"Mevrouw, waarom gaan wij naar school?"

Ergens tussen september en juni loop ik rond in een school waar niet zoveel jongere leerlingen me mevrouw noemen en hun gsm’s snel wegsteken wanneer ik hen voorbijwandel.  Ik ben al vijf jaar mevrouw Aouni.  

In het onderwijs moet je "chance" hebben. Na 5 jaar zit mijn geluk erop. Net zoals vele leerkrachten heb ik geen voltijdse opdracht gevonden voor de start van het nieuwe schooljaar. Een school is namelijk afhankelijk van onvoorspelbare factoren zoals het aantal inschrijvingen waardoor lesopdrachten komen en gaan.  

Het grillige onderwijssysteem in Vlaanderen is al heel lang een doorn in het oog voor startende leerkrachten. Volgens minister Crevits is er licht aan het einde van de tunnel en moeten we gewoon wat afwachten. Tijdens dat wachten verliest het ministerie echter ontelbare jonge, gepassioneerde leerkrachten die gedesillusioneerd een andere richting kiezen.  Ex-leerkrachten die niet meer konden wachten.

Het onderwijs vergt volharding. Er wordt veel van een leerkracht gevraagd, maar je krijgt ook heel veel terug. Het is soms wel bikkelhard. In september is alles nog rozengeur en maneschijn, de leerlingen zijn braaf en gemotiveerd, de collega’s nog goed uitgerust en je enthousiasme is ongeëvenaard.

Na december verandert het klimaat een beetje. Een deel van de leerlingen en leerkrachten wordt "schoolmoe". Het treft zelfs de besten onder ons. In het geval van de leerkrachten kan er soms zelfs sprake zijn van burn-out. Bij de leerlingen merk je dit aan de dalende punten en het storende gedrag, als je hen hierop aanspreekt krijg je antwoorden als: “Mevrouw, laat me toch doen.”

Als leerkracht beperkt je opdracht zich echter niet tot lesgeven en de
leerlingen "laten doen".  Boven alles ben je een life coach voor die
jonge mensen. Je moet hen boeien, motiveren, activeren…  maar wat als je dit allemaal doet en het niet baat? Sommige leerlingen beschouwen
school namelijk als een tijdelijke halte en in de ergste gevallen hebben
ze het gevoel dat het allemaal een grote tijdsverspilling is. Enkele
leerlingen van het 5e middelbaar hebben me eens gezegd dat school nog niet het echte leven is. Het ergste dat ik tijdens dat gesprek hoorde,
was dat ze school ervoeren als een gevangenis. Wat maakte dat mij dan?   

Is school gereduceerd tot het behalen van punten met als einddoel dat diploma dat toegang geeft tot het "echte" leven? Na een proclamatie is het altijd interessant om aan leerlingen te vragen wat hun plannen zijn en ook wat ze van de school vonden. Meestal krijg je dan opgeluchte reacties, ze zijn blij dat het achter de rug is. Ze kunnen doen wat ze willen, studeren wat ze willen of zelfs gaan werken. Heel wat leerlingen zeggen echter ook dat ze de school toch zullen missen.                                                                                

Toen ik net startte als leerkracht hebben leerlingen me ooit geadviseerd om zelf ook van school te vertrekken. Ik schrok en vroeg waarom. Weemoedig keken ze me aan en vroegen ze waarom ik mijn potentieel verdeed aan leerlingen die toch niet wilden luisteren. Ik antwoordde dat het mijn job was en dat ik het graag deed, hoe uitdagend het soms ook was.  

School en vooral leerkrachten hebben een imago-boost nodig.  Wij moeten opgewaardeerd worden, wij zijn geen veredelde babysitters, wij zijn vormers, professionals die de brug vormen tot de volwassen wereld. Als leerkracht wil ik ook het gevoel hebben dat ik zelf aan het ontwikkelen ben. We mogen niet stil blijven staan. Wij cultiveren kennis en die kennis moet actueel en relevant zijn.

Wat als we dus tijdens de vakantie zelf terug naar school kunnen, een hogeschool of universiteit die de deuren voor ons opent en ons up-to-date info geeft over methodiek en didactiek? We kunnen tijdens die weken dan lessen voorbereiden en projecten op touw zetten. Dit kan de draag- en planlast doorheen het jaar aanzienlijk verminderen. Als dit beroep verder geprofessionaliseerd wordt, zal dat onmiddellijke gevolgen hebben voor hoe het onderwijs evolueert en bijgevolg ook de ervaring van de leerling veranderen.  

Wie kiest voor het onderwijs, kiest niet voor de "vele" vakantiedagen of het loon. Je kiest voor de leerlingen, je wilt bijdragen aan hun toekomst. Je gaat na een lange werkdag ’s avonds nog aan de lessen van morgen sleutelen omdat je weer inspiratie kreeg en nog snel leuke oefeningen wilt toevoegen. Tijdens de weekends offer je familiefeestjes of me-time op omdat je nog verbeterwerk hebt dat niet kan wachten.

Op school zit je vaak urenlang samen met je collega’s om aan schoolprojecten te werken die de leefwereld van de leerlingen kunnen verruimen. Je doet dit allemaal voor hen. Beste leerkrachten -de durvers die van ‘sobere’ leerplannen levendige, dynamische lessen maken- morgen begint het allemaal opnieuw.  Ik wens zowel leerkrachten als leerlingen heel veel geluk, plezier en moed toe voor het komende schooljaar.  

VRT NWS wil een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen, publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.