Hopen op een beurscrash: hoe beleggers anticiperen op een zeepbel

Dit jaar liepen de beurskoersen van technologieaandelen als Facebook, Amazon, Apple en Netflix al met een derde op. Google won ruim een kwart. De beurswaarde van het vijftal groeide met een duizelingwekkende 487 miljard euro. Geen wonder dat er her en der barstjes ontstaan in die benadering van 'the only way is up'. Kleinere gehypete techbroertjes als pakweg Snapchat bewezen nog maar eens dat techaandelen niet per definitie tot in de hemel groeien.

Kuddegeest

'Shorten' zit dan ook sinds enkele weken stevig in de lift. Professionele beleggers, vaak hedgefondsen, nemen almaar grotere posities in waarbij ze short gaan. Shortsellen is het verkopen van geleende aandelen. Op een bepaald moment moeten die shorters die aandelen opnieuw aankopen om ze terug te geven aan de eigenaar. Als die aankoopprijs lager ligt dan de verkoopprijs, dan steekt de shorter het verschil op zak. Zo niet slikt hij verlies. De shorter gokt dus eigenlijk op een koersdaling van de geleende aandelen.

Het moeilijkste is uiteraard bepalen wanneer een aandeel zijn plafond heeft bereikt. "Daarop anticiperen door je aandelen van de hand te doen – en je winst te nemen – is in wezen een vorm van shortsellen", zegt Tom Simonts, Senior Financial Economist bij KBC Groep. "Je zegt als belegger op dat ogenblik dat het aandeel volgens jou zal dalen en door te verkopen pak je niet alleen je winst, je geeft ook een signaal."

Als verschillende grote fondsen op hetzelfde ogenblik zo'n signaal de markt insturen, dan zegt dat iets over die markt. En dat is wat er vandaag aan het gebeuren is. Onder professionele beleggers tekent zich enige onrust af. Afgelopen maand noemden fondsbeheerders technologiebeurs Nasdaq ‘de kuddebelegging van het moment’. Of in mensentaal: de techaandelen zijn zo hoog gewaardeerd dat de markt denkt dat een koersval steeds groter wordt.

The Financial Times berekende dat die beleggers hun shortposities in Amerikaanse techfondsen de afgelopen maand met 1,2 miljard euro optrokken tot 35 miljard euro. Naast die bekende techbedrijven is ook – en vooral – autofabrikant Tesla in het vizier gekomen van die shortsellers. Dat dan net die grote kleppers eruit worden gepikt verklaart de signaalfunctie die dergelijke bedrijven hebben voor de hele markt.

'Negatieve perceptie'

Shorten wordt vaak met argusogen, ja zelfs negatief bekeken. Ten onrechte, zegt Tom Simonts. "Als je op de aandelenmarkt belegt, dan kun je zowel posities 'à la hausse' (groei) of 'à la baisse' (daling) innemen. Daar is niets mis mee. Aangezien de technologieaandelen zo hoog genoteerd staan, is het helemaal niet verkeerd om te gokken op een koersdaling."

Of het ook verstandig is om net die grote spelers als Google, Facebook eruit te pikken, is een ander verhaal. "Die bedrijven draaien gigantische cashflows en zijn dominant in hun sector." Ze trekken alle klanten en kapitaal naar zich toe en dat is een zelfversterkend effect. Niemand ziet dat snel doorbroken worden.

Omdat shorters steeds werken met geleende aandelen, is hun termijn steeds beperkt. Wat het risico op grote verliezen doet toenemen. Het financieel advieskantoor S3 Partners schat dat beleggers die actief zijn in shortposities in techfondsen sinds het begin van dit jaar aankijken tegen een verlies van zowat 6,6 miljard euro. Alleen al de koersstijging van Tesla leverde shortsellers een verlies van 3,8 miljard dollar op.

Tesla is met voorsprong het meest 'geshorte' Amerikaanse bedrijf. Niet onlogisch: het bedrijf is een enorme hype, maar als je puur kijkt naar de financiële performances, dan staat de beurskoers niet in verhouding. Tesla-oprichter Elon Musk heeft dat zelf ook al met zoveel woorden gezegd. Al steekt hij graag de draak met shorters: "Ik zou gewoon willen dat ze stoppen met het steken van naalden in die voodoopop van mij." De koers ging daarop met nog eens 6 procent omhoog.