Hondenfluitjespolitiek

Aflevering nr. 1.406 - Onze oude hond reageerde niet op het geluid. Ze is al een tijdje potdoof. Maar de jongere hond sprong onmiddellijk op toen ze het gerinkel van de leiband hoorde, en rende als de bliksem naar de deur. In haar hoofd had het geluid een belletje van Pavlov doen afgaan.

Frans BAERT
* * *

Het was net alsof ik de aardbeving in Los Angeles opnieuw beleefde toen we in de vroege ochtend door een harde knal gewekt werden.

Het was deze keer niet een aardschok die ons had verrast, wel een donderslag, en geen kleintje.

Ik bleef in bed liggen en hoorde hoe het wegsterven van de knal voor andere geluiden plaats ruimde - het slaan van de striemende regen op de vensterbank, en de wekker die blijkbaar al een tijdje afging.

* * *

Onze hond verbond het gerinkel van de leiband met het vooruitzicht op een boswandeling. Ze raakte er zo opgewonden door, dat ze geen seconde meer wilde stilzitten en het me daarom best moeilijk maakte om de leiband vast te maken. Toen ze wat gekalmeerd was, lukte het wel en volgde ze me gehoorzaam naar de deur.

Op straat liep ze kwispelstaartend aan mijn zijde. Af en toe ontmoetten onze blikken elkaar. Honden- en mensengeluk.

* * *

Een uitdrukking die ik tegenwoordig vaak op de Amerikaanse nieuwszenders hoor, is: ‘dogwhistle politics’ - ‘hondenfluitjespolitiek’, letterlijk vertaald.

Een hondenfluitje produceert een geluid dat niet door de mens gehoord kan worden, enkel door viervoeters. Het lijkt alsof er geen klank uit zo’n fluitje komt, maar door de reactie van de honden beseffen we dat er wel degelijk iets te horen valt.

Zo ook bij ‘dogwhistle politics’. Wanneer een politicus een slogan gebruikt die voor ons aan duidelijkheid niets te wensen overlaat, staan we daar niet lang bij stil. Maar voor een bepaald doelpubliek kan de uitdrukking een codewoord bevatten dat voor hen een achterliggende betekenis onthult. Zo bijvoorbeeld bij de slogan ‘Make America great again’. De achterban hoort dan de racistische ondertoon: ‘Make America white again’. Zowel sympathisanten als mensen met een andere huidskleur bevestigen dat ze in de slogan die verborgen boodschap waarnemen.

* * *

We hadden de rand van het bos bereikt. De reflecties van het zonnelicht op de natte bladeren gaven aan de bomen een feestelijke aanblik.

Ik kreeg spijtig genoeg maar weinig tijd om ervan te genieten, omdat de hond plots geen stap verder wilde. Ze zette de poten stevig in de grond en hield de blik op iets in de verte gericht. Ik kon zelf niets zien.

Aan haar oren dacht ik te merken dat ze misschien iets gehoord had, maar mijn menselijke trommelvliezen konden niets registreren. Alles bleef onduidelijk, behalve haar weigerachtigheid om verder te gaan.

Hoe hard ik ook trok, duwde, of op haar inpraatte, het wilde niet baten. Een pauze kon haar ook niet op andere gedachten brengen.

Omdat ik geen zin had in een machtsstrijd, voelde ik me gedwongen om rechtsomkeer te maken. Ik troostte me met de gedachte dat de hond misschien iets was gewaargeworden dat ook voor mij ongunstig kon zijn.

Het geluid van de leiband die ik thuis aan de haak hing, stemde hond noch mens gelukkig.

* * *

Het is niet enkel in de politiek dat uitspraken hondenfluitjes bevatten. Ze kunnen in elke boodschap verborgen zitten. Soms beseffen we niet dat we zelf een codewoord gebruikt hebben, waardoor de kans bestaat dat we verkeerd begrepen worden. Het is vaak het verschil tussen de letterlijke en de figuurlijke betekenis van een uitdrukking. Wanneer een noorderbuur ons hoort zeggen dat we iemand graag zien, bestaat de kans dat de liefdesboodschap hem of haar is ontgaan.

* * *

midden in het geroffel van de

donder -

zingt een lijster zijn lied

Issa (1763-1828)

* * *

Mijn vrouw en ik keuvelden met elkaar aan de keukentafel. De honden lagen aan onze voeten, de oude sliep, de jonge hield de oren open.

Naarmate de avond vorderde, werden de woorden schaarser, maar tegelijk kostbaarder.

Ik werd getroffen door een opmerking van m’n vrouw: “Wij zijn stilte, maar we doen zo hard ons best om die waarheid met geluiden te verbergen.”

Good luck en tot ziens. Uw trouwe dienaar, FB

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer