Direct naar artikelinhoud
Reportage

Er hangen donkere wolken boven de Formule 1

De Brit Lewis Hamilton wordt op handen gedragen na zijn zege in Silverstone. Stoffel Vandoorne werd elfde.Beeld AFP

Ruim 300.000 toeschouwers zagen hoe Lewis Hamilton naar de zege scheurde op het circuit van Silverstone. Formule 1 is religie in dit deel van het Verenigd koninkrijk. Toch dreigt de grand prix in 2019 van de kalender te verdwijnen door geldproblemen.

Bevraag Max Verstappen over heilige huisjes in de formule 1 en de antwoorden wijken meestal af van de norm. Maar als het over Silverstone gaat, waar gisteren de Grote Prijs van Groot-Brittannië werd verreden, is zelfs Verstappen lyrisch. "Deze race heeft historie en het is een mooi circuit. Dat kan niet weggaan."

Een formule 1-seizoen zonder race in het Verenigd Koninkrijk is in zijn ogen simpelweg ondenkbaar. Maar de bedreigingen voor de Britse autosport zijn talrijk: financiële verliezen, een Amerikaanse eigenaar, brexit. Zelfs de dominantie van de Britten in de formule 1 geldt tegenwoordig als een probleem. En dat terwijl het land de bakermat van de raceklasse is.

In mei 1950 vond op Silverstone de allereerste formule 1-race plaats. Het circuit was na de Tweede Wereldoorlog een van de vele militaire vliegvelden die opeens overbodig waren. Net als de technici die zich hadden gespecialiseerd in het bouwen van lichte, snelle oorlogsvliegtuigen. Die overdaad aan asfalt en kennis bleek een vliegwiel voor de ontwikkeling van de autosport in Groot-Brittannië.

'Motorsport Valley' was geboren, tegenwoordig een gebied met een omtrek van zo'n 300 kilometer waarin meer dan drieduizend autosportgerelateerde bedrijven zijn gevestigd. Zeven van de tien formule 1-teams hebben er hun thuisbasis. Red Bull zetelt bijvoorbeeld in Milton Keynes, zo'n 80 kilometer ten noorden van Londen. Vanaf Red Bull is het een halfuur rijden naar Brackley, waar de fabriek van Mercedes staat.

Brexit-spook

Alleen in het Verenigd Koninkrijk is formule 1 geen elitesport, maar een volkssport. Het land leverde de meeste coureurs (161), de meeste wereldkampioenen (10) en vierde de meeste racezeges (261). Niet vreemd dus dat de formule 1 gedijt in Groot-Brittannië. Geen race trekt meer bezoekers. Afgelopen weekend trokken er meer dan 300.000 F1-fans naar Silverstone.

Silverstone leed de afgelopen twee jaar 8,6 miljoen verlies. Reden voor die malaise is het megabedrag dat organisatoren moeten betalen aan de F1

Het contrasteert met de populariteit van F1 in de rest van de wereld. Sinds 2008 verloor de sport een kwart van haar mondiale publiek, oftewel zo'n 200 miljoen tv-kijkers. De belangrijkste oorzaak? Formule 1 is te ontoegankelijk geworden. Op het gebied van regels, technologie en het racen zelf.

Kenners verwijten de formule 1 dat de sport verstrikt is geraakt in het eigen, kleine en grotendeels Britse wereldje. De meeste monteurs en technici zijn Brits, geschoold in Motorsport Valley en vaak al decennia actief in de formule 1. Hetzelfde geldt voor de teambazen.

Een van hen is Christian Horner, leidinggevende bij Red Bull. Horner erkent dat het F1-wereldje klein is, maar dat geldt volgens hem voor de top van elke grote industrie. Toch weet hij als geen ander dat de uitdagingen voor de F1 talrijk zijn. Het brexit-spook waart bijvoorbeeld door de raceklasse. Jaarlijks steken de teams voor Europese races (dit seizoen zeven) het Kanaal over. Nu verloopt die verplaatsing van materiaal en personeel nog relatief rimpelloos. Na de brexit zal dat waarschijnlijk anders zijn. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld de verstrekking van werkvisa voor Europese technici.

Maar Horner verwacht niet dat de in Engeland gebaseerde formule 1-teams zullen verhuizen. Horner: "Nergens is zoveel autosportkennis als in Motorsport Valley. Dat blijft zo. We hebben hier onze voorraden, metalen en een netwerk van derde partijen. Brexit heeft ons nog op geen enkele manier geraakt. Sterker: dankzij de devaluatie van de pond krijgen we veel meer ponden voor onze euro's."

Toch werd vorige week bekend dat Silverstone vanaf 2019 waarschijnlijk van de F1-kalender verdwijnt. Ondanks de honderdduizenden Britten die Silverstone bezoeken, maakt de race verlies. Volgens de circuiteigenaren de afgelopen twee jaar 8,6 miljoen euro. Reden voor de malaise is het megabedrag dat het circuit ieder jaar overmaakt aan de F1 om de race te mogen organiseren. Dit jaar een kleine 20 miljoen euro.

Het verscheuren van het contract was de enige manier om de race levensvatbaar te houden. Silverstone gokt erop een betere deal te sluiten met het Amerikaanse Liberty Media, het mediabedrijf dat sinds dit seizoen de F1 bestiert.

Zij willen met laagdrempelig spektakel de wereld veroveren. Woensdag vond in Londen het eerste F1 Live-evenement plaats. De tien F1-teams gaven op Trafalgar Square een demonstratie. Het event trok 100.000 mensen, volgens Horner het bewijs dat de Britse racepassie rijmt met de Amerikaanse spektakelhonger.