“Iedere Vlaming vindt het normaal om péage te betalen op vakantie: waarom zouden buitenlanders dan niet moeten betalen voor het gebruik van onze wegen? Vlaanderen wordt stilaan een buitenbeentje in Europa.” Mobiliteitsminister Ben Weyts schept opnieuw klaarheid in het dossier rond rekeningrijden voor personenauto’s.

Variabel tarief

Daarbij denkt hij aan een variabel tarief. “We moeten de grote stromen in het verkeer kunnen sturen. Op die manier kunnen we autorijders die de spitsuren mijden of vrachtwagenchauffeurs die ’s nachts rijden financieel belonen”. Een gevolg is dat wie in de spits rijdt, duurder af is dan wie op rustige momenten de baan op gaat.

Afschaffing verkeersbelastingen

“De bestaande verkeers­belastingen worden wel afgeschaft”, zegt Weyts. “Vandaag belasten we het bezit van een wagen en niet het gebruik van onze wegen. Als je naar de ­files kijkt, weet je dat dit niet langer houdbaar is.”

Sinds 1 april vorig jaar betalen chauffeurs van zware trucks geld om over onze wegen te rijden. Weyts heeft nu een studie besteld die het rekeningrijden voor personenauto’s dichterbij moet brengen.

“Geen enkele vraag is daarbij taboe: kiezen we beter voor een vignet of voor een elektronisch bakje in de auto dat alles registreert? Welke extra investeringen in alternatieven voor de wagen zijn er nodig? En hoe communiceer je dat alles naar de Vlaming?”

Voor volgende regering

Binnen één jaar moeten er gedetailleerde prognoses over verschillende toekomstscenario’s beschikbaar zijn. Dan moeten de resultaten van de studie dus klaar zijn, vlak voor de verkiezingen. Daarmee doet Weyts het voorbereidende werk, zoals het in het regeerakkoord staat ingeschreven.

Hij schuift de definitieve beslissing door naar de volgende Vlaamse regering. Die moet de knoop doorhakken: wel of geen kilometerheffing voor personenauto’s. Ze kan dan beslissen op basis van de resultaten van de studie.

Weyts wil vooral dat de studie het draagvlak bij de Vlaming zal vergroten. Bij een eerste proefproject, in 2014, schoten twee op de drie deelnemers het rekeningrijden af. Hun rijgedrag was amper veranderd.

Een nieuwe studie van PriceWaterHouseCoopers en het ministerie van Openbare Werken zegt hoe de overheid het best communiceert. Zo moet de regering uitleggen dat ook buitenlanders mee zullen betalen aan de heffing.

De overheid moet ook duidelijk aantonen waar de opbrengsten naartoe zullen gaan. Burgers moeten ook weten welke alternatieven er zijn voor het vervoer per auto. “Ik besef dat ik mij niet echt populair maak met dit pleidooi”, besluit Weyts. “Het zou voor mij veel makkelijker zijn om helemaal niets te doen. Maar dan staan we binnenkort allemaal stil.”