Het probleem van de plasticvervuiling in ons land in kaart brengen: dat was de bedoeling van de studiedienst van Groen. En het mag duidelijk zijn dat het probleem nog lang niet van de baan is. Niet alleen het aantal plastic zakjes dat jaarlijks in ons land wordt gebruikt is torenhoog, ook de kostprijs om ze op te ruimen is dat. Alle Belgen samen blijken in totaal jaarlijks liefst 1,1 miljard plastic zakjes te gebruiken, of omgerekend 98 zakjes per persoon. In Vlaanderen en Brussel lopen de kosten om het daarmee gepaard gaande zwerfafval op te ruimen op tot 61,5 miljoen euro.

Frietkoten

Verschillende supermarkten zijn al een aantal jaren in de weer om de plastic afvalberg te verkleinen. Afgelopen week kondigde Aldi bijvoorbeeld nog aan dat het in zijn Nederlandse vestigingen stopt met de verkoop van plastic tassen. In ons land ging de sector dan weer in 2004 het vrijwillige engagement aan om aan de kassa geen eenmalige plastic zakken meer te geven, maar herbruikbare alternatieven te promoten. Sindsdien werd al meer dan 4,5 ton plastic uitgespaard, en verminderde het gebruik van eenmalige plastic zakken met 89 procent.

Maar de inspanningen moeten worden opgedreven, vindt Groen. Want aan veel marktkramen en in veel winkels, zoals slagerijen, bakkerijen, frietkoten en apotheken, wordt nog te pas en te onpas een plastic zakje meegegeven aan de klant. “Het wordt dus hoog tijd voor een totaalverbod op plastic zakjes in ons land”, zegt Brussels parlementslid Annemie Maes. “Wallonië verbood ze eind vorig jaar al voor eenmalig gebruik, in Brussel is het vanaf september zover. Vlaanderen moet nu volgen. Elk jaar komt er tien miljoen ton plastic in zeeën en oceanen terecht. Bij dit tempo zal er in 2050 evenveel plastic als vis in de oceanen zwemmen. En jaarlijks stijgt de productie van plastic nog met vier procent.”

Eerdere poging mislukt

Dé vraag is of de Vlaamse meerderheid mee wil. Als het van Vlaams minister van Milieu Joke Schauvliege (CD&V) afhangt, komt het verbod er: in februari kondigde ze zelfs een verbod op plastic wegwerpzakjes aan. Alleen raakte haar decreet niet goedgekeurd omdat coalitiepartner Open VLD ertegen gekant was. “Wij nemen liever maatregelen samen mét de sector”, verwoordde viceminister-president Bart Tommelein het.

Op het kabinet-Schauvliege was gisteren te horen dat de minister vandaag nog steeds bereid is om een totaalverbod in te voeren. “Je kunt er namelijk niet naast kijken: de maatschappelijke ongerustheid over de plastic vervuiling wordt steeds groter”, klonk het. “Plastic zakjes verbannen is dus ook niet meer dan logisch. We kunnen alleen maar hopen dat we er op een dag toch een meerderheid voor vinden. Zodra die er is, komt het verbod er meteen.”