Vanuit psychiatrisch oogpunt kan exhibitionisme volgens Huys worden omschreven als een seksuele drang om bekeken te worden. “Een exhibitionist is iemand die ervan geniet om bekeken te worden, terwijl hij of zij zich uitkleedt of zichzelf bevredigt. Het is wel belangrijk om erbij te vermelden dat een exhibitionist dat doet bij mensen die hier zelf niet mee instemmen.”

“Als we aan een exhibitionist denken, stellen we ons vaak iemand voor met een lange zwarte jas die hij openzwaait. Dat is inderdaad een voorbeeld, maar niet alle exhibitionisten gaan op dezelfde manier te werk. Sommigen nemen genoegen om zich voor iemand uit te kleden en zijn geslachtsdelen te laten zien, anderen daarentegen kicken meer op zelfbevrediging voor een willekeurig persoon. Dan heb je ook een groep die ervoor kiest om zich gewoon uit te kleden en er juist van geniet om zich pas thuis te bevredigen, omdat de ontlading achteraf veel groter is”, zegt Huys.

Huys zegt dat exhibitionisme een parafiele stoornis is, die wordt omschreven in de DSM, het psychiatrisch handboek.  Een parafiele stoornis is de verzamelnaam van een groep stoornissen in de seksuele voorkeur, die over het algemeen afwijken van de heersende normen. Een ander voorbeeld van een parafiele stoornis is pedoseksueel misbruik.

Het is moeilijk uit te leggen waarom exhibitionisten dit doen, omdat er weinig onderzoek gedaan is naar het onderwerp. “De patiënten die ik behandel, geven vaak aan dat ze een seksuele spanning voelen, een drang die oncontroleerbaar aanvoelt. Ze voelen pas een opluchting nadat ze zich hebben kunnen ontladen door zich bijvoorbeeld uit te kleden of zichzelf in het openbaar te bevredigen”, zegt Huys. 

“Er wordt vaak gezegd dat je moet beginnen te lachen als je met een exhibitionist in aanraking komt, maar dat is niet altijd het geval. Sommige
exhibitionisten kicken er net op als mensen hun vernederen en beginnen te lachen. Anderen daarentegen knappen er net op af of vinden het niet leuk als het slachtoffer tegen hen praat, maar voor velen maakt het niet uit en die kicken gewoon op het moment zelf”, aldus Huys.

Volgens Huys is er dus niet echt een kant-en-klaar antwoord op de vraag, aangezien elke exhibitionist kickt op een andere reactie. Huys raadt
wel aan om steeds aangifte te doen bij de politie na contact met een exhibitionist. Ook in het belang van de dader. “De drempel om hulp te zoeken voor exhibitionisten is enorm groot wegens schaamte. Ik pleit niet voor een sterk repressieve aanpak, maar meestal is een contact met politie net dat duwtje in de rug voor de dader om hulp te zoeken”, zegt Huys. 

“De meeste exhibitionisten gaan niet over tot andere vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Er is een kleine groep die dit wel doet, maar uit eigen ervaring en uit onderzoek blijkt dat dit niet vaak voorkomt”, zegt Huys.  

Wel vermeldt Huys erbij dat exhibitionisten vaak hervallen. ”Van alle seksuele misdrijven kent het exhibitionisme het grootste hervalcijfer. Veel groter dan bij pedoseksueel misbruik of verkrachting.”

Zo geeft een Amerikaans onderzoek aan dat wanneer er een groep van exhibitionisten voor een periode van gemiddeld 13 jaar werden opgevolgd, zo’n 23,6 procent hervalt in een seksueel delict. Dat hoeft niet per se ook exhibitionisme te zijn, maar kan ook een ander seksueel delict zijn. 31,3 procent hervalt in een geweldsdelict (inclusief seksuele delicten) en 38,9 procent in een algemeen delict (inclusief seksuele en geweldsdelicten). Hierbij moet er rekening mee worden gehouden dat dit waarschijnlijk een onderschatting is, omdat niet elke delict aangegeven wordt.  

“Een exhibitionist kan worden behandeld. Dit kan door cognitieve gedragstherapie en eventueel in combinatie met een hoge dosis antidepressiva. Dat laatste geeft de patiënt een sterke verlichting, waardoor de drang om zich te exhiberen veel minder is”, zegt Huys.

Wim Huys vergelijkt het gedrag van exhibitionisten met dat van mensen die lijden aan een dwangstoornis. “Mensen die lijden aan smetvrees en de drang voelen om hun handen twintig keer op een dag te wassen, worden met dezelfde soort antidepressiva behandeld. Het is ook vergelijkbaar, omdat beide groepen een dwangachtig gevoel ervaren”, zegt Huys nog.