Burgemeester Bart Somers (Open VLD) wil dat zijn stad en de politiezone Mechelen-Willebroek een voortrekkersrol spelen, zo heeft hij maandagavond gezegd tijdens een debatavond.

Somers was een van de sprekers op een debat van de Liga voor Mensenrechten. Dat ging over ethnic profiling en de effecten ervan. Meerdere sprekers gaven aan dat er in België maar zeer weinig cijfergegevens zijn, waardoor het fenomeen moeilijk te meten valt.

Zweed in Matonge

In Mechelen-Willebroek wil men dat veranderen. “Sinds mei moet elke identiteitscontrole geregistreerd worden. De agent moet elke controle aan de meldkamer melden, zeggen wie hij is, wie wordt gecontroleerd en de reden waarom. Bovendien vragen we de agent de reden ook mee te delen aan de gecontroleerde zelf. Dat geeft meteen een heel andere context”, zei Somers.

”Dit is de wereld op zijn kop”, zegt Vincent Houssin van politievakbond VSOA. “Moeten wij nu echt telkenmale gaan bewijzen dat we ons werk goed doen?”

Volgens Mechelse agenten zet Bart Somers met de nieuwe maatregel een rem op hun politiewerk. “In bepaalde wijken wonen nu eenmaal veel allochtonen”, zegt Houssin. “Moeten we daarna dan ook in andere wijken gaan controleren om het cijfer in evenwicht te houden? We moeten ook realistisch zijn: we kunnen moeilijk een Zweed gaan controleren in Matonge. Het heeft trouwens niet uitsluitend met afkomst te maken. Zo veroorzaken jongeren meer overlast dan 80-plussers. Het is normaal dat we hen vaker controleren?”

Tom De Gent, provinciaal voorzitter van politievakbond NSPV, ziet geen graten in de extra controle. “Het een goede zaak dat Mechelen verder inzet op diversiteit”, zegt De Gent. “Anderzijds moet het wel allemaal werkbaar blijven op het terrein. We hebben op gebied van administratie al veel werk, deze maatregel zal dat niet verbeteren. Daarom willen we op het overlegcomité de praktische kant nog verder bespreken.”

Verregaand

Volgens Bart Somers is zijn korps het allereerste in het land dat een dergelijke registratie doet. “Dat etnisch profileren bestaat - volgens mij zelfs op grote schaal - is een grote schande. De weinige keren dat ik zelf werd gecontroleerd, werd ik er ook wrevelig van. Als dat heel regelmatig voorkomt, dan zorgt dat voor frustraties, kwaadheid, angst, agressie en soms zelfs haat tegenover de samenleving. Daar gaan we als samenleving in de fout. Wij willen hiermee een absolute voortrekkersrol spelen, de beste van de klas zijn en de grootste onderscheiding halen qua non-discriminatiebeleid”, stelt de burgemeester.

Volgens Vincent Houssin worden alle controles sinds 2001 al bijgehouden in de ANG-politiedatabank. “Als er aanwijzingen zijn dat er zich bij een bepaalde collega een probleem voordoet, kan zijn werk heel gemakkelijk gecontroleerd worden”, zegt Houssin. “Nu komt daar nog een extra controle bij. Waarom moeten wij telkens bewijzen dat we onafhankelijk werken?”

De politievakbond tilt er ook zwaar aan dat de cijfers worden doorgegeven aan een onderzoeker van de VUB die de cijfers zal bestuderen in het kader van een Europees onderzoek. De gegevens zullen ook openbaar worden gemaakt. “Ik vind het verregaand dat dit soort gegevens worden doorgegeven. Het is voor ons niet duidelijk wat de finaliteit is van deze bijkomende databank. Straks gaan agenten nog schrik hebben om een controle uit te voeren.”