"Minder Belgen hebben recht op pro-Deo-advocaat"
Steeds minder Belgen kunnen een beroep doen op een pro-Deo-advocaat. Dat zegt het Platform Recht voor Iedereen. In een zwartboek verzamelde de ledenvereniging getuigenissen die aantonen dat de juridische bijstand volgens hen een flop is. De Orde van Vlaamse Balies nuanceert het bericht.
Eén jaar geleden hervormde minister van Justitie Koen Geens de juridische bijstand. Zo werd er beslist dat wie voldoende middelen heeft, voortaan geen bijstand meer krijgt van een pro-Deo-advocaat. Zij die gebruikmaken van het systeem, worden om een "bescheiden bijdrage" van maximaal 50 euro gevraagd. Met de hervorming wou Geens misbruiken tegengaan en een betere kwaliteit garanderen.
Hervorming bedreigt toegang van de burger tot het rechtssysteem
Nu klaagt het Platform Recht voor Iedereen de hervorming aan. Volgens hen heeft die geleid tot een ingewikkelder, zelfs volledig inefficiënt systeem. "De hervorming bedreigt de toegang van de burger tot het gerecht", zegt de ledenvereniging.
De nieuwe wet schrikt velen af, want de rechtzoekende moet nu een groot aantal documenten voorleggen om te bewijzen dat hij over onvoldoende financiële middelen beschikt om een advocaat in de arm te nemen. Ook is de procedure niet meer volledig kosteloos, zo wordt een maximale bijdrage van 50 euro gevraagd. "Voor heel wat mensen is 50 euro een drempel", zegt advocate Sarah Janssens.
"Ook voor de pro-Deo-advocaten heeft de hervorming zware gevolgen", zegt het Platform. "De herziening van het puntensysteem van het barema zorgt ervoor dat ze tot mei 2018 in het ongewisse blijven over het bedrag dat ze krijgen voor de juridische bijstand die ze verlenen."
Toegang tot justitie is een fundamenteel recht
Het Platform Recht voor Iedereen vraagt aan minister Geens om het systeem opnieuw te hervormen. "De toegang tot justitie is een fundamenteel recht. Juridische bijstand is een noodzakelijke voorwaarde voor de toegang tot justitie voor veel rechtzoekenden", besluit de ledenvereniging.
Orde van Vlaamse Balies nuanceert
De Orde van Vlaamse Balies bevestigt dat er het voorbije jaar 12,5 procent minder pro-Deo-advocaten werden aangesteld. Maar volgens de Orde is het nog te voorbarig om dit toe de schrijven aan de nieuwe wet. "De daling kan verschillende oorzaken hebben", zegt woordvoerder Hugo Lamon. "Zo was de impact van de vreemdelingencrisis vorig jaar minder groot dan in 2015-2016. Toen deden heel wat vreemdelingen een beroep op een pro-Deo-advocaat." Ook de economische crisis liet zich het voorbije jaar minder hard voelen.