, dan bij de werknemers belandden en ten slotte pas bij de daklozen”.

Ook in de onderzoekscommissie van het Brussels parlement heeft donderdag iemand anoniem getuigd achter gesloten deuren. Het was in die mate interessant dat het verhoor uren uitliep en de zitting met de huidige directie van Samusocial een week is uitgesteld. 

Die drie directeurs staan steeds meer onder druk door dit soort getuigenissen. Aanvankelijk moesten ze in de commissie uitleg verschaffen over het systeem van vergoedingen in de raad van bestuur, maar ondertussen staat ook hun eigen functioneren ter discussie. De problemen met het beheer van voedsel blijken immers te dateren van na het vertrek van Pascale Peraïta als directrice van Samusocial eind 2013.

Op onze vragen erover kon de huidige directie niet antwoorden. Ze reserveert haar uitleg voor de onderzoekscommissie.