De man die eeuwig jong wil blijven door verouderingsremmers op zichzelf uit te testen

18 april 2017: dag 1

‘Terughoudend begonnen. Vijftig eenheden ofwel ongeveer 16 milligram ingespoten in mijn buikvet. Geen merkbare reacties/effecten.’

Het was op een kille donderdag in maart toen Darren Moore de afkorting ‘FOXO4-DRI’ voor het eerst zag. Zomaar een laboratoriumterm, in een technisch en voor de meeste mensen volstrekt ondoordringbaar artikel in wetenschapsvakblad Cell. Maar op de 53-jarige ingenieur en vastgoedinvesteerder uit Scottsdale, Arizona hadden de letters een wonderlijke uitwerking. Hij veerde op achter zijn laptop, klikte het artikel open om het te bestuderen, en sloeg aan het bellen.

Want “foxo-four-dry”, zoals Moore het aan de telefoon op zijn Amerikaans noemt, was precies waar hij al jaren op wachtte. Een middel dat weefsels verjongt. Door zogeheten ‘senescente’ cellen uit de weg te ruimen. Ontwikkeld en getest door het onderzoeksteam van een zekere Pee-ter de Kaai-ser uit Rotterdam, las Moore. Een stad die de geboren en getogen Canadees een beetje kende: ooit vierde hij er eens Koninginnedag, toen hij in Antwerpen een master informatica volgde.

Nog diezelfde middag zette hij wat lijntjes uit. Of zijn leveranciers – Moore doet aan de telefoon een beetje geheimzinnig over wie dat precies zijn – de stof voor hem konden maken. “In een week, anderhalve week had ik het binnen. Ik heb het nog diezelfde dag geïnjecteerd, zo opgewonden was ik.”

26 april 2017: dag 9

‘Tijd om wat agressiever te worden. Het FOXO4-DRI (kleine witte kristallijne vlokken) lost gemak­kelijk op in water, dus ik maak een wat geconcentreerdere oplossing. Voel me de hele dag prima.’

Het was natuurlijk ook een beetje de sport om het Rotterdamse peptide als eerste ter wereld te injecteren. Moore zegt het maar gewoon zoals het is: “Telkens als er wat nieuws op de markt komt, probeer ik het uit.”

Een jaar of 35 was hij toen hij besloot dat hij niet meer ouder wilde worden. Niet dat hij ziek was of de jaren voelde tellen; het was het avontuur dat hem trok. Experimenteren, meten, zijn lichaam als laboratorium – het spreekt de ingenieur zeer aan. “Ik ben voor burgerwetenschap, het zelf verzamelen van data. Altijd al geweest.”

En tja, de veroudering terugdraaien. Een jaar of wat geleden zouden ze je nog voor gek hebben verklaard, zegt hij. Maar kijk nou eens. Naar die aanzwellende stroom wormpjes, muizen en andere laboratoriumdieren, die zowaar de tand des tijd lijken te trotseren. Dankzij middelen die hun weefsels moleculair schoonboenen, of probleemcellen elimineren. Een uitweg uit de tijd? “Haast iedere dag is er nieuw en sterker bewijs dat veroudering plastisch is, iets dat we kunnen bijstellen. Dat verandert alles. Opeens is de vraag: nou, waarom dóén we het dan niet?”

Zelf hoeft Moore over die vraag in elk geval niet lang na te denken. “In januari experimenteerde ik nog met een ander middel dat senescente cellen doodt, een combinatie van dasatinib en quercetine. En opeens sprong mijn uithoudingsvermogen 20 procent omhoog”, vertelt hij. “Maar de bijwerkingen zijn verschrikkelijk. Dit zijn serieuze kankermedicijnen. They really kicked my ass.”

Neerslachtige stilte aan de andere kant van de lijn. “En toen kwam foxo-four-dry!”

30 april 2017, dag 13

‘Klaarwakker om 4 uur ’s ochtends. Raar bijeffect, ik heb kennelijk minder slaap nodig en heb meer energie. ’s Ochtends nog eens 50 milligram onder de huid geïnjecteerd.’

Zijn haar voelt wat dikker, schrijft hij op de blog die hij van zijn experimenten bijhoudt. Zijn uithoudingsvermogen lijkt beter. En hij voelt zich “krankzinnig helder”, vertelt hij aan de telefoon: “Net of ik minder slaap nodig heb. Al een paar keer is het me gebeurd dat ik om vier uur ’s nachts opveerde: huh, ik ben wakker? Ik denk dat het aan het middel is toe te schrijven. Eén ding dat ik in elk geval heb geleerd, is dat foxo-four-dry je niet doodt.”

Want ja, je moet het maar doen, zo’n ongetest middel injecteren. Het is niet voor niets dat Peter De Keizer en zijn collega's geëxperimenteer met de stof dringend ontraden. Wat veilig is bij muizen, hoeft dat nog niet te zijn bij de mens. Bovendien komt er nogal een chemie bij kijken om het peptide te maken. Levensgevaarlijk, als ze daarbij een foutje maken.

“Maar ja”, nuanceert Moore. “Vergelijk het eens met jonge mensen. Die roken, drinken, klokken per dag drie Coca-Cola’s weg. Dat is óók riskant! Dan heeft wat ik doe tenminste nog de mogelijkheid dat het de wereld helpt, wat betreft het aanleveren van gegevens voor de wetenschap.”

Toch maar even de vraag, meneer Moore. De behandeling moet hem duizenden dollars hebben gekost: had hij dat geld niet beter kunnen besteden aan de arme kindertjes van Afrika?

“Ach, al zie je het niet aan mijn gebruik van deze middelen, ik ben eigenlijk een armoedzaaier”, zegt hij laconiek. “Maar ik heb jaren gespaard en veel geluk gehad op de vastgoedmarkt. Ik heb nu een paar miljoen dollar, dus dacht ik: wat is het beste dat je met dat geld kunt doen? Ik heb alleen mijn vrouw, we hebben geen kinderen, en wat ik nu doe… het klinkt misschien raar, maar hé: ik ben de wereld aan het redden!” Hij lacht onbedaarlijk.

3 mei 2017: dag 16

‘Loopband = 5,5 minuten. Woohoo! Nog steeds verbetering.’

Dít gaat er gebeuren als het Rotterdamse middel de verwachtingen waarmaakt, zegt hij monter. Iemand gaat het in grote hoeveelheden produceren, zodat het “voor 50 cent per dosis” te koop is. En dan… nou ja, dan leven we nog lang en gelukkig. “Ga maar na”, zegt hij. “Iedere dag gaan er 150.000 mensen dood. Aan kanker, dementie, hart- en vaatziekten: allemaal leeftijdsgerelateerde ziektes. Dit is het grootste probleem van de mensheid!”

Moore zegt het op zachte, vriendelijke toon. Hoorbaar in zijn sas.

“Wat natuurlijk wél echt stom zou zijn, is als we, terwijl we er net zo dicht bij zitten, het niet halen. Stel nou eens dat jij en ik tot de laatste generatie behoren die doodgaan van ouderdom: zou dat niet vervelend zijn? Als je het zo bekijkt, vraag je je af: waarom steekt niet iederéén zijn geld en moeite in dit onderzoek?”

28 mei 2017: labresultaten

‘Geschatte leeftijd: 47,4 jaar oud, plus of min 5,1 jaar. Dit betekent dat uw dna volgens de genen die we hebben onderzocht, overeenkomt met iemand die tussen de 42,3 en de 52,5 jaar oud is.’

Natuurlijk heeft hij na vier weken FOXO4-DRI niet opeens een volle haardos, een rimpelloze huid en de energie van een twintiger. Wat dacht je dan?

Of nou ja. Misschien hoopte hij het stiekem wel een beetje natuurlijk.

Hij vertelt over een van de eerste antiverouderingsmiddelen die hij ooit probeerde. Groeihormoon, HGH. Stom natuurlijk, zegt hij achteraf, lacherig opeens. “Dat is een voorbeeld van een stof waarover iedereen eerst enthousiast is, waarna er meer onderzoek volgt en men zegt: oeps, sorry. Groeihormoon lijkt je juist sneller oud te maken, weten we nu.” Want pfoeh, het is “een achtbaan”, weet hij ook wel.

“Dit is zoals het werkt. Er verschijnt een of ander onderzoek, en meteen duikt iedereen erop. Tot er meer onderzoek komt en duidelijk wordt: wacht, dit spul doet eigenlijk helemaal niet zo veel. Zo gaat het nu al tijden. En ik maar wachten op echte wetenschap, en middelen die de zaak in beweging krijgen.”

Hij zit alweer vol nieuwe plannen. Of de wetenschapsjournalist al heeft gehoord van GDF-11? En van humanine? “Dat is een stof die in de cel het onderhoud van de mitochondriën bijhoudt. Enorm opwindend. Dit zijn de drugs to watch, als je het mij vraagt. Ik denk dat het misschien nog wel groter wordt dan foxo-four-dry, als we er meer onderzoek naar doen.”

Als ‘we’ er meer onderzoek naar doen. Moore is uiteraard van de partij.

Reactie wetenschappers: ‘We zeiden nog: niet doen’

Ongemakkelijk en licht getergd, zo reageren verouderings­wetenschappers op de experimenteerdrift van avonturiers als Darren Moore. “Hij mailde ons voor advies, wat ons het beste behandelplan leek”, vertelt de Nederlander Peter de Keizer (Erasmus MC Rotterdam), die de zelfexperimenten afkeurt. “Wij zeiden natuurlijk meteen: niet doen! Maar wat moet je, de politie erop afsturen? Mensen kopen het gewoon, en dat mag.”

“Je kunt dit niet voorkomen, en uiteindelijk moet hij het natuurlijk zelf weten”, beseft in Groningen ook Cor Calkhoven van het Europees instituut voor verouderingsbiologie Eriba. “Maar hij geeft hiermee wel een voorbeeld dat anderen kunnen gaan navolgen, terwijl we helemaal niet weten wat de eventuele bijwerkingen zijn.” Ook Calkhoven onderzoekt moleculen die het ouder worden mogelijk afremmen: “Als het óns stofje zou zijn, zou ik me er zeer ongemakkelijk bij voelen. Als het fout gaat, kan het toch op je onderzoek terugslaan.”

Droogjes wijst hij erop dat de wetenschap helpen wel het laatste is wat Moore doet. “Met dit soort zelfexperimenten, zonder dubbelblinde controle of officieel onderzoeksprotocol, negeer je alle regels. Er spreekt hier vooral veel ongeduld uit.” En de foto's waarop Moore zijn hoofdbeharing toont, voor en na behandeling? “Ik zie het verschil niet”, zegt Calkhoven. “Er zit veel wishful thinking bij.”