'Bram Fischer': Eindelijk een acteur die Mandela neerzet zónder zichtbare moeite
In Bram Fischer is het levensverhaal van de advocaat die Nelson Mandela verdedigde in een spannende thrillervorm gegoten. Met een knap, ingetogen, maar geen moment fletse hoofdrol voor Peter Paul Muller.
Wie de geschiedenis enkel zwart-wit beziet, struikelt over Bram Fischer (1908 - 1975). Telg uit een hoog aangeschreven Afrikanerfamilie; de zogenoemde boerenelite. Steradvocaat van het Zuid-Afrikaanse diamantbedrijf De Beers tijdens de apartheid. Getalenteerd oud-rugbyer, de dan nog geheel witte nationale sport. In bezit van een villa met zwembad, fijn huwelijk en twee kinderen, van wie er een kampt met een longaandoening.
En ook de man die alles riskeert als hij een groepje 'saboteurs' verdedigt, onder wie ANC-voorman Nelson Mandela. Hij blijkt heimelijk al jaren ondergronds vervlochten met diens revolutionaire anti-apartheidsbeweging. Fischer voerde het historische Rivoniaproces van 1964, was een sparringpartner voor zijn cliënt Mandela en speelde achter de schermen een sleutelrol in de keuze om het verzet tegen de witte onderdrukker zo geweldloos mogelijk voort te zetten.
Met Bram Fischer zoekt de regisseur-scenarist het drama niet in de wordingsgeschiedenis
Spannende thriller
Voldoende ingrediënten voor een klassieke biopic, maar het markante aan Jean van de Veldes film Bram Fischer, is dat die afwijkt van de geijkte biografische vertelstijl. De geschiedenis is in een spannende thrillervorm gegoten. De scherpe rechtbankscènes worden uitgesponnen, evenals de verbeten jacht van de politiediensten op Fischer en eenieder die in verzet komt tegen het regime.
Even boeiend is de achtergrond van Bram Fischer, waarmee licht wordt geworpen op de minder bekende rol van Joodse communisten in de Zuid-Afrikaanse vrijheidsstrijd. Zij werden gelijk met Mandela's ANC-top berecht.
Van de Velde, opgegroeid in Belgisch Congo, filmde al vaker in Afrika, zoals voor Wit licht uit 2008, waarin een door Marco Borsato gespeelde kok een kindsoldaat wil bevrijden. Met Bram Fischer zoekt de regisseur-scenarist het drama niet in de wordingsgeschiedenis, heroïek of plotse omwenteling in het leven van zijn hoofdpersonage. Langzaam krijgt de kijker meer van Fischer te zien, onder de druk van de politiediensten en de aanklager; we zien hem kwetsbaar worden.
Volkszanger
Een knap, ingetogen, maar geen moment fletse hoofdrol voor Peter Paul Muller (All Stars, Gooische vrouwen), die, verstopt achter bril, hoedje en zijn overtuigende beheersing van het Afrikaans in niets doet denken aan zijn jolige rol als volkszanger in Gooische vrouwen. Zijn Fischer aarzelt en handelt dan toch. Zonder grootse gebaren, op een enkele melodramatische flashback in zijn slotpleidooi na.
In Bram Fischer zien we geen buitenlandse steracteur die alles uit de kast haalt bij het Mandela nabootsen maar eindelijk een acteur die Mabida neerzet zónder zichtbare moeite
Muller is de enige Nederlander in de tot aan elke bijrol overtuigende Zuid-Afrikaanse cast van dit tot in de details realistisch aangeklede historische drama. Sello Motloungs Mandela is Van de Veldes troef: nu eens geen buitenlandse steracteur die alles uit de kast haalt bij het Mandela nabootsen. Eindelijk een acteur die Madiba neerzet zónder zichtbare moeite.