Mattias Tuyls getuigt over Venezolaanse vluchtelingencrisis: "Net als in Europa"    

Voor het eerst in zijn geschiedenis kent Venezuela meer emigranten dan immigranten. Dat is opvallend, benadrukt Tuyls in "De Ochtend" op Radio 1. Venezuela stond in de jaren zestig, zeventig en tachtig immers bekend als een stabiel en rijk petroleumland, dat veel buitenlandse Latino’s aantrok. Er viel gewoon meer te verdienen, en vaak waren immigranten op de vlucht voor bloedige burgeroorlogen, zoals in Colombia.

Maar de kaarten liggen anders, nu steeds meer Venezolanen beslissen om de deur definitief achter zich dicht te trekken. 

Colombia is tegenwoordig vaak een eerste stap naar een veiliger leven voor veel Venezolanen. De meeste van hen maken de oversteek via de Puente Internacional Simón Bolívar, een 315 meter lange brug die de Venezolaanse steden San Antonio en San Cristóbal verbindt met San José de Cúcuta in Colombia.

"We hebben zelf kunnen vaststellen wat voor mierennest die brug
is", getuigt Tuyls vanuit Cúcuta. "Venezolanen steken er van ’s morgens vroeg de grens over met tassen om allerlei basisproducten, zoals toiletpapier, luiers en maïsmeel, te gaan kopen in Colombia. In hun thuisland moeten ze daarvoor uren in de rij staan, zonder enige garantie dat die producten effectief in de rekken liggen."

Maar Tuyls ontmoette ook verschillende Venezolanen die hebben besloten om definitief te vertrekken, omdat hun thuisland hen geen toekomstperspectieven meer biedt. "Vaak gaat het om gezinnen met kinderen, mensen met heel vage toekomstplannen", zegt Tuyls. "Een echte vluchtelingenproblematiek dus, zoals wij die in Europa ook kennen." 

"Die mensen blijven vaak eerst in Colombia" verduidelijkt hij, "maar zo’n tachtig procent zou doorreizen naar andere Latijns-Amerikaanse landen of zelfs naar de Verenigde Staten." 

Tegenwoordig zouden per dag zo’n 25.000 Venezolanen de grens met Colombia oversteken, aldus Tuyls. Maar dat zijn ook mensen die er hun inkopen gaan doen en dezelfde dag nog terugkeren. De Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties schat dat er op dit moment zo'n 300.000 Venezolanen in Colombia verblijven. De Vereniging voor Venezolanen schat het totale aantal echter op 1.2 miljoen, op een bevolking van 45 miljoen.

Nu Colombia na 52 jaar van conflict tussen regering en FARC-rebellen eindelijk vrede kent, op papier althans, is het land een stuk stabieler en welvarender geworden dan buurland Venezuela. Toch lijkt de Colombiaanse regering niet in staat om een adequaat antwoord te bieden op de massale vluchtelingenstroom. Colombia heeft bovendien zelf te kampen met het grootste aantal interne vluchtelingen ter wereld, op Syrië na.

"De Venezolaanse vluchtelingen komen daar nu nog eens bovenop", verduidelijkt Tuyls. “En hoewel iemand van de immigratiedienst stelde dat er geen vuiltje aan de lucht is, kan ik mij niet van de indruk ontdoen dat ze het toch niet helemaal de baas kunnen.”