Charlize Theron: "Zulke grote blauwe plekken had ik nog nooit gezien"

Ook Berlijn heeft zijn SoHo: geen wijk, wel een hipsterhotel in de buurt van de Alexanderplatz, waar Damien Hirst ooit een haai op de muur schilderde. Het is daar, in het hartje van het voormalige Oost-Berlijn, waar we Charlize Theron (42) ontmoeten, en dat is niet toevallig. De Zuid-Afrikaanse actrice komt hier Atomic Blonde promoten, een postmoderne spionagethriller die zich afspeelt in het Berlijn van de Koude Oorlog, vlak voor de Muur valt.

Het gros van de film werd dan wel in Boedapest opgenomen, maar cast en crew hebben ook een weekje in de Duitse hoofdstad gewerkt. “We hebben zo veel mogelijk hier gedraaid. We hebben ons voordeel gehaald uit de tijd die we hier hadden, ongeveer zes dagen. En die hebben we ten volle proberen te benutten.”

Ze noemt Berlijn een van haar favoriete steden, en ze legt meteen ook even uit waarom. “Ik kwam hier in de jaren 90 voor het eerst – de vroege jaren 90. Het was toen een compleet andere stad. Ik herinner me dat ik naar de luchthaven reed, en wat je toen zag, was een stad die volstond met hijskranen. Een dikke vijf jaar later kwam ik terug, en stond er een compleet nieuwe stad. De architectuur was ongelooflijk. Ik vond dat heel ontroerend – ik houd van steden die een strijd hebben meegemaakt. Zeker als ze er dan weer bovenop komen, zoals Berlijn. Het is een stad die zich heel bewust is van haar geschiedenis, maar toch vooral in het nu staat.”

Theron was veertien toen de Muur viel, vertelt ze nog, en voor mensen in Zuid-Afrika was dat een hele gebeurtenis. “In Zuid-Afrika werd er heel erg veel over gepraat: het was sowieso een gebeurtenis met een wereldwijde impact, maar zeker bij ons kwam dat heel erg binnen. We kenden dezelfde problemen: het scheiden van mensen, of het nu met een muur is, of met een bordje waarop ‘Whites only’ staat. Apartheid was in zekere zin niet zo verschillend van waar de Muur voor staat. Ik herinner me dat ik foto’s zag van de mensen die de val van de Muur vierden – dat betekende heel erg veel voor ons.”

Actie met ziel

Maar laten we Zuid-Afrika achter ons laten. Lang geleden ruilde Charlize Theron, een vriendelijke, maar vastberaden interviewee die liever niet te veel van zichzelf blootgeeft, haar geboorteplaats Benoni in voor Los Angeles. Van daaruit ze timmerde aan een indrukwekkende acteer- en modellencarrière. In projecten die haar na aan het hart liggen, pompt ze zelf centen – zo ook in Atomic Blonde, waarin ze al investeerde toen The Coldest City, Anthony Johnstons graphic novel waarop de film werd gebaseerd, nog maar een ongepubliceerd ideetje was.

Zeven jaar later is de film er eindelijk. Entertainment staat vooraan in Atomic Blonde, waarin John Wick-regisseur David Leitch – door Theron zelf uitgezocht – het einde van de Koude Oorlog in een gestileerd, postmodern jasje giet. Theron speelt Lorraine Broughton, een MI6-agente op stilettohakken die in Berlijn een dubbelspion moet ontmaskeren, en daarbij nogal hardhandig te werk gaat. 

Vergelijkingen met Jason Bourne en James Bond doken al op nadat in april de eerste trailer werd gelanceerd, maar Theron wuift ze kort van de baan. “Het was nooit onze intentie om een vrouwelijke James Bond te maken.” Wat was dan wel de intentie, willen we natuurlijk weten. Therons antwoord is even simpel als ambitieus: een actiefilm maken die meer is dan een actiefilm.

“Goeie films zijn gewoon goeie films. We zijn toch voorbij de tijd dat we in hokjes van genre zitten te denken? De beste films mengen verschillende genres. Het opzet van Atomic Blonde was niet om een actiefilm te maken. Ik wilde een geweldige film maken. Met geweldige actiescènes.” Als er iets is dat Atomic Blonde niet mocht worden, was het wel een generische actiefilm zonder smoel, zoals de grote studio’s ze om de haverklap in de zalen droppen.

Theron zelf kan ervan meespreken: twaalf jaar geleden maakte ze al een uitstapje naar het actiegenre met Aeon Flux, dat door critici werd neergesabeld, door het publiek werd genegeerd en door de actrice zelf later werd afgedaan als een inschattingsfout. Nu wil ze tonen dat het ook anders kan. “Mensen denken dat actiefilms geen ziel kunnen hebben. Dat acteurs er enkel aan meedoen voor het loonbriefje. Geloof me: ik heb hiervoor geen loonbriefje gekregen. We hebben Atomic Blonde gedraaid voor dertig miljoen dollar. Gedraaid op veertig dagen. Het is nauwelijks gelukt.”

Gebroken tanden

Het resultaat mag er zijn, ook al zullen sommigen de film wegzetten als een inhoudsloze stijloefening. Maar de Zuid-Afrikaanse, die in 2003 de Oscar voor Beste Actrice mee naar huis mocht nemen voor haar empathische portrettering van seriemoordenares Aileen Wuornos in het dik aangezette Monster, is niet bang van minder filmgenieke rollen. Met de dialogen die Lorraine Broughton in Atomic Blonde uitspreekt, kun je moeilijk in de ziel van je personage gaan graven. Dit is geen dramarol die 'Oscar' schreeuwt, geen uitgediept personage waar critici ellenlange analyses over schrijven.

En toch is het net Theron die Atomic Blonde verheft tot iets dat veel meer is dan een action flick. Haar toewijding heeft daar veel mee te maken. Tijdens de voorbereidende gevechtstraining, die ze samen met John Wick-ster Keanu Reeves doorliep (“Ik ben hem veel verschuldigd. Hij heeft me over het randje geduwd, wanneer ik die extra inspanning nodig had”), kneusde ze haar ribben, ontwrichtte ze een knie, en moest ze haar gebit laten opereren nadat ze twee tanden brak. “Het was hard. Het was erg hard”, benadrukt het gezicht van Dior herhaaldelijk. 

Ook tijdens de opnames zelf kreeg de actrice nog een paar meppen te verduren. “Veel blauwe plekken die je ziet in de film, zijn echt. No make-up. En de andere blauwe plekken die je ziet, zijn gebaseerd op wondes die ik tijdens de voorbereiding had opgelopen. Ik wist dat de helft van de film zou bestaan uit mijn personage dat iemand in elkaar slaat, of in elkaar geslagen wordt. Tijdens de voorbereiding nam ik foto’s van mijn blauwe plekken, die ik doorstuurde naar het make-updepartement. Ik vind authenticiteit erg belangrijk. Maar zulke grote en pijnlijke blauwe plekken had ik nog nooit gezien. Laat staan op mijn eigen lichaam. Ik kon het nauwelijks geloven. Soms leek het alsof ik net een auto-ongeluk had overleefd.”

Wanneer Charlize Theron over auto-ongelukken spreekt, denken wij onvermijdelijk aan het magistrale Mad Max: Fury Road, waarin ze als Imperator Furiosa een gigantische truck bestuurt, en waarin dialogen zeldzaam zijn. Het zette haar aan het denken over hoe je ook met je lichaam een verhaal kunt vertellen, legt ze uit, en dat is ook wat ze in Atomic Blonde doet.

“Ik wist, toen we het idee voor Atomic Blonde ontwikkelden, dat ik het verhaal op een erg fysieke manier wilde vertellen. Ik had er al eens van mogen proeven in Mad Max, en ik wilde meer. Uiteindelijk heb ik niet zo veel regels tekst. Maar ik ben danseres van opleiding, en ik voel een zekere nostalgie voor die manier van verhalen vertellen: met je lichaam, in plaats van met woorden. Ik ben ook gefascineerd door die oude filmmakers uit Hongkong, die actie gebruiken om een verhaal te vertellen, in plaats van tekst. Amerikaanse films hebben het daar moeilijk mee. Daar betekenen actiescènes te vaak: spectaculaire decors en stunts, maar uiteindelijk helpt dat het verhaal niet vooruit. Dat wilde ik vermijden.”

Het is haar gelukt, en als het van haar afhangt, niet voor de laatste keer. Een sequel zegt haar wel iets, geeft ze fluisterend toe. “We doen erg ons best, en we zijn ideeën aan het ontwikkelen om dit verder te zetten.”

Ze zegt het met een glimlach: Atomic Blonde betekent veel voor Charlize Theron. “This is my baby, man. Je bent hier geen zeven jaar mee bezig, als je hier niet supergepassioneerd door bent. We zijn begonnen met acht pagina’s van een graphic novel die nog gepubliceerd moest worden. Het heeft lang geduurd om dit te bereiken. Maar ik ben er heel trots op. Deze film is een deeltje van mezelf geworden.”

Vanaf 16 augustus in de bioscoop. Lees hier onze recensie.